Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.
METODYBADAWCZE
WGEOPOLITYCE
Przedmiotembadańnaukowychwgeopolitycejestpanowanienadprzestrzenią
terytorialną,gospodarczą,kulturalnąireligijnąsprawowanenadrodzewspółpra-
cy,współzawodnictwalubkonfliktuzinnymigraczaminaareniemiędzynarodo-
wej,przyczymgraczamimogąbyćzarównopaństwa,jakiorganizacjemiędzynaro-
dowe
53
.Wbadaniachgeopolitycznychwyróżnionezostałyczynniki,któreskładają
sięnapotencjałcałkowity(potęgę)ośrodkówsiły(ang.power,niem.Weltmacht).
Dotyczytogłównieczynnikówhistorycznychorazpolitycznych.Elementybranepod
uwagęwanaliziegeopolitycznejmogąbyćstałelubzmienne.Dostałychczynników
zaliczamy:przestrzeń,położenie,odległość,charakterkontynentalnylubwyspiarski,
kulturę,klimatizasobynaturalne
54
.Podstawowymiczynnikamizmiennymisą:lud-
ność,gospodarka,technologia,instytucjepolitycznewewnętrzneimiędzynarodowe
(sojusze),transport,systemytelekomunikacyjneiinformatyczne55.
Wteoriigeopolitykiszczególniewpływoweznaczeniezyskałynastępująceme-
todybadawcze:historyczna,funkcjonalna,morfologiczna,behawioralna,systemowa
orazanalizapotęgi.
ȣ
Podejściehistorycznepoleganabadaniuewolucjipodmiotugeopolitycznego
wstosunkudośrodowiskafizycznegoikulturowego.Opierasięnazałożeniu,
żejegoobecnasytuacjaiprzyszłyrozwójniemogąbyćrozumianeinaczejjak
tylkonapodstawieprzeszłościdanegopodmiotu,wkontekściehistorycznego
podobieństwazdarzeńiantagonizmóworazstosunkówhistorycznych,które
kształtowanesąprzezróżnegrupynarodoweietniczne56.
ȣ
Podejściefunkcjonalneskupiasięnaoceniefunkcjonowaniaobszaruokreślane-
gojakopewnajednostkapolityczna,gospodarcza,strategiczna.Oceniasięjego
spójnośćizgodnośćmiędzyróżnymiczynnikamijegopotęgi57.
53
54
55
C.Jean,Geopolityka…,s.98-99.
Ibidem.
Ibidem,s.145,155.
56
A.Dybczyński,Teoriageopolityki…,s.24.
57
Ibidem.
Metodybadawczewgeopolityce
35
