Metafizyczne i religijne. Problem subtematu w dziele literackim na przykładzie prozy kresowej Włodzimierza Odojewskiego

Wiesława Tomaszewska

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7072-671-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Rok wydania:

2011

Liczba stron:

447

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Tomaszewska, Wiesława. Metafizyczne i religijne. Problem subtematu w dziele literackim na przykładzie prozy kresowej Włodzimierza Odojewskiego. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2011, 447 s. ISBN 978-83-7072-671-3

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Tomaszewska, W.

T1 Metafizyczne i religijne. Problem subtematu w dziele literackim na przykładzie prozy kresowej Włodzimierza Odojewskiego

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego

PP Warszawa

YR 2011

SN 978-83-7072-671-3

Bibliografia BibTex:

@Book{ 6673, author = "Tomaszewska, Wiesława", editor = "", title = "Metafizyczne i religijne. Problem subtematu w dziele literackim na przykładzie prozy kresowej Włodzimierza Odojewskiego", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego", year = "2011", address = "Warszawa", isbn = "978-83-7072-671-3" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Tomaszewska, Wiesława

ED -

TI - Metafizyczne i religijne. Problem subtematu w dziele literackim na przykładzie prozy kresowej Włodzimierza Odojewskiego

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego

CY - Warszawa

PY - 2011

SN - 978-83-7072-671-3

ER -

Netografia (standard APA):

Tomaszewska, Wiesława. Metafizyczne i religijne. Problem subtematu w dziele literackim na przykładzie prozy kresowej Włodzimierza Odojewskiego [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2011 [dostęp: 17 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/metafizyczne-i-religijne-problem-subtematu-w-dziele-literackim-na-wieslawa-tomaszewska-6673.

metafizyka, Włodzimierz Odojewski, proza, subtemat

O prozie Odojewskiego napisano wiele. Wszystko wskazuje na wysoką klasę jego twórczości. Brakuje jednak publikacji, w których przedstawiono by systematycznie to, co w prozie Odojewskiego jest metafizyczne i tego co w niej religijne. Niniejsza prac...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7072-671-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Rok wydania:

2011

Liczba stron:

