Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
uniwersalnychregułrządzącychzdarzeniamitężejeuHeraklita
wobrazwiecznieżywegoognia,którywedlemiarsięzapalaiwedle
miargaśnie,podobnieParmenidespojęciejednegoBycia–zktórego
należyusunąćwszelkiepowstawanieiprzemijanie,wszelkie
zmysłowejakościiróżnice–możeutrzymać,tylkopodkładającpod
niewyobrażeniekosmosujakozamkniętejwsobie,doskonale
okrągłejkuli.DopieroPlatonraznazawszeprzezwyciężakażdątego
rodzajuzmysłowąschematyzacjęczystegopojęciaBycia.Ostrecięcie
oddzielaterazświatνταiświatντωςν,samejegzystencji
zjawisk,odtreściiprawdyformczystych.Nieudanamsiędotrzeć
doprawdziwegoirzeczywistegoźródła,do„zasady”świata
zmysłowego,dopókiszukaćjejbędziemywsamymtymświeciealbo
obciążaćjąwjakiśsposóbokreśleniamizmysłowymi.Idącwtrzech
różnychkierunkach,ustalaPlatontęswojąjednolitąmyśl
podstawową.Wychodzizesferyczystejwoliisferyczystejwiedzy–
znajdujepodstawydlaswojegomyśleniawobowiązywaniu
iprawdzieetycznychnormipojęćmatematycznych.Stąddroga
wiedziepośredniodoproblemuprzyrody.Takżebowiemprzyroda
jestnietylkozbioremrzeczyisiłmaterialnych,lecznamocy
wiecznegoporządku,którywniejpanuje,uczestniczywkrólestwie
czystychform.Nienależydosamejtylkoegzystencji,leczucieleśnia
wsobieistotęiczysteistotoweprawa–takdalece,jakwtensposób
możnazaprezentowaćdziedzinęstawaniasię.Takwięcwprzejściu
odproblemówetykidoproblemówmatematykiiodproblemów
matematykidoproblemówprzyrodyistniejeuPlatonaścisłaciągłość
myślowa–ijakróżnesątreści,którezostajątuuchwycone
iwciągniętewkrągmyślenia,takściśleobejmujejejednolitepytanie
myślenia,którenadnimidominuje.
Tegopytanianieudanamsięjednakwpełnisformułować,jeśli–
jaktotradycyjniesiędziało–dlajegozarysowaniaodwołamysię
doprzeciwieństwapomiędzyogólnikiemakonkretem.Dopókiistotny
momentPlatońskiejideiijejwłaściwylogicznycharakterupatrujemy
wtym,żeprzeciwstawiaonawielościipartykularności
poszczególnychrzeczyjednośćiogólnośćichpojęćgatunkowych,
dopótyniewychodzimywgruncierzeczypozastanowisko
średniowiecznegosporuouniwersalia.Wrzeczywistościjednak
