Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
CzęśćI.Wprowadzenie
zArabamiuległypoprawie.Nabonidnawiązałznimidobrestosunki,zwłaszcza
zgrupamikoczowniczyminapustynisyro-arabskiej,gdzienomadzikontrolo-
waliszlakhandlowy88.PonoćspędziłdziesięćlatswojegopanowaniawTajma
(Taymź))89,ważnejoazienapółnocyPółwyspuArabskiego,istotnympunkciena
szlakuhandlowymmiędzyHidżazem(al-iżźz)iSyrią.Potemjednakstosunki
musiałysiępopsućiwładcababilońskipokonałwładcęnomadówipodbiłTajmę
oczymzaświadczainskrypcja90.
WokresieAchemenidówKambyzesIInawiązałdobrestosunkizArabami,
ponieważmieliwiedzęotym,jakmożnaprzechowywaćwodęimoglimuzapew-
nićwielbłądy,abyprzejśćprzezpustyniędoEgiptu91.Arabowie,zwłaszczaKe-
daryci,odegraliznaczącąrolęwDolnymEgipciejakostrażnicygranicyegipskiej
wokresieperskim92.
Nazwa„Arabowie”pojawiasięteżwjęzykuhebrajskimidialektachsta-
roarabskich(np.winskrypcjipołudniowoarabskiejzVII/VIw.p.n.e.)93.Todo
nichodnosząsięstarohebrajskiewyrazy(drabi(ardbwrazzformą(drdbi94.Nie
wiadomo,jakiebyłopierwotneznaczenieterminu„Arab”
,alebyłonsynoni-
memmieszkańcapustyniprowadzącegokoczowniczystylżycia95.IsraelEph(al
sądzi,żewinskrypcjacharabskichzpołudniapółwyspuiwklasycznychtekstach
arabskichterminal-῾araboznaczałmieszkającychtuBeduinówwodróżnieniu
odludówosiadłych96.PodobnieKrzysztofKościelniakuznaje,że(arabiozna-
czaBeduinówlubmieszkańcówpustyni.Polskibadacznapisał,etymologicz-
niesłowo„Arab”wjęzykachsemickichoznaczapustynięlubjejmieszkańca,
88I.Ephal,„Ishmael”and„Arab(s)”...,s.181sq.
89A.Kuhrt,TeancientNearEastc.3000-330BCE,London1995,s.600.Tēmź(obecnie
Tajma)tooaza,leżącanatrasiezDamaszkudoMedyny,ok.400kmnapołudniowywschódodAkaby.
90C.J.Gadd,TeHarraninscriptionsofNabonidus,AnS8,1958,s.59;R.P.Dough-
erty,NabonidusandBelshazzar,NewHawen1929,s.106-107(cyt.inskrypcja).
91Herodot,III,4.
92M.G.Shuaib,TeArabsofNorthArabia...,s.137.
93Répertoired’épigraphiesémitique,t.VI,ed.J.B.Chabot,Paris1935,no.3945.
94Jer3,2iIz13,20;Iz21,13;S.Kościelniak,XXwiekówchrześcijaństwawkulturze
arabskiej,t.I,Arabiastarożytna.ChrześcijaństwowArabiidoMahometa(†632),Kraków2000,
s.31.Badaczwskazuje,żenazwamizbiorowymirównieżterminy(erabi(arab,któreoznaczają
„Beduina”
.Teostatnienieposiadajązwiązkuzwystępującymwdialektachsyryjsko-aramejskich
rdzeniem(rb(„mieszkać),alewynikajązformyobocznej(drab,oznaczającejpustynię.
95Jer3,2;Iz13,19-20.WedługsłówM.Sartre’aArabowiedlastarożytnychbylitymiktó-
rychdzisiajnazywamybeduinami.Arabiabyłanazwąstosowanądokażdegoregionupustynne-
go,aArabdokażdegomieszkańcapustyni,niezależnieodjegofaktycznegopochodzeniaetnicz-
nego(M.Sartre,TeArabsandthedesertpeoples...,s.498).
96E.W.Lane,AnArabic-EnglishLexicon,London1874,s.1933;I.A.Montgomery,
ArabiaandtheBible,Philadelphia1934,s.27sq;I.Ephal,„Ishmael”and„Arab(s)”...,s.227.