Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Amerykaniemogąkontrolowaćżeglugęiwymianęhandlowąmiędzypaństwami
ikontynentami100.
AlfredMahanrazemzJamesemFairgrievemiRichardemHartshornemwnieśli
istotnywkładwpionierskiebadaniaregionówodużympoziomieniestabilności.
Dlaichopisaniastosowaliterminycrushzoneishatterzone-strefazniszczenia.
Oznaczająonerozdrobnioneregiony,wskładktórychwchodząniewielkiepaństwa
buforowe.Pełniąonefunkcjęglobalnychdestabilizatorów.Leżąmiędzyeurazjatyc-
kimHeartlandemapotęgamimorskimi.IchpasrozciągasięodEuropyPółnocnej
iWschodniejpoBałkany,Turcję,Iran,Afganistan,ChinyiKoreę
101
.Państwaznaj-
dującesięwtymobszarzestanowiąstrefę,wktórejodbywasięrywalizacjamiędzy
silniejszymipodmiotami102.
AlexanderProcofiefdeSeversky(1894-1974)
AmerykańskikonstruktorlotniczyigeostrategAlexanderP
.deSeverskycałkowicie
zakwestionowałpoglądyMahana.Wjegoujęciuokrętynamorzu,pozbawionewspar
-
cialotnictwa,sąbezbronneiniemogąwykonaćżadnegozadaniabojowego
103
.Nauko-
wiecten,uznawanyzatwórcęwspółczesnejgeostrategiiorazkoncepcjipotęgipo-
wietrznej,zpochodzeniabyłGruzinem,służyłjakooficerlotnictwawarmiirosyjskiej,
natomiastod1917r.przebywałwStanachZjednoczonych,gdzieprowadziłfirmę
lotniczą.Napisałdwieważnedladyscyplinygeopolitykiprace,któremiałyznaczący
wpływzarównonaamerykańskąpolitykęmilitarnąwokresiezimnejwojny,jakina
rozwójgeostrategii.Pierwszazostaławydanaw1942r.pt.Wpotędzepowietrznejzwy
-
cięstwo
104
.Severskyzalecałwniejkoniecznośćrozwijanialotnictwabombowegodale-
kiegozasięgu,zdolnegodorażeniacelówwJaponiiiwNiemczechzterytoriumUSA,
bezmiędzylądowań.Przewidywał,żeekspansjastrategicznegolotnictwazmniejszy
znaczenietradycyjnychsiłzbrojnych.Wnastępnej,wydanejosiemlatpóźniejmo-
nografiipt.AirPower:KeytoSurvival
105
(Potęgapowietrzna:kluczdoprzetrwania)
rozwinąłswojekolejneteorie.Obanajwiększemocarstwaświataweszłyjużwówczas
wposiadaniebronijądrowejorazśrodkówjejprzenoszenia(lotnictwostrategiczne).
NapoczątkuzimnejwojnySeverskywyróżniłsięjakokrytykpolitykipowstrzy-
mywania.Dowodził,żeAmerykanieniepowinniangażowaćsięwkażdykonflikt
100P
.Eberhardt,Rozwójświatowejmyśligeopolitycznej…,s.72-73.
101A.T.Mahan,meProblemofAsiaandItsElectuponInternationalPolicy,Boston1900,s.20-25.
102S.B.Cohen,Geopolitics…,s.48.
103A.P
.deSeversky,Wpotędzepowietrznejzwycięstwo,tłum.A.A.Kierski,Edinburgh1943.
104Ibidem.
105Idem,AirPower:KeytoSurvival,NewYork1950.
44
Podstawymyśliiideigeopolitycznych
