Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(rozpuszczalnejwwodzie)iniepolarnejhydrofobowej(nierozpuszczalnejwwodzie).Wskładczęści
polarnejwchodzązwiązkiazotowe,wiązaniafosforanoweiglicerol.Częśćniepolarnajestzbu-
dowanaznasyconychinienasyconychkwasówtłuszczowych.Fosfolipidytworządwiewarstwy.
Polarne,określanejakogłówki,mająbezpośrednikontaktzzewnętrznąiwewnętrznąpowierzchnią
komórki.Niepolarnezaś,przypominającekształtemogonki,sązlokalizowanewśrodkowejczęści
błony.
Białkazewnątrzbłonowe
Białkawewnątrzbłonowe
Wielocukryzwiązanezlipidamiibiałkami
Białkaprzezbłonowe
Polarnehydrofilowegłówki
Hydrofobowekwasy
tłuszczowe
Rycina1.2.
Schematbudowybłonykomórkowej(rys.WeronikaŻurawska)
Lipidybudującebłonykomórkowetofosfolipidy,glikolipidyicholesterol.Zkoleibłonyśródko-
mórkowezawierająniewielkieilościcholesteroluisfngomielinyprzyprawiecałkowitymbraku
glikolipidów.
Wskładbłonwchodząrównieżbiałka,którestanowiąprawiepołowęichmasy.Dzieląsięna:
śródbłonowe(wbudowanewbłonę),zewnątrzbłonowe(przylegającedowewnętrznejlub
zewnętrznejpowierzchnibłony)iprzezbłonowe(którychkońcesązlokalizowanenazewnętrznej
iwewnętrznejpowierzchnibłony).
Białkaznajdującesięwbłonachpełniąwkomórceważnefunkcje.Stabilizująbudowębłony,wcho-
dzącwskładcytoszkieletu.Białkareceptorowewiążącząsteczkisygnałowe.Tworząrównieżkanały,
dziękiktórymjestmożliwytransportjonówicząsteczek.Dodatkowopełniąfunkcjeenzymatyczne
ibudująantygenypowierzchniowe.
Nazewnętrznejpowierzchnibłonwielebiałekbłonowychiniektórelipidymajądołączonekrót-
kiełańcuchywielocukrów,tworzącwarstwęglikokaliksubiorącegoudziałwtworzeniupołączeń
międzykomórkowychorazrozpoznawaniukomórek.Stanowiąrównieżchemicznąistrukturalną
ochronękomórki.
Błonakomórkowabierzeudziałwtransporcieróżnychcząsteczekiinformacji.Mechanizmyte
możnapodzielićnatransportbiernyiułatwiony,aktywny,atakżenaprzekazywaniesygnałów
przezbłonęzapomocąreceptorów.
Transportbiernyprostyjestzależnyodgradientuosmotycznegolubelektrochemicznegostę-
żeńmiędzyzewnętrznąiwewnętrznączęściąbłonykomórkowej.Transportcząsteczekodbywa
2
1.FIZJOLOGIAKOMÓRKI
