Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Inteligencja–jednaczywiele?
kułachSternberga(np.Sternberg,2000)–cośwrodzajuszerszejinteligencji
emocjonalnej.Subteoriadoświadczeniowaakcentujeznaczenieczynnikado-
tądrzadkodostrzeganego.Sternbergzaznaczamianowicie,żeniewszystkieza-
daniaczyproblemypoznawczewrównymstopniuwymagająinteligencji,naj-
bardziejwymagającepodtymwzględemsązadanianowe,tj.takie,wktórych
jednostkaniemadużychdoświadczeńpozwalającychnazastosowaniewynie-
sionejznichwiedzy,zmuszającejądoszybkiegoautomatyzowaniaprocesów
poznawczych.BadaniaSternbergazwiązanezesposobemzachowywaniasię
wnowychsytuacjachosóbbardziejimniejinteligentnychorazprzeprowadzo-
nepodwpływemtychbadańeksperymentyNęckiprzynosząbardzoobiecu-
jącerezultaty.Wskazująbowiem,żeosobyinteligentnewnowychsytuacjach
reagująszybciejitrafniej.
PiszącowpływowejteoriiSternberga,niesposóbniewspomnieć,żestwo-
rzyłoniopisałconajmniejkilkaróżnychpoglądównazdolnościiuzdolnie-
nia,któreokreśliłmianem„teorii”.Itakpopularna–choćchybanietakdo-
brzeznanajakteoriatriadowa–jestkoncepcja,wktórejSternbergwyróżnia
trzystrukturyinteligencji:praktyczną,twórcząorazanalityczną(tamże).Choć
autorodżegnujesięodnazywaniaichtypamiinteligencji,niektórzyinter-
pretatorzy(np.Schlinger,2003)piszą,żepojawiająsiętujejtrzynowetypy.
Jakwspomnianopowyżej,inteligencjapraktycznajestdlaSternbergaczymś
podobnymdozdrowegorozsądkuiumiejętnościkorzystaniazwiedzyukry-
tej.Przykładamiposługiwaniasięinteligencjąpraktycznąmogąbyćzarówno
świadomośćtego,jakiezachowaniasąważnenajakimstanowisku,jakiumie-
jętnośćsamodzielnegowypełnieniaPIT-u.Inteligencjapraktycznajestpoję-
ciemnatyleszerokim,żeniebardzowiadomo,jaksięzapatrywaćnajejzasięg
ipotencjalneróżniceindywidualne–czyjednakowąinteligencjępraktyczną
maosobazniskimpoziomemanalfabetyzmufunkcjonalnego,alepozostają-
cabezpracy,czyteżosobanakierowniczymstanowisku,lecznierozumiejąca
instrukcjiobsługimłynkadokawy?Przecieżzarównoniskipoziomanalfabe-
tyzmufunkcjonalnego(rozumienietego,cosięczyta),jakiumiejętnośćradze-
niasobiewrzeczywistychsytuacjach(sprawowaniefunkcjikierowniczej)jest
synonimeminteligencjipraktycznej.Widaćwięc,żepojęcietoniejestłatwedo
naukowegozoperacjonalizowania(choćjestatrakcyjnezespołecznegopunktu
widzenia),gdyżprzecieżosobazwysokimnasilenieminteligencjipraktycznej
niemusibyćjednocześnieinteligentnaakademicko.Wydajesię,żeinteligencja
twórczajestutożsamianaprzezSternbergazezdolnościamitwórczymi,inte-
