Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
informacyjnąnatematElamu.Nieznajdującżadnychonim
wzmianek,aniworyginalnychelamickichźródłach,aniwtekstach
asyryjskich,niewiemy,cosięwówczastamdziało.Okresmilczenia
przerwaładopierowojna,którawybuchław821.Wwojnietejwojska
antyasyryjskiejkoalicjizłożonezoddziałówelamickich,chaldejskich
iaramejskichzostałypobiteprzezarmięSzamsziadadaV.
WtekstachasyryjskichielamickichzIXw.przeważajądanena
tematygospodarcze,poczymponownienastajestuletniezałamanie
dopływuinformacjitrwająceodpołowyVIIIdopołowyVIIwieku.Z
tegookresumamywiadomośćiniezwykleskąpe,wiemyjednak,że
ElamiciodnosiliwVIIIw.zwycięstwawwojniezAsyrią,
dowiadujemysiętakże,żenakresachwschodnichipółnocnych
Elamupojawiłysięnowepaństewka,wtymprotoplaściPersji–
AnszaniParsuasz(Parsūaš).Niewykluczone,żepanowalitamjuż
pierwsiAchemenidzi(szachTeispes?),którzyznajdowalisiępod
politycznymiikulturalnymiwpływamiwielkiegosąsiada.
WdrugiejpołowieVIIIw.powstajekolejnafederacja.Król
Szutruk-NahhunteII(717-699)przyjąłdawnytytułkrólaSuzyi
Anszanu,następniezawarłsojuszzChaldejczykamiprzeciwko
asyryjskimkrólomSargonowiII(Szarru-kin)iSanheribowi,conie
przyniosłooczekiwanychrezultatów.Próbaprowadzenieaktywnej,
samodzielnejpolitykiwBabiloniiniewpłynęłakorzystnienaukłady
wewnętrzneidoprowadziładoosłabieniewładzykrólewskiej,czego
przejawembyłyczęstezmianynatronie:królowiepanowalikrótko.
Sytuacjaterazotylesięodmieniła,żewtymkonflkciezAsyriąElam
niewystępowałsamodzielnie,leczopierałsięnasojuszuzBabilonią,
aodczasówKutir-Nahhunte(IV?)(693-692)mógłtakżeliczyćna
pomocdwóchwysuniętychnawschódokręgów,któreodpewnego
jużczasuwykazywałytendencjędouniezależnieniasię.Byłyto
AnszaniParsuasz.
Aczkolwiekirańskiinteriornieznajdowałsięwstrefie
zainteresowańpolitycznychElamu–wcentrumuwagiumieszczano
przedewszystkimzachodnichsąsiadów–mimotoElam,wziąwszy
czynnyudziałwwojnachAsyriizBabilonem,nieuchronniemusiał
wciągnąćPersówworbitęwielkichkonfliktówiówczesnejpolityki
międzynarodowej[11].WpoczątkachVIIw.królElamustanąłpo
