Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WposzukiwaniuArabiiiArabów
33
nadałPalmyreńczykomobywatelstworzymskie.Dlategoniemożedziwić,żePaul
VeynepiszącoPalmyrzemówio„hybrydowejtożsamości”jejmieszkańców105.
Arabskiepochodzenienieuniemożliwiałokarierywwieloetnicznymcesar-
stwie.JuliaDomna,małżonkacesarzaSeptymiuszaSewera,pochodziłazarabskiej
rodzinyzEmesy(Homs,ar.im).Łączyłazainteresowaniefilozofiązkultembóstw
lokalnegoarabskiegopanteonu106.Najsłynniejszymprzykłademjestoczywiściece-
sarzFilip(244-249),nieprzypadkowonoszącyprzydomekArab107,bowiemuro-
dziłsięwSzahba,wrzymskiejprowincjiArabia.Wedługzgrabnegostwierdzenia
DavidaD.Grafonawjegoprzypadku„arabskość”„wasapoliticaldesignation”108.
ZustaleniemsamoidentyfikacjiArabówproblemjesttymwiększy,żemamy
bardzomałoźródeł,którepochodziłybyodnichsamych109.Wwiększościto
inskrypcje,np.słynnainskrypcjazNamara(an-Namźra)datowanana328r.n.e.,
wktórejImru(Mara)al-Kajs(Imrū)al-Qais),syn)Amra,nazywasiękrólemAra-
bów110.Opróczniejmamygraftto,któregoautornazwałswegoojcaArabem111
iorazgreckieepitafiumzIIIw.(znalezionenaTassos),którepewienRufin,syn
Germanusapoleciłwyryćdlaswojegosyna,wktórymokreślagojakoἌρIψπόλEωG
ΣEπTIv(IGKάVω;I112.TakskromnymateriałźródłowypozwoliłPeterowiWebbowi
wysunąćtezęoArabless-nesswokresiepoprzedzającymnarodzinyislamu113.
105P.Veine,Palmyra,którejjużniema,przeł.P.Filipczak,Łódź2021,s.97-106.
106Ojejwpływienaspołeczeństworzymskie:B.Levick,JuliaDomna:SyrianEmpress,
NewYork2007.
107Cesarzowipoświęwięconowieleprac.Wartoodnotowaćjegobiografie:C.rner,
PhilippusArabs:einSoldatenkaiserinderTraditiondesAntoninisch-SeverischenPrinzipats,Ber-
lin2002;Y.Zahran,PhiliptheArab:Astudyinprejudice,London2001.
108D.D.Grafton,Teidentityandwitness…,s.4.
109P.Webb,ImaginingtheArabs…,s.33-34.
110R.Dussaud,F.Macler,Rapportsurunemissionscientifquedanslesrégionsdésertiques
delaSyriemoyenne,NArchSL10,1902,s.716-724.Komentarzdoinskrypcjiorazjejprzekładpodaje
J.A.Bellamy(AnewreadingoftheNamdrahinscription,JAOS105,1985,s.31-51).Inneodczyta-
nieinskrypcji,kwestionującwystępowaniewniejfazykrólwszystkichArabówzaproponowałZ.Mo-
hammad(ARadicallyDilerentReadingofAn-NamaraInscription),https://www.academia.
edu/9833235/A_Radically_Dilerent_Reading_of_An_Namara_Inscription_an_edited_copy
111Ch.J.Robin,Lesinscriptionsd’al-Mi(sdletlachronologiedelArabieméridionaleau
IIIesiècledel’èrechrétienne,CRAI1981,s.320-321;M.C.A.Macdonald,Arabs,Arabias,
andArabicbeforelateantiquity,To16,2009,s.288.Inskrypcjaniejestdatowana,aleponieważ
znajdujesiębezpośredniopodinskrypcjąYd’lByn,królaadramautCh.Robinnatejpodstawie
sugerujedatowanienalata240.(Ch.J.Robin,Lesinscriptionsd’al-Mi(sdl…,s.320-332).
112M.C.A.Macdonald,Arabs,Arabias…,s.288,302-303.
113P.Webb,ImaginingtheArabs…,s.60.Autorrozważazarównokwestiejęzykowe,jak
irzadkieprzykładyużyciaterminu(arabwpoezjiprzedislamskiej(ibidem,s.60-70,78-85).
Zwracauwagę,żeznacznieczęściejwpoezjiodwoływanosię,wkontekścietożsamościgrupowej,
doMa(add,niżdoArabówjakocałości(ibidem,s.70-77).