447

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

WYKAZ SKRÓTÓW8
WPROWADZENIE12
1. Metafizyka filozoficzna i jej klasyczne oraz współczesne ujęcia24
Rozdział pierwszy. TO, CO METAFIZYCZNE24
1.1. Deiktyczna definicja metafizyki jako przedmiotu czysto intencjonalnego25
1.2. Pytania metafizyczne27
1.3. Różne ujęcia metafizyki31
1.3.1. Metafizyka przedplatońska32
1.3.2. Platońska metafizyka idei33
1.3.3. Arystotelesowska metafizyka substancji34
1.3.4. Plotyńska metafizyka Jedni36
1.3.5. Augustyńska metafizyka teologalna36
1.3.6. Tomaszowa metafizyka istnienia37
1.3.7. Kartezjańska metafizyka podmiotu i substancji38
1.3.8. Kantowska krytyka metafizyki39
1.3.9. Idealistyczna metafizyka Hegla i pozytywistyczne zakwestionowanie metafizyki40
1.3.10. Metafizyka wieku XX43
2. To, co metafizyczne w literaturze i badaniach literackich47
2.1. Jakości metafizyczne i ontologia dzieła sztuki literackiej Romana Ingardena48
2.2. Pojęcie literatury metafizycznej52
2.3. Typy literatury metafizycznej59
2.4. Badania literackie tego, co metafizyczne68
3. Podsumowanie72
Rozdział drugi. TO, CO RELIGIJNE76
1. W poszukiwaniu istoty religii i religijności77
1.1. Fakt i przejawy religijności77
1.2. Istota religii80
1.3. Judaizm87
1.4. Chrześcijaństwo95
1.5. Wiara religii102
2. To, co religijne w literaturze i w badaniach literackich106
2.1. Pojęcie literatury religijnej107
2.1.1. Dwa ujęcia związku literatury i religii107
2.1.2. "Zewnątrztekstowe" i "wewnątrztekstowe" w utworze religijnym110
2.1.3. Istota literatury religijnej i jej wyznaczniki113
2.2. Typy literatury religijnej121
2.3. Interdyscyplinarność jako paradygmat badań sakro logicznych128
2.3.1. Nurt fenomonologiczno-religiologiczny129
2.3.2. Nurt teologiczno-literacki131
2.3.3. Nurt kerygmatyczny134
3. Podsumowanie136
Rozdział trzeci. WŚRÓD PEJZAŻY, OSÓB I RZECZY140
1. Powieściowe pejzaże141
1.1. Wizja "naszych stron"141
1.2. Czerń i czerwień, biel143
1.3. Zjawiska meteorologiczne149
1.4. Makabra jako element pejzażu152
2. Zbiorowości i jednostki158
2.1. Obcy czy swoi159
2.2. Żydowska "straszna noc"168
2.3. "Co się stało z Katarzyną"?176
2.4. Wizerunki duchownych183
3. Choroba - cierpienie - śmierć187
3.1. Choroba i ból fizyczny188
3.2. Twarze śmierci194
4. Wokół rzeczy200
4.1. Przestrzeń przepełniona rzeczami200
4.2. Rzeczy wyeksponowane202
4.3. "Zegary, zegary", czyli o jednym ważnym przedmiocie206
5. Podsumowanie213
Rozdział czwarty. "TRWAŁE I NIEZMIENNE" W "ŚWIECIE KRUCHYM I NIETRWAŁYM"216
1. W kręgu pytań metafizycznych217
1.1. Dlaczego? Dla kogo? Po co?217
1.2. Unde malum?220
1.3. Czym jest Historia?224
2. Zagadkowość bytu228
2.1. Nie(do)określoność rzeczywistości228
2.2. Pustka i istnienie232
3. Poznać i zrozumieć człowieka236
3.1. ...w spostrzeżeniach zmysłowych238
3.2. ...w rozeznawaniu duszy242
3.3. ...w doświadczeniach własnego uprzedmiotowienia245
3.4. ...w miłości251
4. Wobec kresu życia256
5. Podsumowanie261
1. Urzeczywistniać sacrum264
Rozdział piąty. AFIRMACJA SANCTUM W PRZESTRZENI SAKRALNEJ264
1.1. Pejzaż religijny265
1.2. Czas sakralny269
1.3. Obrzędy religijne - ceremoniał pogrzebowy272
2. Homo religiosus - credens et orans282
2.1. "Wielki Bóg umarł"? Między negacją a akceptacją283
2.2. Modlitwa290
2.3. Przebaczenie i miłość nieprzyjaciół296
2.4. Przeżywanie cierpienia302
2.4.1. Biblia306
2.4.2. Krzyż315
2.4.3. De Missae sacrificio320
3. Podsumowanie325
Rozdział szósty. METAFIZYCZNE I RELIGIJNE JAKO SUBTEMAT DZIEŁA LITERACKIEGO328
1. Temat literacki329
2. Tematy Odojewskiego340
3. Subtemat literacki349
4. "Kluczowe doświadczenie" a temat i subtemat362
5. Subtemat jako zwornik twórczości368
ZAKOŃCZENIE370
1. Twórczość Włodzimierza Odojewskiego378
BIBLIOGRAFIA378
1.1. Bibliografia podmiotowa378
1.1.1. Powieści378
1.1.2. Tomy opowiadań378
1.1.3. Wybrane opowiadania opublikowane w prasie380
1.1.4. Krytyka literacka i publicystyka381
1.1.5. Wywiady prasowe381
1.1.6. Utwory dramatyczne382
1.2. Bibliografia przedmiotowa383
1.2.1. Biogramy i bibliografie383
1.2.2. Książki384
1.2.3. Prace magisterskie384
1.2.4. Wybrane artykuły384
2. Biblia i teksty religijne386
3. Encyklopedie - słowniki - podręczniki388
4. Filozofia - teologia - religiologia391
5. Prace literaturoznawcze406
6. Inne419
INDEKS OSOBOWY422
SUMMARY438
TABLE OF CONTENTS444

Rozdziałpierwszy

dyidoszczęścia,toznaczydoBoga.Nieszukałichjednakwświecie,leczwe

własnymwnętrzu53.

