Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PITAGOREJCZYCY
59
niaodoskonałości,potędzeitrwałościduszy,którąznikomeiłatwozniszczalneciało
możetylkokrępowaćiwięzić.5)Duszajestwięzionawcielezapopełnioneprzeznią
winy.Ucieleśnienieduszyjestwynikiemjejupadku:byłatowłaściwapitagorejczykom,
choćnieimjednym,próbawytłumaczenia,dlaczegoduszaznajdujesięwtymponiża-
jącymjązwiązkuzciałem.6)Duszabędziewyzwolonazciała,gdysięoczyści,aoczy-
ścisię,gdyodpokutujezawiny.Pokutądladuszyjestwłaśniewcielaniesię;będziewol-
na,gdyprzejdziekołowcieleń.Innysposóboczyszczeniajkarypiekielnejuznawany
przezorfików,nieznajdowałwiaryupitagorejczyków.7)Życiecielesnemazatemcel:
służywyzwoleniuduszy.Aiżyciezagrobowe,któredlawiększościGrekówbyłosmut-
nymibezcelowymbłąkaniemsięcieni,uzyskałowtychsektachreligijnychswójsens.
Zwiaryzaśwponawiającesięwcieleniawynikałyprzepisyetyczne,jakwegetarianizm
(byniezjeśćwcielonejistotyduchowej)lubzakazskładaniaprzysięgi(bynieskłamać
wobeczobowiązańdanychwinnychwcieleniach).8)Nieszczęściu,jakimjestwcielenie,
możnazapobiegaćprzezpraktykireligijne.Takimipraktykamibyłymisteria.Służyłyna
to,byprzyśpieszyćzwolnienieduszylubbynaczasjakiśzwolnićjązwięzówciałaidać
jejchwilowąulgę.Misteriamiaływsektachpostaćnabożeństw,alepitagorejczycyza
równieskuteczneuważaliżycieascetyczne,pobożneisprawiedliwej„pitagorejskitryb
życia”.
TatajnanaukaoduszyzgminreligijnychGrecji,przezPitagorasa,dostałasiędo
środowiskaludziuprawiającychfilozofię.
UCZENIPITAGOREJSCY.Nazwiskapitagorejczykówmałosąznane;tłumaczysięto
tym,żeemulacjaichęćwyróżnieniasięosobistego,typowacechaGreków,byłapotę-
pianaprzezpitagoreizm.Wiadomo,żejednaichczęśćjtzw.„matematycy”jspecjal-
niepoświęcałasięnauce.Zapewneuchodzićmoże,żezdobyczefilozoficzneinaukowe
szkołyosiągniętezostałydopierowpóźniejszychpokoleniach„matematyków”;niebyły
dziełemsamegoPitagorasaaniteżFilolaosa,któregohistorycyXIXw.mielizagłówne-
gouczonegopitagorejskiego,aktórybył,jaksięzdaje,myślicielemmałosamodzielnym.
RozkwitnaukowyszkołyprzypadałnaprzełomViIVw.,czastzw.„młodychpi-
tagorejczyków”;wówczaswybitnymiczłonkamiszkołybyliArchytaszTarentu
iTimaioszLokri,którychPlatonodwiedzałweWłoszech,wnastępnejzaśgene-
racjiEudoksos.FilolaosiEurytaspodkoniecVw.przenieślinaukępitagorej-
skądosamejGrecjiizałożylizwiązekwTebach,ajedenzichuczniów,Ksenofil,miał
takżeszkołęwAtenach.Wtymokresieszkołapitagorejskawyszłazeswegoitalskiego
odosobnieniaibrałaudziałwruchunaukowymwrazzeszkołąAnaksagorasaiDemo-
kryta,apotemPlatonaiArystotelesa.
POGLĄDYNAUKOWE.1.O
DKRYCIAMATEMATYCZNEIAKUSTYCZNE
.Pracenaukowe,
jakieuprawianowzwiązkupitagorejskim,dotyczyłyprzedewszystkimmatematy-
ki.„Takzwanipitagorejczycyzajęlisiępierwsimatematykąipchnęlijąnaprzód”,pisze
Arystoteles.Pierwsizaczęliopracowywaćnaukowodziedzinę,którąprzednimirachmi-
