Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
europejską.OdziaływanieAutobiografiibyłojednakniezaprzeczalnewkrę-
gachoświeceniażydowskiegoweWłoszech,wRosjiiwGalicji56.Lilien-
blumnajprawdopodobniejczytałautobiografęMajmona,anapewnoznał
dziejejegożycia57.
PierwszążydowskąautobiografąwzorowanąnaWyznaniach,awydaną
wjęzykuhebrajskim(w1863rokuwWilnie),byłjużwspomnianyAwiezer
Gincburga.Tenlitewskimaskilprzeniósłwzorceoświeceniowejautobio-
grafiwstyluRousseaunagruntżydowski,kierująchistorięswojegożycia
wyłącznie(zracjimediumjęzyka)dowspółwyznawców.Opróczinspiracji
czerpanychzdziełafrancuskiegopisarzaimyślicielaGincburgwykorzy-
stałteżgatunekżydowskiejmemuarystyki,jakimbyłtestamentetyczny.To
wszystkopomogłomuukształtowaćparadygmatoświeceniowejautobio-
grafidydaktycznej,wktórejopowiadanedziejeżyciamająsłużyćnietylko
autorefeksjiirozliczeniuzsobąsamym,lecztakżestanowićpouczeniedla
innych,spisanekuichpożytkowi.Gincburgzdawałsięwierzyć,jakzwraca
uwagęAnnaPiątek,że„tylkoszczerewyznaniebłędówisłabościprzecięt-
nejjednostkimożestaćsięnarzędziemdorozwiązaniapowszechnychpro-
blemówspołecznych”58.wiaręwmocautobiografijakoczynnikazdol-
negowpłynąćnazmianężyciakolejnychpokoleńbędziezaGincburgiem
wyznawałteżLilienblum.Obutychpisarzy(atakżewspomnianegowcześ-
niejMajmona)łączyponadtowspólnedoświadczenietradycyjnejżydow-
skiejedukacjiiwczesnegoożenku,któredeterminująichpóźniejszeżycie.
AutorGrzechówmłodościniekryłswojejinspiracjiAwiezeremidoświadcze-
niemGincburga.Wybraneaspektywpływujegodziełanaautobiografę
Lilienblumabędąomówioneniżej.
Tytułautobiografiiiceljejpowstania
PełentytułautobiografiLilienblumabrzmiGrzechymłodości,czyliwielkaspo-
wiedjednegozpisarzyhebrajskich,SelofchadabarChuszima-Tego,KtóryŻału-
je.SugerujeonpośrednienawiązaniedoautobiografcznejtradycjiWyznań
Rousseau,abezpośredniedowspomnianegodziełaGincburgaAwiezer,któ-
regopodtytułbrzmiWyznaniamaskila.Słowowidujużytewhebrajskichpod-
tytułachegodokumentówobutychżydowskichautorówmożnatłumaczyć
właśniejako„wyznania”lub„spowiedź”.Lilienblumdecydujesięukryćpod
literackąmaską,przybierającjakopseudonimimiębiblijnejpostaci59.
56
M.Moseley,BeingforMyselfAlone,s.56–60.
57
Tamże,s.372;s.578–579,przyp.176.
58
A.Piątek,Wstęp,[w:]M.A.Gincburg,Awiezer,s.XXVIII–XXXIV;cytat:tamże,s.XXXII.
59
OznaczeniutegopseudonimuorazoinnychzabiegachautokreacyjnychzastosowanychprzezLilien-
blumawautobiografizob.Autokreacjaiprzesłanie.
XXVI
Wstęp