Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
którepełnićmoglisprzymierzeńcyemancypacji-posłowieróżnychparlamentów
(LeonPetrażycki,EugeniuszStarczewski),profesorowie(PiotrChmielowski,Napo-
leonCybulski,BenedyktDybowski,JanBaudouindeCourtenay,BronisławPawlew-
ski)-okazywałsięistotnymargumentemwmomencieszacowaniaspołecznegopo-
parciadlakwestiirównouprawnieniakobiet.Ichgłosdotrzećmógłtam,gdziewstępu
niemiałykobiety.Jednocześniejednakpamiętaćnależy,żegłossojusznikównieist-
niałbezgłosówsamychemancypantek.Chronologicznyukładdziałańemancypan-
tówiemancypatorówodczytywaćnależyjakokontynuacjędziałańkobiet.Itakrok
przedpublikacjącyklutekstówAdamWiślickiegoNiezależnośćkobiety(1866)wWar-
szawieukazujesiępierwszynumer„Bluszczu”,pismadlakobiet,któreod1896roku
redagowanebędzieprzezMarięIlnicką.TrzylataprzedukazaniemsiętekstuWitol-
daJaroszyńskiegoKobieta.Studyum(1869)polskieczytelniczkiiczytelnicymogliza-
poznaćsięzprzekłademOpoddaństwiekobietJohnaStuartaMilla.Pierwszewyda-
nieksiążkiOprawachkobietyEdwardaPrądzyńskiego(1873)ukazujesiętrzylatapo
publikacjiKilkusłówokobietachElizyOrzeszkowej.WtymteżczasieAnnaTomasze-
wicz-Dobrska,jakopierwszaPolka,studiujewZurychu,gdziekończyfakultetlekar-
skiiod1877rokuleczydzieciikobietywramachprywatnejpraktykiwkraju.Pre-
lekcjeOśrednimwykształceniukobietiOwyższymwykształceniukobietAleksandra
ŚwiętochowskiegozostanąwygłoszonedwalataprzedśmierciąNarcyzyŻmichow-
skiej,któradwiedekadywcześniejprzewodniczyłagrupieentuzjastekireformowa-
łaprywatnąedukacjędziewczątikobiet.WrokuwydaniaAutorekpolskichxixwieku
PiotraChmielowskiego(1885)prowadzoneoddwóchlatprzezJadwigęSzczawiń-
ską-Dawidowątajnekursydlakobietprzekształconezostaływnielegalnąuczelnię
wyższą-UniwersytetLatający.Wczasie,gdynałamachredagowanegoprzezMarię
Konopnicką„Świtu”ukazujesiętekstJanaWładysławaDawida,Kobietawobecpra-
wa(1886),powołanazostajetrójzaborowatajnaorganizacjakobiecaKołakobietKo-
ronyiLitwy.PatronowałyjejElizaOrzeszkowaiMariaKonopnicka.Kiedypowsta-
jetekstrozprawyBenedyktaDybowskiegoOkwestiitakzwanejkobiecejzestanowiska
naukprzyrodniczych(1897),pierwszePolkisąjużnietylkosłuchaczkamiuniwersyte-
tuwKrakowie,aleuzyskująrównieżprawostudiowanianawydzialefilozoficzno-hu-
manistycznym,oddwóchlatukazujesiętakżelwowski„Ster”podredakcjąPauliny
Kuczalskiej-Reinschmit,aodrokudziałapierwsze,stanowiąceodpowiednikgimna-
zjummęskiego,żeńskiegimnazjumwKrakowiezałożoneprzezKazimieręiOdo-
naBujwidów.DochódzpublikacjiDybowskiegomiałwesprzećdziałanietegoostat-
niego.RokpublikacjiWłodzimierzaPopielaKobietawobecbadańnaukiwspółczesnej
(1902)torównieżczas,gdywKrakowiezaczynaukazywaćsię„NoweSłowo”podre-
dakcjąMariiTurzymy.Tylkorokpóźniej,w1903,pierwsząNagrodęNoblaotrzyma
MariaSkłodowska-Curie.MowaLeonaPetrażyckiegoOprawadlakobietwygłoszona
wiDumierosyjskiejw1906rokujestefektemliberalizacjiustawostowarzyszeniach
WPROWADZENIEs35
