Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ipowstanialeganiedziałającegowKrólestwieStowarzyszeniaRównouprawnienia
KobietPolskich.Wspomnianaliberalizacjapozwoliłanaoficjalnąorganizacjęzjaz-
dówkobietpolskich.Między1905a1917rokiemodbyłosięsiedemtakichwieców
wWarszawie,KrakowieiPiotrkowie.Zaichpierwowzóruznaćmożnapierwszyza-
konspirowanyzjazdkobietztrzechzaborów,któryw1891rokuoficjalniemianowa-
no25-leciempracytwórczejElizyOrzeszkowej.
LigamężczyzndoobronyprawkobietpodprzewodnictwemWitoldaLewickiego,
BronisławaPawlewskiegoiIgnacegoDrewnowskiegopowstałapięćlatpodemonstra-
cyjnejkandydaturzeMariiDulębiankidoSejmuGalicyjskiegow1908rokuorazrokpo
powstaniupowołanejprzezIzabelęMoszczeńskąLigiKobietPolskichwWarszawie.
Powyższezestawienieniepokazujedokładnychzależności.Łączonewparypubli-
kacjeiwydarzeniailustrująjednakkontekstywybranychiwyszczególnionychprzeze
mniegłosówsojusznikówsprawkobiet.Ichtekstytowarzyszyłypismomemancypan-
tekipolskichfeministekpublikowanymnałamachwspominanego„Świtu”,lwowskiej
iwarszawskiejedycji„Steru”,„NowegoSłowa”oraztymzebranymwobszernymto-
mieGłoskobietwkwestiikobiecej,któryw1910rokuzredagowałaKazimieraBujwido-
wa.ChronologicznezestawieniewybranychzdarzeńzkalendariumemancypacjiPo-
lekorazdziałalnościwspierającychjemężczyznuwidaczniaroleimiejscawalczących
kobietiwspierającychje,towarzyszącychimmężczyzn.Powyższywykaznieoddaje
jednaknapięćzwiązanychzdyskusjaminadzakresemkonkretnychreformistrategia-
miwalkioprawakobiet.TeostatniewpostacisporuPaulinyKuczalskiej-Reinschmit
zAleksandremŚwiętochowskim34,krytycznychuwagKazimieryBujwidowejwsto-
sunkudopublikacjiWalentegoŁukaszaMiklaszewskiego35czypolemikiHelenyPi-
nińskiej,AlinyRose-DrewnowskiejiAmeliiGrabowskiejzprojektemEugeniuszaStar-
czewskiego36przedstawiłemwewskazanychprzypisamimiejscach.
Zastanowićnależysięrównieżnadprojektemrelacjimiędzyemancypantemiko-
bietami.Społeczne,kulturoweipolityczneideeprzedstawianeprzezsojuszników,po-
dobniejakideałysamychemancypantek,oparcieznajdowaływkoncepcjinowocze-
snegopaństwa.Nowoczesnymodelrozumieniapaństwaorazobywatelstwazmienił
założeniaprzednowoczesności.Wrozumieniuwcześniejszymspołeczneróżnice,tak-
żepłciowe,ściślepołączonebyłyzporządkiemopartymnamodeluhierarchicznym.
Zabezpieczeniemspołecznejhierarchiibyłoprzekonanieojednocześnienaturalnej
iponadnaturalnejsankcji-pierwszychzasadachustalonegoporządku.Nierówności
34M.Duda,Emancypanciiemancypatorzy…,s.136-139.
35PatrzbiogramWalentegoŁukaszaMiklaszewskiegowniniejszymtomie.
36M.Duda,Obywatelbezpłci.PublicystykaEugeniuszaStarczewskiegonapoczątkuxxwieku,w:Post-
scriptum.WielkaWojna-ważnesprawy-zwykliludzie,red.A.Zawiszewska,P.S.Kubiak,Szcze-
cin2015.
36rWPROWADZENIE
