Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Współczesnekoncepcjeinteligencji
19
iwykonanie(por.Nęcka,1994a,s.51).Dopodstawowychskładowychkompo-
nentównabywaniawiedzySternbergzalicza:umiejętnośćswoistegofiltrowa-
niainformacji,tj.dopuszczaniadoanalizytylkoinformacjirelewantnych,oraz
zdolnośćdokombinowaniaróżnychelementównabytejwiedzywcałośćistot-
nązpunktuwidzeniacelówstawianychprzezzadanie.Nietrudnozauważyć,że
przytakimujęciuinteligencjajestwwiększymstopniuprocesemrozwiązywa-
niazadańprzyzaangażowaniukomponentówniżstatycznązdolnością.Można
byoczywiścieutrzymywać,żejestonadlaSternbergazdolnością,należałoby
jednakzaznaczyć,żemówimytuozdolnościbardzospecyficznej–umiejsco-
wionejnaróżnychpoziomachanalizy,bardzozłożonejidynamicznej.
Subteoriakomponentowabyławstępemdobudowaniateoriibardziej
ogólnej,zdecydowanieszerszejoddotychczasistniejących.Wychodzącod
subteoriikomponentowej,Sternbergniejakonadbudowałnadniądwiekolej-
nesubteorietworzącełącznietriadową2koncepcjęinteligencji.Składająsięna
niątrzyzasadniczeskładowe–podejściekontekstualne,doświadczenioweoraz
wspominanejuż–komponentowe.Założeniemsubteoriikontekstualnejjest
koniecznośćprzyjęciarelatywizmuwocenianiuinteligencjiludzi–relatywi-
zmuzwiązanegozichróżnymidoświadczeniami,innymwyposażeniemkultu-
rowym.Dlategoteżnależałobytworzyćtakiemetodyitechnikidiagnozowania
inteligencji,którebyłybytrafneekologicznie;byspełnićtenpostulatnależało-
byprawdopodobniezrezygnowaćztestowaniainteligencjiprzywykorzysta-
niustandardowychnarzędzi.NapodstawiesubteoriikontekstualnejSternberg
wyróżniłinteligencjęspołecznąorazpraktyczną.Inteligencjaspołecznabyła
pojęciemfunkcjonującymwpsychologiiróżnicindywidualnychjeszczezanim
siępojawiłypraceSternberga–przyjęłosięłączyćtopojęcieznazwiskami
Torndike’aczyTurstone’a.JednakpodejścieSternbergajestoryginalnedla-
tego,żeinteligencjaspołecznajestwnimujmowanagłówniejakozdolnośćdo
rozpoznawanianiewerbalnychsygnałówinterpersonalnych.Niebędziechyba
nadużyciemstwierdzenie,żezwrócenieuwaginaczynnikiniewerbalnewywodzi
sięzpobocznychzainteresowańSternbergapsychologicznąproblematykąmi-
łości.Inteligencjapraktycznazaśtoumiejętnośćkorzystaniaztacitknowledge,
czyli„wiedzyukrytej”,czyteż„wiedzymilczącej”oraz–wniektórycharty-
2Określeniekoncepcjimianemtriadowej,czyteżtriarchicznejjestzwiązanezkilkoma
problemamiwynikającymigłównieztego,żeSternbergjestautoremconajmniejdwóchkon-
cepcjidotyczącychtrzechgłównychskładowychinteligencji(oczymbędziemowawdalszej
częścirozdziału).
