Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.PODSTAWOWEZASADY
Amerykaniemająograniczonąliczbęgodzinwtygodniu:ileznichbędziespędzonena
dojeździedosupermarketu,abypłacićniższecenyzamiastzaoszczędzićczas,kupując
wsklepieosiedlowym?Odpowiedźnatopytaniejestsumąindywidualnychdecyzji:każ-
daosobapodejmujeswojądecyzjęotym,gdziezrobićzakupy,adecyzjacałegospołe-
czeństwajestpoprostusumątychindywidualnychdecyzji.
Jednakzróżnychpowodówniektórychzdecyzjispołeczeństwalepiejniepowierzać
indywidualnymwyborom.Weźmynaprzykładpołowydorsza.W1992r.nadmiernepoło-
wyprzezindywidualnychrybakówsprawiły,żepopulacjadorszawpółnocnymAtlantyku
niemalcałkowiciewyginęła.Kanadyjskirządzainterweniował,abyograniczyćpołowy
iwrezultaciejużw2016r.populacjadorszaponowniezaczęłarosnąć.
Zasada2:Kosztalternatywnyjestprawdziwymkosztemdanegodobra
Toostatnirokwaszychstudiów,aharmonogrampozwalawybraćtylkojedenprzedmiot
fakultatywny.Jednakchcielibyścieuczęszczaćnadwawykłady:wprowadzeniedoprojek-
towaniastroninternetowychihistorięjazzu.
Załóżmy,żeostateczniewybraliściehistorięjazzu.Jakijestkoszttejdecyzji?Otóż
jestnimfakt,żeniemogliściewybraćzajęćzprojektowaniastroninternetowych,które
byływasządrugąwkolejnościpreferencją.Ekonomiścinazywajątakirodzajkosztu–to,
zczegomusiciezrezygnować,abyotrzymaćto,cochcecie–kosztemalternatywnymtej
rzeczy.Tegodotyczydrugaregułaindywidualnychwyborów:
Kosztalternatywnydobra–to,zczegotrzebazrezygnować,
abyjepozyskać–jestjegoprawdziwymkosztem.
Kosztemalternatywnymzapisaniasięnazajęciazhistoriijazzusąwięckorzyści,
któremoglibyścieotrzymaćzkursuprojektowaniastroninternetowych.
Koncepcjakosztualternatywnegojestkluczowadlazrozumieniaindywidualnych
wyborów.Wkońcuwszystkiekosztysąostateczniekosztamialternatywnymi,ponieważ
każdywybóroznaczarezygnacjęzjakiejśalternatywy.
Czasamikrytycyoskarżająekonomistówoto,żecizajmująsiętylkokosztamiizy-
skami,któremożnawyrazićwdolarach.Niejesttojednakprawdą.Dużaczęśćanalizy
ekonomicznejzajmujesiętakimizagadnieniamijaknaszprzykładowywybórzajęć,który
niepowodujedodatkowegoczesnego,czylibezpośredniegokosztupieniężnego.Wybór
tenjednakwiążesięzkosztemalternatywnym–drugimizajęciami,naktóreniemożecie
uczęszczaćzbrakuczasu.Amówiącprecyzyjniej–kosztemalternatywnymwyborujest
kosztzrezygnowaniazjegonajlepszejalternatywy.
Możewamsięwydawać,żekosztalternatywnyjestdodatkiem–tojestczymśdodat-
kowymponadwartośćpieniężnądanegodobra.Załóżmy,żewybórzajęćfakultatywnych
wiążesięzezwiększeniemczesnegoo750dolarów.Zajęciazhistoriijazzuuzyskują
wówczaskosztpieniężny.Jednakczykosztalternatywnywyborutychzajęćjestczymś
osobnymodichkosztupieniężnego?
15
