Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ramka2.2
Modeleizostazji
Izostazjaoznaczastanrównowagihydrostatycznejwlitosferze,czyliwskorupieziemskiej
igórnympłaszczu.Fragmentylitosferymożnatraktowaćjakciałasztywne,„pływające”po
powierzchniastenosferyznajdującejsięponiżejizachowującejsięjakgęstaciecz.Wpo-
łowieXIXw.zaproponowanodwamodeleizostazji,nazwaneodichtwórców.
WedługmodeluPrattalitosferamamniejwięcejjednakowągrubość,aleskładasięzblo-
kóworóżnejgęstości,któredlategowróżnymstopniupogrążonewastenosferze.
Obecnośćpasmgórskichiwysokichwyżynmawynikaćznajmniejszejgęstościlitosfery
wtychobszarach.Ichpartiekorzenioweznajdująsięnamniejszejgłębokościniżlitosfery
oceanicznej.WmodeluAiry’egoblokilitosferymająpodobnągęstość,leczzróżnicowaną
grubość.Zzasadhydrostatykiwynika,żeblokigrubszebędąpodniesionewyżej.Model
Airy’egonaogółodpowiadazachowaniulitosferykontynentalnej.
Procesywewnętrzne(np.posuwaniesięjednejpłytypoddrugą)izewnętrzne(np.erozja,
obciążenielądolodem)ustawiczniezakłócająrównowagęlitosfery,adążeniedoponow-
negoosiągnięciarównowagiobjawiasięruchamipionowymi.
kościosiąganejprzezposzczególnefragmentylitosfery.Powierzchniowaprzewaga
oceanównadkontynentamiwskazuje,żeskorupaoceanicznajestbardziejrozpo-
wszechnionaniżkontynentalna.
20