Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.
PRZEDSTAWICIELE
KLASYCZNEJGEOPOLITYKI
Zatwórcówteoriigeopolityki,ujmowanejwglobalnejperspektywie,uważanisą:
RudolfKjellén(Szwed),FriedrichRatzel(Niemiec),AlfredmayerMahan(Ame-
rykanin),HalfordJohnMackinder(Anglik),KarlHaushofer(Niemiec)iNicholas
JohnSpykman(Amerykanin).Oprócznichdoklasykówbadańgeopolitycznych,ze
względunaistotneznaczeniedorobkuwXXIw.,należałobytakżezaliczyć:polito-
logaamerykańskiegopolskiegopochodzeniaZbigniewaBrzezińskiego,francuskie-
gonaukowcaYves’aLacoste’aorazAleksandraProcofieńadeSeversky’ego,któryjest
uznawanyzatwórcęwspółczesnejgeostrategii,orazgeopolitykówrosyjskich.
RudolfKjellén(1866-1922)
Byłszwedzkimgermanofilem,głoszącymtezę,żeprzyszłymświatempowinnyrzą-
dzićNiemcy.Prezentowałstanowisko,iżeuropejskarównowagapotęgorazPaxBri-
tannicanieprzetrwająpróbyczasu,dojdziewięcdoukształtowaniasięnaświecie
trzechpanregionówpolityczno-gospodarczych
74
.Pierwszyznich-amerykański-
obejmowałbyzachodniąhemisferę,wtymobydwieAmeryki.Drugim-kierowanym
przezNiemcy-byłbyblokniemiecko-skandynawski.Wchodzićdoniegomiałyteż
państwaEuropyŚrodkowej,którepowinnyzjednoczyćsięjakoMitteleuropapod
przywództwemniemieckim.BloktenmiałtakżeskupiaćziemiecesarstwaHabsbur-
gówiImperiumOsmańskiego.Jegoobszarmiałbysięrozciągaćnapołudnieażdo
ZatokiPerskiej,wzdłużosiprzebiegającejzgodniezliniąkolejowąBerlin-Bagdad.
TrzecipanregionmiałstanowićpołączenieAzjiŚrodkowejiWschodniejzcentrum
wJaponii75.
Kjellénuważał,żedecydującąrolęwświatowejpolityceodgrywająnajpotęż-
niejszemocarstwa,natomiastinnepaństwapozostajątylkodrugorzędnymiuczest-
nikamiwydarzeńhistorycznychiichloszależywyłącznieodtego,czysąpotrzebne
74
Z.Lach,J.Skrzyp,Geopolitykaigeostrategia…,s.20-21.
75
Ibidem.
Przedstawicieleklasycznejgeopolityki
39
