Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.7.Jelitocienkie
Jelitocienkiemożnapodzielićna:dwunastnicę,jelitoczczeijelitokręte.Uzdrowegodo-
rosłegoczłowiekajegodługośćsięganawetdo5m.
Wjeliciecienkimzachodzidalszetrawienie(powymieszaniutreścipokarmowej
zsokiemjelitowym,żółciąisokiemtrzustkowym)orazwchłanianeproduktówtrawienia,
witaminiwody.
Czynnośćmotorycznajelitacienkiego,podobniejakwinnychczęściachprzewo-
dupokarmowego,obejmujeskurczesegmentowe(odcinkowe;odpowiadajązamiesza-
niesięmiazgipokarmowejzsokamitrawiennymi)orazskurczeperystaltyczne
(odpowiadajązaprzesuwaniesięmiazgipokarmowej).
Motorykapodlegakontrolinerwowej(unerwienieautonomiczneiprzezjelitowy
układnerwowy)orazhormonalnej(hormonyżołądkowo-jelitoweilokalneczynnikihu-
moralne).Pobudzenieczynnościruchowejjelitzachodzirównieżwskutekrozciągnięcia
ścianjelitamiazgąpokarmową.
Podstawowymbezpośrednimmechanizmemkontrolującymskurczemięśniówkije-
litacienkiegosąwahaniapotencjałubłonowegonazywanepotencjałamiwolnofalowy-
milubpodstawowymrytmemelektrycznym(basicelectricalrhythm,BER).
Poprzedostaniusięmiazgipokarmowejdojelitacienkiegorozpoczynasięfaza
jelitowatrawienia.Obecnośćmiazgipokarmowejaktywujejelitowyukładnerwowy,
którywodpowiedzizwalniawydzielanieimotorykężołądka.
Dodatkowotrzyhormony(sekretyna,CCKorazGIP)wywierająhamującywpływ
naczynnośćżołądka.
SekretynauwalnianajestdokrwiprzezkomórkiSdwunastnicywodpowiedzina
obecnośćkwaśnejtreści(miazgi)pokarmowejwdwunastnicy.Jejgłównąfunkcjąjest
hamowanieopróżnianiażołądkowegoorazpobudzeniedwunastnicydowydzielania
jonówwodorowęglanowych(HCO
3
-).
Cholecystokinina(CCK)uwalnianajestdokrwiprzezkomórkiIdwunastnicyijelita
czczegowodpowiedzinaobecnośćtłuszczówwtreścipokarmowej.Hamujeopróżnia-
nieżołądkowe,dziękiczemumniejszeporcjetłuszczówprzedostająsiędodwunastnicy,
cosprzyjawiększejefektywnościichtrawienia.
Żołądkowypeptydhamujący(GIP)uwalnianyjestdokrwiprzezkomórkiKdwu-
nastnicyijelitaczczegowodpowiedzinaobecnośćwęglowodanówwtreścipokar-
mowej.HamujemotorykęiwydzielanieżołądkoweorazHprzygotowuje”trzustkęna
wydzielanieinsuliny.
Wtrawieniujelitowymuczestniczą:
enzymypochodzeniatrzustkowego:trypsyna,chymotrypsyna,proelastaza,karbok-
sypeptydazy,amylazatrzustkowa,lipazatrzustkowa,fosfolipaza,esterazacholesterolowa;
enzymysokujelitowegozenterocytówrąbkaszczoteczkowego:peptydazy,
lipazajelitowa,sacharaza,maltaza,izomaltaza,α-dekstrynaza,laktaza;
żółć(soleżółciowebiorąudziałwrozpuszczaniuiemulgowaniutłuszczów).
1070Jelitocienkie
13
