Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Inteligencja–jednaczywiele?
Klasyczneujęciainteligencji
Niewielejestwpsychologiipojęć,którychznaczeniejestrównierozmytejak
pojęcie„inteligencji”.OdczasówA.Bineta,poprzezdokonaniaCh.Spearma-
naiR.B.CattellaażpowspółczesnekoncepcjeR.J.SternbergaiH.Gardnera
obserwujesięniezwykłąewolucjębadańnadludzkimintelektem.Inteligencja
jestprzymiotem,zktórymwiązanowielkienadziejejakozpredyktorempowo-
dzeniażyciowego.Niezawszebyłyoneuzasadnione.JużbadaniaL.Termana
(za:Firkowska-Mankiewicz,2002)wykazały,żezależnośćmiędzyinteligencją
aradzeniemsobiewżyciuniejesttakprosta,jakchcielibyniektórzy.Poziom
zdolnościintelektualnychmierzonychtestamiinteligencjipozwaladośćdo-
brzeprzewidziećpowodzeniewnauceszkolnejiuniwersyteckiej,gorzejzaś
radzeniesobiezpoważnymikłopotamiżyciowymi.Poglądynatematstruk-
turyzdolnościsąprzedmiotemwielupublikacjiznacznieobszerniejszychniż
tapraca.Wątpliwościzwiązanenietylkozkoncepcjamihierarchicznymi,ale
równieżzistnieniemczynnikaogólnego,skłaniająbadaczydopodejmowa-
niazagadnieniainteligencjiwciążnanowo.Obecniewidocznątendencjąjest
wiązaniesprawnościintelektualnejzfunkcjonowaniemniektórychprocesów
poznawczych,głównieuwagiipamięci(Nęcka,1994a,2000a).
Niezależnieodograniczonejwartościinteligencjijakoczynnikawyjaśniające-
goradzeniesobiewrzeczywistychsytuacjachżyciowych,należałobyspróbować
odpowiedziećnapytanie:czymjestinteligencja?Czytospecyficzna,choćogólna
zdolnośćczysłuszniejszejestmówienieointeligentnymzachowaniu,procesie
albopewnejstrukturze.A.Sperling(1995,s.376)definiujeinteligencjęjako:
