Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ramka3.2
Wskaźnikiaktywnościtektonicznej
Wskaźnikkrętości
Parametrbezwymiarowy,będącystosunkiemrzeczywistejdługościpodstawyprogu(LMF)
dodługościodcinkaprostegołączącegoskrajnepunktyprogulubjegowybranegoseg-
mentu(LS):
WK=LMF/LS
Jegointerpretacjaopierasięnazałożeniu,żemniejszaaktywnośćtektonicznapowoduje
przewagęerozji,zatemrozcinaniaproguizwiększeniajegokrętości.Progiwzdłużusko-
kówbardzoaktywnychcechująsięniskimiwartościamiwskaźnika,poniżej1,5.
Wskaźnikwydłużeniazlewni
Jestonobliczanydlazlewnigórskichpołożonychbezpośrednionazapleczuprogutekto-
nicznegowedługwzoru:
Re=2(A/π)
0,5/L
Wskaźnikjestwięcstosunkiemśrednicykołaopowierzchnirównejpowierzchnizlewni
(A)domaksymalnejdługościzlewni(L).Wykazano,żenaobszarachtektonicznieaktyw-
nychprzeważajązlewnieozarysiewydłużonym(Re<0,5),natomiastosłabienieaktywno-
ścisprzyjałączeniusięsąsiednichzlewni,coprowadzidouzyskiwaniaprzezniezarysu
bardziejkolistego.
Wskaźnikszerokościdolin
Wskaźniktenmapostać:
VF=2Vfw/[(Eld–Esc)+(Erd–Esc)]
gdzieVfw–szerokośćdnadoliny,Eld–wysokośćgórnegozałomunalewymzboczu,Erd–
wysokośćgórnegozałomunaprawymzboczu,Esc–wysokośćdnadoliny.
Wąskiedolinytypujarówikanionów,obecnenaprogachowysokiejaktywnościtektonicz-
nej,cechująsiębardzoniskimiwartościamiVF(<1).Wartościwskaźnikadlaszerokich,
płaskodennychdolinwobszarachomałejaktywnościsąbardzowysokie.
Źródło:BullW.B.,McFaddenL.D.,1977.TectonicgeomorphologynorthandsouthoftheGarlockFault,California.[w:]D.O.Doeh-
ring(red.),GeomorphologyinAridRegions,NewYork,s.115–138orazBaduraJ.iin.,2003.Morfometriastrefysudeckiegouskokubrzeż-
negomiędzyZłotymStokiemaDobromierzem.PrzeglądGeologiczny,t.51,z.12,s.1048–1057.
(ryc.3.6).Temponiszczeniaprogówwykazujetakżezależnośćodrodzajuskałpodło-
żaiwarunkówklimatycznych,główniewysokościopadu.Progizbudowanezeskał
krystalicznychznajdującesięwklimaciesuchymnajdłużejzachowująświeżośćformy.
WgranicachPolskiprogitektonicznesąpowszechnewSudetach,anajlepszymprzy-
kłademjestpółnocno-wschodniprógSudetów,związanyzprzebiegiemsudeckiego
uskokubrzeżnego(RAMKA3.3).
43