Augustynnierozdzielałwiedzynadprzyrodzonejodprzyrodzonej,teologii

odﬁlozoﬁi.PoznanieprawdyiPrawdęsamąujmowałcałościowo.Określenie

wzajemnejrelacjirozumuiwiary,zawierającesięwsłowach:„intelligeutcre-

das,credeutintelligas”54,oddajeistotęsposobuprowadzeniadyskursuprzez

myślicielazTagasty.WmyśliAugustynaBóg,pojmowanypochrześcijańsku

jakoTrójca,nietylkozajmujecentralnemiejsce,lecz–inaczejniżwﬁlozoﬁi

przedchrześcijańskiej–jestźródłemﬁlozoﬁcznychrozważańiichostatecznym

uzasadnieniem.Teoriailuminacji,przyjmująca,żewkażdymumyślejestobecne

światłowiecznegorozumu(Boga),wyjaśniapoznanieprawdkoniecznych,nie-

zmiennychiwiecznych,natomiastichistnieniewskazujenaBogajakonaich

Podstawę,bezktórejbyłybyoneniedopomyślenia.Zkoleiświatstworzeń,

choćniedoskonale,odzwierciedlajednakiujawniaBoga,gdyżzostałyoneprzez

niegowsposóbwolnypowołanedobytuznicości(creatioexnihilo)wedługidei

(rationes),jakieodwiecznie,zawszetakiesame,sąobecnewBożymumyśle.

TeologalnycharaktermetaﬁzykiAugustynauwidaczniasięwproblemieteody-

cei–„usprawiedliwienia”Bogazazło,którejestwświecie.NiejestonoJego

dziełem,gdyżwszystko,coBógczyni,jestdobre.Zło,będącbrakiemdobra,jest

wpisanewniedoskonałośćstworzeniaiwolnedziałanieistotrozumnych.Augu-

stynrozszerzyłteżﬁlozoﬁczno-teologicznynamysłnadrzeczywistościąnadzie-

jeludzkiejwspólnoty,budującmetaﬁzykędziejówjakolinearnegoprocesu,po-

siadającegoswojąratioiswójﬁnis.

1.3.6.Tomaszowametaﬁzykaistnienia

Osiemwieków,jakiedzieląAugustynaodTomaszazAkwinu(1224-1274),

niebyłyczasemposuchywmetaﬁzyce.WystarczywspomniećBoecjusza(ok.

480-524/5)ijegodeﬁnicjęosoby,JanaSzkotaEriugenę(ok.810-877)zjego

panteistycznąwizjąświata,AnzelmazCanterbury(1033-1109)itakzwany

ontologicznydowódnaistnienieBoga,spórouniwersaliairolę,jakąwnim

odegrałPiotrAbelard(1079-1142).Nienależyzapominaćﬁlozofówarabskich:

Al-Farabiego(870-950),Awicennę(980-1037)iAwerroesa(1126-1198),oraz

żydowskich:Awicebrona(ok.1020-1058)iMojżeszaMajmonidesa(1135-

53WdialoguOprawdziwejwierze(39.72)Augustynpisze:„Niewychodźnaświat,wróćdosiebie

samego:wewnętrzuczłowiekamieszkaprawda”(tłum.J.Ptaszyński),mającprzedewszystkimna

uwadzePrawdęNajwyższą,samegoBoga.

54Augustyn,Sermo43,9,w:J.Migne,PatrologiaLatina38,258,PatrologiaLatinaDatabase,

Alexandria,VA:Chadwyck-HealeyInc1966.Wartozwrócićuwagęnazdaniekończącetenfrag-

mentmowyAugustyna:„Intellige,utcredas,verbummeum;crede,utintelligas,verbumDei”.

Brak wyników

Metafizyczne i religijne. Problem subtematu w dziele literackim na przykładzie prozy kresowej Włodzimierza Odojewskiego

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra