Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
alewręczwspółtworzącenowerozwiązania.NaprzykładziePoznaniawyraźnie
ujawniłosię,żechoćpierwotneprogramynaprawczebyłytworzonenabaziekry-
tykisytuacjimieszkaniowejnajuboższych,toideereformatorskienajwcześniejzo-
staływprowadzonewmieszkaniachdlaklasyśredniej.
Kolejnerozdziałysąpoświęconeprzekształceniomzałożeńreformatorskich
podwpływemzmianysytuacjipolitycznej,społecznejiartystycznejpoIwojnie
światowejzarównowEuropie,jakiwPolsce–głównieweLwowie,wWarsza-
wieiPoznaniu(rozdziałIV).Koniecznośćzapewnianiatanichimałychmieszkań
wokresiemiędzywojennymspowodowaławszerszymzakresiewprowadzanie
ideireformatorskichwtanimbudownictwie,aleteżichprzekształcaniewobliczu
radykalizacjiartystycznejśrodowiskawangardowychwEuropie.Omówienie
rozwiązańwarszawskichwyniknęłozuznania,żetośrodowiskostałosiępood-
zyskaniuniepodległościnaturalnympunktemodniesieniadlaPoznaniaiśrodowi-
skiemnajsilniejgenerującymnowepropozycjearchitektoniczne.Reformatorskie
przekonanie,żedobremieszkaniewmieściemusizapewniaćświatło,powietrze
ikontaktzzieleniąmiałowpływrównieżnaśrodowiskakonserwatywne,cotak-
żezostałoprzedstawionewrozdzialeV.
RozdziałVIjestpoświęconysytuacjiwmiędzywojennymPoznaniu,wktórym
nastąpiłoprzerwanietradycjiarchitektonicznejzaborupruskiego,zpoczątkowym
podkreślaniemodrębnościnarodowejiartystycznejnapływającychdomiastaPola-
kówzWielkopolskiizinnychzaborów.Pozwoliłotowyraźniejukazaćsygnalizo-
wanewewcześniejszychrozdziałachzależnościmiędzyprogramamipoprawysytua-
cjimieszkaniowejapostawamipolitycznymi.Corazwiększewpływymodernizmu
wlatach30.XXwiekuujawniływtymśrodowisku,jakpodwpływemnowychkon-
cepcjiformalnychispołecznychzostająprzekroczoneideereformatorskie.
Jakopozornakontynuacja,awistociezaprzeczenie/nadużycieideireformator-
skichzostałypotraktowanekoncepcjemieszkaniowo-urbanistyczneIIIRzeszyze
względunaichsilnezideologizowanie,awefekcienad-użycie.WrozdzialeVIItę
problematykęprzedstawiononaprzykładzieideiformułowanychwIIIRzeszy,
wktórychpojawiałysięspecyficzne,silnienacjonalistyczneinterpretacjemiejskiej
higieny,sanacjistarychdzielnic,związkuzziemią,ograniczeniawielkościmiastitp.
Dalszyrozwójtychkoncepcjiiichrealizacjęwwarunkachgospodarkiwojennej
ukazanowrozdzialeVIIInaprzykładzieprojektówurbanistycznychizespołów
mieszkaniowychtworzonychwPoznaniuwlatach1939-1945.
SpośródmiastprzywoływanychjakoźródłainspiracjidlaPoznanianajwięcej
uwagiwpolskiejliteraturzepoświęconoXIX-wiecznemuParyżowi.Zdecydowanie
mniejszegozainteresowaniadoczekałysięWiedeńiBerlin,októrychrozwoju
wXIXiXXwiekutrudnoznaleźćzadowalającepublikacjepolskie.Częśćinforma-
cjiznajdujesięwbibliografiipoświęconejogólnymproblemommiasteuropejskich,
np.wklasycznympodręcznikuSiegfridaGiediona
3
czyLeonardaBenevola
4
.
3
4
Giedion(1968).
Benevolo(1995).
11
