Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Neurofzjologicznepodstawyrozwojupsychoruchowegodziecka
9
zkoleistwarzamożliwośćtransmisjiuczućiemocjiorazbudowaniasilnejwięzi.
Nawiązaniekrótkiego(milisekundy)kontaktuwzrokowegodzieckaimatkimożliwe
jestjużw26.tygodniuwiekupostkoncepcyjnego.Okazywanaprzezmatkętroskliwość
iczułośćbudujewdzieckupotrzebęnawiązaniazniąkontaktu.Dzieckozaczynają
obserwować,prowokująctymsamymdozwrócenianasiebieuwagi.Jesttorodzaj
„gryspołecznej”.Odtrzeciegomiesiącadzieckowłączadotej„gry”uśmiech.Kon-
taktwzrokowypowtarzasięwielokrotnie,chociażzwyklejestbardzokrótki.Podczas
tegokontaktunaprzemiennieokazywanejestzainteresowanielubjegobrak.Wten
sposóbbudowanesąrelacje,wktórychobiestronyucząsięodczytywaćpotrzeby
drugiejosobyiodpowiadaćnanie.Wtychrelacjachważnejestnietylkonawiązanie
kontaktu,aleteżzakończeniegoiodnowienie.Psychobiologicznaakceptacjamatki,
jejgłosu,poziomuemocjiczyaktywnościpodczaskontaktuzdzieckiem,zapewnie-
niemuspokojuwokresachobniżonejaktywnościorazuczestnictwomatkiwzaini-
cjowanymprzezdzieckokontakciebudujesilneinterakcje.Czasbezpośredniopo
„zakończeniuspotkania”stwarza„otwartąprzestrzeń”,wktórejoboje,będącrazem,
mogąpozostawaćoddzielnie.Takieopartenazaufaniuiakceptacjiwzajemnych
potrzebzsynchronizowaneinterakcjesąfundamentemprawidłowegorozwojudziec-
ka.Abykomunikacjabyłapełna,matkaniemożeskoncentrowaćsięwyłączniena
zachowaniudziecka,alemusirównieżuwzględnićswojepotrzeby,kontrolować
swojeemocje,zwłaszczanegatywne,wsłuchaćsięw„sygnałypłynącezjejwnętrza”.
Wmózgudzieckaodbierającegoemocjematkiuwalnianesąmediatorykierujące
procesamidojrzewania,aleteżwywołująceodpowiedź.Taodpowiedździeckapro-
wadzidouwalnianiamediatorówwmózgumatki.Negatywneemocje,takiejaklęk,
niepewność,złość,mogązakłócićodbieranietychsygnałówizaburzyćrelacjezdziec-
kiem,awkonsekwencjidoprowadzićdobrakusynchronizacji.Jeżelidzieckunie
udajesięnawiązaćkontaktuwzrokowegozmatką,zaczynapłakać.Matkawykazuje
zainteresowanie,aleczęstozamiasttroskliwościczyczułościokazujeniezadowolenie,
niepokój,anawetlęk.Tenegatywneemocjeodbieraneprzezdzieckonasilająjego
niepokój,cozkoleiwzmagalękmatki.Wtensposóbwrelacjachmatkiidziecka
zamiastmiłości,akceptacji,zaufaniapojawiasięlęk,niepewność,poczucieodrzu-
cenia.
Dobrerelacjezmatkąnietylkokształtująemocje,aleteżzachęcajądzieckodo
poznawaniaotaczającegogoświata.Tobadanieświataopartejestnaodbieraniu
płynącychzniegoinformacjiitworzeniu„próbnychteorii”,któresąnastępniespraw-
dzanewpraktyce.Eliminacjabłędównastępujeautomatyczniepouzyskaniuwyniku
próbyipoleganatworzeniunowychudoskonalonychteoriipoddawanychkolejnej
weryfikacji.Zczasemspontaniczneczynnościdzieckastająsięcorazbardziejzłożo-
neiuzasadnione.
Takakoncepcjanegujeodruchowądeterminacjęrozwojupsychoruchowegooraz
postrzeganiegojakouporządkowanego,możliwegodoprzewidzeniaprocesupoja-
wianiasięposzczególnychfunkcjiwściśleokreślonymwieku.Wskazujenabezza-
sadnośćwykorzystywaniaposzczególnychodruchówdlaocenyfunkcjonowaniatak
złożonegosystemuneurofizjologicznego,jakimjestośrodkowyukładnerwowy.