Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SargondotarłdosercaMedii,copoprzednionieudawałosię
Asyryjczykom.Rejestrztejwyprawyjestodpoprzedniego
obszerniejszy,liczybowiemaż50imionlokalnychwładców,także
medyjskichwodzów,wwiększościniezależnychodAsyrii.
Spotykamytutakieimiona,jakAria,Uszra(ak.Ušraja)‘wielbłądzi’?;
ak.
Ašpabara<ir.Aspabara‘jeździec’.SpisotwierakrólEllipi
imieniemTalt(Taltā),coświadczydowodnieojegopozycjiw
tamtymrejonie;niewątpliwietoonbyłnajsilniejszymwładcąi
dlategojegouhonorowanowasyryjskiejinskrypcji,czegosymbolem
byłopierwszemiejsce.Doprzewodniejrolitegokrólaprzyczyniłysię
conajmniejdwieokoliczności:wyższypoziomkulturalnyw
porównaniuzAriamiorazdogodneusytuowaniegeopolityczne.
PaństwoEllipi,którezajmowałoterenywokółdzisiejszego
KermanszachuprzylegałopołudniowągranicądoElamu,dzięki
czemubyłowmniejszymstopniuzależneodAsyrii.Pretekstem
ostatniejwyprawySargonaIInawschódw706r.byłyzamieszki
domowewEllipi.Mediaznalazłasięwtenczaspozagłównym
kierunkiematakuAsyrii,niemniejkażdyjejnajazdnawschódod
ZagrosubyłdlaMediizagrożeniem.
NapoczątkuVIIw.stwierdzamyistnieniepaństwirańskich.Na
północybyłatoMedia,napołudniuParsua.Parsuarozwijałasię
wedługelamickiegowzorca,jakimbyłoelamickieksięstwoAnszan.
Drobne,południowoirańskiepaństewkawsposóbnaturalny,w
obliczuprzewagisąsiadów,dążyłydozjednoczeniaswychsił.Wten
sposóbumacniałsięantyasyryjskisojuszParsua(Paršuašm),Anzan
(później.pers.Anszan),Pasziru(Paširu),EllipiiChaldei.Procesten
zostałpowstrzymanyzapanowaniasynaSargonaII,Sennacheriba,
ak.Sin-ahe-eriba(704-681),którywtokuprewencyjnejwojnyw
bitwiepodChalule(Ḫalulç)zniszczyłkoalicjęirozciągnąłswoją
władzęwdwóchkierunkach:napołudniowączęśćMezopotamiiina
wschód,naterenyirańskie.
KłopotyAsyriizjejirańskimipoddanymirozpoczęłysięw676r.
przednasząerą.WówczastokrólAsarhaddon,ak.Aszurahaiddin
(680-669)postanowiłinterweniowaćwwewnętrzeukładymiędzy
Irańczykami,udzielającpomocytrzemmedyjskimksiążątkom,
którychwyrzucilizbuntowanipoddani.Energiczniepoprowadzona
