Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie(Wyzwanie)
21
zwycenąakcji.Wśrodowiskuakademickimkrążybardzostarydowcipoprofesorze
finansów,którycałymsercemwierzyłwsłusznośćteoriirynkuefektywnego.Pewnego
dniatenżeprofesorzmierzałwtowarzystwiekilkustudentówwkierunkusaliwykłado-
wej.Naglejedenzestudentówgwałtownieprzerwałprowadzonąrozmowęioznajmił,
żenapodłodzeleżydwudziestodolarowybanknot.Profesorpowiedziałstudentowi,
bynietrudziłsięschylaniem,ponieważgdybybanknottenrzeczywiścietamleżał,już
dawnoktośbygopodniósł.
Nawetjednakwakademickiejliteraturzeprzedmiotuzetknąćsięmożnazwątpli-
wościamicodosłusznościEMH.Okazujesiębowiem,żeakcjekupowanezgodnie
zzasadamiinwestowaniawwartośćbardzoczęstoosiągająwynikilepszeodśredniej
rynkowej.Akcjemałychspółekprzynosząnadzwyczajniewysokizwrotzinwestycji
(przynajmniejwpewnychokresach).Niemożnateżzapominaćobańkachspekulacyj-
nych,którestanowiąpoważnewyzwaniedlaorędownikówteoriirynkuefektywnego.
Gdybyzapytaćozdaniepraktyków,usłyszymyoczywiściecałkowitąkrytykętejteo-
rii.WarrenBuffettwypowiedziałsięwtejkwestiinastępująco:
Jestemprzekonany,żegiełdajestpodwielomawzględamiiwwieluprzypadkachnieefektywna
[ł].Kiedynacenęakcjimożemiećwpływnstado”zWallStreet,askrajneichwartościwyznacza-
jąosobynajbardziejskłonnedoemocji,najchciwszelubpogrążonewnajgłębszejdepresji,trudno
twierdzić,żerynekzawszeustalacenywsposóbracjonalny.Przeciwnie,cenygiełdowesączęsto
nonsensowne[ł].Wydajesię,żechodzituojakąśperwersyjnącechęludzkiejnatury,któralubi
utrudniaćrzeczyproste.Wminionychtrzydziestulatachświatakademicki,jeśliwogóledostrze-
gałinwestowaniewwartość,dystansowałsięodjegonauczania.Zapewnebędzietaknadal.Statki
będąokrążałyziemię,jednakTowarzystwoPłaskiejZiemiwciążbędzieprosperowało1.
BenjaminGraham,prawdopodobnienajbardziejopiniotwórczyinwestorXXwie-
ku,natematEMHwypowiadasięwrówniekrytycznymtonie:
Niemamwątpliwościcodotego,żeproceswycenypapierówwartościowychjestbardzoczęsto
nielogicznyibłędny.Procesyte[ł]niesąaniautomatyczne,animechaniczne,mająnatomiast
wymiarpsychologiczny,ponieważzachodząwgłowachludzipodejmującychdecyzjeokupnie
bądźsprzedażyakcji.Błędyrynkowesązatembłędamipokaźnychgruppojedynczychinwesto-
rów.Większośćtychbłędówprzypisaćmożnajednejztrzechpodstawowychprzyczyn:wyolbrzy-
mianiu,upraszczaniulubzaniedbaniu2.
Pojawiasięanalizastrategiczna
Wramachpracyakademickiejzgłębiałem,anastępnienauczałemwspółczesnejanalizy
strategicznej.Jejpodstawowymzałożeniemjestrozpatrywaniefirmprzezpryzmatich
zasobów–podejścietopojawiłosięwlatachdziewięćdziesiątychXXwieku.Zapomocą
1W.E.Buffett,SuperinwestorzyzGraham-and-Doddsville,opracowanatranskrypcjaprzemówieniawy-
głoszonegonaUniwersytecieColumbiawroku1984.Materiałchronionyprawemautorskim,przedruko-
wanyzazgodąautora.Przedrukw:BenjaminGraham,Mądryinwestor.Praktycznyporadnik,tłum.G.Łucz-
kiewicz,WydawnictwoProfesjonalnejSzkołyBiznesu,Kraków1999,s.328–329.
2B.Graham,D.Dodd,SecurityAnalysis,McGraw-Hill,NewYork1934,s.585.
