Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.4.JĄDROKOMÓRKOWE
Jądrokomórkowejestnajwiększymorganellumkomórkowym.Zawieramateriałgenetycznyzako-
dowanywDNA.Stanowimiejscekontroliwszystkichfunkcjikomórki.Pokrywajeotoczkajądrowa
składającasięzbłonyzewnętrznejzezlokalizowanyminajejpowierzchnirybosomamioraz
zbłonywewnętrznej.Błonysąodsiebieoddzieloneprzestrzeniąokołojądrową.Błonazewnętrzna
makontaktzcytoplazmąkomórki,awewnętrznazchromatynąjądrową.Otoczkajądrowawyka-
zujeciągłośćzsiateczkąśródplazmatycznąszorstką.Wmiejscachłączeniasiębłonyzewnętrznej
zwewnętrznąsąwidocznewmikroskopiemiejscakontaktuzcytoplazmą,zwaneporamiotoczki
jądrowej.Wtychmiejscachmożliwyjesttransportmakrocząsteczekmiędzyjądremacytoplazmą.
1.5.JĄDERKO
Jąderkasąnieobłonionymistrukturamikulistegokształtu.Wzależnościodaktywnościcytofzjo-
logicznejkomórkimogąprzybieraćnieregularnykształtiwystępowaćwróżnejliczbie.Wprofazie
cyklukomórkowegozanikającałkowicie,asąodtwarzanepodkoniectelofazy.Wobrębiejąderek
zachodzisyntezarybosomalnegoRNA,następujetakżeformowaniesiępodjednostekryboso-
mów.RybosomalneRNAibiałka,którepowstająwcytoplazmie,anastępniesątransportowanedo
jądra,stanowiąskładowebudującepodjednostki.Wkolejnymetapiepodjednostkitedostająsię
docytoplazmy,gdziezachodziichłączenie.Wwynikutegopowstajądojrzałerybosomy.
1.6.CHROMATYNA
WskładchromatynywchodzipodwójnahelisaDNAzhistonowymiiniehistonowymibiałkami.
Najlepiejjestwidocznawmikroskopiewinterfaziepodziałukomórkowego.Wtrakcietego
podziałuzchromatynypowstająchromosomy.Podstawowąjednostkątworzącąchromatynę
jestnukleosom.
Chromatynamożewystępowaćwkomórcejakoeuchromatynalubheterochromatyna.Euchroma-
tynatoluźnyobszarchromatyny.Wobraziemikroskopowymjestwidocznajakojaśniejszemiejsca
wjądrzekomórkowym.WjejskładwchodziDNApodstawowejfrakcji,zawierającewiększość
genówaktywnychtranskrypcyjnie.Zkoleiheterochromatynatoskondensowanaformachroma-
tyny.Jestwidocznawpostacinieregularnegopasmanaobwodziejądra.
1.7.MITOCHONDRIA
Mitochondriasąobecnewewszystkichkomórkachzwyjątkiemerytrocytów.Największąich
liczbęobserwujesięwkomórkachodużejaktywnościmetabolicznej.Organelletemająkształt
cylindrycznyizawierajądwiebłony–zewnętrznąiwewnętrzną.
Wskładbłonyzewnętrznejwchodziporyna–białko,któreumożliwiatransportdużychcząste-
czekdoprzestrzenimiędzybłonowejmitochondriów.Błonawewnętrznamakształtgrzebieniize
względunaobecnośćfosfolipidu–kardiolipiny–niejestprzepuszczalnadlamałychjonów.Dzięki
temustajesięmożliwewytworzeniegradientuelektrochemicznegopotrzebnegodoprodukcji
różnychwysokoenergetycznychcząsteczek.
4
1.FIZJOLOGIAKOMÓRKI
