Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
Tytułniniejszejksiążki,utworzonyzdwóchprzymiotników,występujących
wfunkcjirzeczownikowej:„metafizyczne”i„religijne”–brzmienigmatycznie.
Eksponujebowiemcechę(jakościowąlubrelacyjną)czegoś,cosamopozostajenie-
zidentyfikowane.Aleprzezto–jaksięzdaje–adekwatniewskazujeprzedmiotba-
dań,przedstawionychwtejksiążce:jestnimbowiemtowszystko,cowdzielesztuki
literackiejmożnazasadnieokreślićjakometafizycznelubreligijne.Jednocześnie
pozwalazachowaćdużąpowściągliwośćwpunkciewyjściapodjętychbadań,nie
przesądzając,czemuwdzieleliterackimmogąowecechyprzysługiwać.Pierwszym
celempodjętychbadańjestidentyfikacjaelementówmetafizycznychireligijnych
wdzieleliterackim,drugim–określenieichprymarnejfunkcjiwtymdziele.
Zawęziwszypolebadańdoprozy,wszczególności–doprozyfabularnej,
którawporównaniuzpoezjącieszysięmniejszymzainteresowaniembadaczy
zajmującychsięmetafizycznościąireligijnościąliteratury,kierowaćsiębędę
wstępnąhipoteząbadawczą,którądasięująćwstwierdzeniu,żeto,cometafi-
zycznei/lubreligijne,konstytuujewutworachprozatorskich(epickich)pewien
poziomtematyczny–przysłoniętytematemdanegoutworu,ajednocześnieten
tematfundujący.Zracji,októrychbędziemowa,tenfundującytematzdecydo-
wałamsięnazwać„subtematem”.Konstytuowaniesubtematubyłobyzatemową
prymarnąfunkcją,jakąwutworachprozatorskichspełniająróżnorodneelemen-
ty,nacechowanemetafizycznościąi/lubreligijnością.Abyhipotezatastałasię
tezą,wymagauprawomocnieniapoprzezodwołaniesiędokonkretnychutwo-
rówliterackich,którymiwtychbadaniachbędzie„prozakresowa”Włodzimie-
rzaOdojewskiego,traktowanazarównojakojednostkoweiniepowtarzalnedzie-
łosztukiliterackiej,jakijakoexemplumprozatorskiejtwórczościwogóle,
wktórejsąobecneelementymetafizyczneireligijne.Inspiracjądotakiego
„dwupoziomowego”podejściabadawczegojestfenomenologicznakoncepcja
badańeidetycznych,wktórejpodkreślasię,żeuchwytywanieczystychspecies
czyistotyjestufundowanewpoznawczymuchwyceniuczegośjednostkowego,
czytorealnego,czy,naprzykład,wyobrażonego,przyczympoznanietego,co
indywidualne,nieuzasadniaważnościpoznaniaeidetycznego1.Dyrektywata,
1Por.:E.Husserl,Badanialogiczne,t.II,Badaniadotyczącefenomenologiiiteoriipoznania,cz.I,
tłum.J.Sidorek,Warszawa2000,s.134-136;tenże,Ideeczystejfenomenologiiifenomenologicz-
nejfilozofii.Księgapierwsza,tłum.D.Gierulanka,[Warszawa]19752,s.98-100;R.Ingarden,
Upodstawteoriipoznania,Warszawa1971,s.286-322.
