Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.ESTETYKAOKRESUARCHAICZNEGO
1.OKRESARCHAICZNY
1.W
ARUNKIETNICZNE
.Wówczasgdypojawiłysiępierwszerefleksjeestetycz-
neGreków,kulturaichniebyłajużkulturąmłodą;miałazasobądługieizłożone
dzieje.Jużna2000latprzednasząerąkwitłakulturaisztukanaKrecie,odlegen-
darnegokrólaMinosazwanaminojską.Potem,międzyrokiem1600a1260inną,
nowąkulturęwytworzyli„Protohellenowie”,którzyzpółnocynapłynęlidoziem
greckich.Ichnowakulturaisztuka,łączącawłaściwościpołudniowejkulturymi-
nojskiejzwłasnościamipółnocnej,miałaośrodekwMykenachnaPeloponezieiod
nichjestnazywanamykeńską.Miałakołoroku1400swójnajświetniejszyokres,
alejużwXIII—XIIw.upadła,niezdoławszysięobronićprzednajściemnowych
szczepówpółnocnych.Byłytoszczepydoryckie,któredotądzajmowałyterenyna
północodGrecji,ale—podnaciskiemIlirównadciągającychznadDunaju—za-
częłysięterazposuwaćnapołudnie;zdobyłybogateMykenyi,zniszczywszyje,za-
prowadziływłasnyporządekikulturę.
OkresdziejówGrecjiodpodbiciajejprzezDorówwXIIw.ażpoVwiekjest
nazywanyarchaicznym.Obejmujeondwieróżnefazy:wpierwszejpanowałyjesz-
czestosunkipierwotne,natomiastwdrugiej—wwiekuVII,VIipoczątkuV—two-
rzyłysięfundamentydojrzałejgreckiejkultury,zarównopaństwowej,jaknaukowej
iartystycznej.Wtejdrugiejfaziemożnajużznaleźćzaczątkimyśliestetycznej.
OdpodbojudoryckiegoGrecjęzamieszkiwałyróżneszczepy:te,którewniej
żyłyjeszczeprzednajazdem,ite,któredokonałynajazdu.Szczepydawniejsze,
zwłaszczaszczepJonówusunąłsięczęściowozpółwyspugreckiegoiosiadłnapo-
bliskichwyspachiwybrzeżachAzjiMniejszej.IistniałyoboksiebiewGrecjitereny
ipaństwajońskieobokdoryckich.Mieszkańcyichmielinietylkoinnepochodze-
nie,aletakżeinnelosy.Ainnelosywytworzyłyodmiennestosunkiicharaktery.
MiędzyDoramiiJonamizachodziłyróżnicenietylkoetniczneigeograficzne,ale
