Monizm i pluralizm władzy lokalnej

Michał Kasiński

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7525-279-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2009

Liczba stron:

518

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Kasiński, Michał. Monizm i pluralizm władzy lokalnej. Red. . Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2009, 518 s. ISBN 978-83-7525-279-8

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Kasiński, M.

T1 Monizm i pluralizm władzy lokalnej

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

PP Łódź

YR 2009

SN 978-83-7525-279-8

Bibliografia BibTex:

@Book{ 44878, author = "Kasiński, Michał", editor = "", title = "Monizm i pluralizm władzy lokalnej", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego", year = "2009", address = "Łódź", isbn = "978-83-7525-279-8" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Kasiński, Michał

ED -

TI - Monizm i pluralizm władzy lokalnej

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

CY - Łódź

PY - 2009

SN - 978-83-7525-279-8

ER -

Netografia (standard APA):

Kasiński, Michał. Monizm i pluralizm władzy lokalnej [baza danych online] Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2009 [dostęp: 01 09 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/monizm-i-pluralizm-wladzy-lokalnej-michal-kasinski-44878.

prawo administracyjne, samorząd, władza lokalna, monizm, pluralizm

Prezentowana praca poświęcona jest prawnym i politycznym zagadnieniom władzy lokalnej. Rozważane są one w perspektywie monizmu i pluralizmu jako dwóch typach idealnych władzy publicznej realizowanej na wszystkich poziomach organizacji społeczeństw...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7525-279-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2009

Liczba stron:

518

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wprowadzenie10
Część pierwsza: MONIZM I PLURALIZM A PRZEMIANY USTROJU WŁADZY LOKALNEJ14
I. Monizm i pluralizm jako dwie koncepcje władzy lokalnej14
1. Monizm i pluralizm jako typy idealne organizacji społeczeństwa14
1.1. Pojęcie władzy lokalnej14
1.2. Istota monizmu i pluralizmu w politycznej organizacji społeczeństwa17
1.3. Monizm i pluralizm modeli ustrojowych władzy lokalnej29
1.4. Monistyczny typ władzy lokalnej32
1.5. Pluralistyczny typ władzy lokalnej35
2. Monizm i pluralizm władzy publicznej w naukach o państwie i prawie39
2.1. Kontrowersje semantyczne i spór o metodę39
2.2. Istota i pochodzenie sporu o sposób badania charakteru władzy publicznej43
2.3. Idee pluralizmu wobec nauki o państwie i prawie oraz teorii prawa publicznego48
2.3.1. Odmiany prawniczego pluralizmu48
2.3.2. Pluralizm francuski49
2.3.3. Pluralizm niemiecki51
2.3.4. Pluralizm angielski54
2.3.5. Plura-lizm amerykański55
3. Drogi myśli ustrojowej od pluralizmu do monizmu i z powrotem (doświadczenie niemieckie)57
3.1. Szkoła klasyczna: ku pozytywistycznemu pluralizmowi57
3.2. Szkoła neoklasyczna: ku pozytywistycznemu monizmowi60
3.3. Niemiecka nauka prawa publicznego w godzinie próby60
3.4. Niemiecka nauka prawa publicznego po II wojnie światowej: ciągłość i zmiana63
II. Monizm i pluralizm w klasycznych ustrojach samorządowych74
1. Samorząd terytorialny jako wartość cywilizacyjna74
1.1. Samorząd a idea pluralizmu i pomocniczości74
1.2. Samorząd a zasada pomocniczości w świetle filozofii polityki oraz prawoznawstwa ustrojowego79
1.3. Samorząd terytorialny a demokracja lokalna88
1.4. Samorząd terytorialny a społeczeństwo obywatelskie96
2. Samorząd wobec państwa i miejscowej ludności99
2.1. Istota relacji między samorządem a państwem i miejscową ludnością99
2.2. Samorząd wobec państwa w doktrynach prawnych101
3. Monizm i pluralizm władzy w samorządzie odrębnym od państwa105
4. Monizm i pluralizm w samorządzie włączonym do państwa nowożytnego110
4.1. Pluralizm władzy lokalnej przeciw monizmowi państwa (Węgry, ziemie polskie)110
4.2. Pluralizm władzy lokalnej jako trwała podstawa ustroju państwa (Anglia)112
4.3. Pluralizm władzy lokalnej jako trwała podstawa demokracji Stany Zjednoczone113
4.4. Pluralizm władzy lokalnej w scentralizowanym państwie (Francja)119
4.5. Pluralizm władzy lokalnej współdziałającej z państwem (wersja niemiecka)125
4.6. Pluralizm władzy lokalnej w Polsce międzywojennej130
4.7. Pluralizm władzy lokalnej pod rządami komunistów: ku państwu niewolnemu139
III. Monizm i pluralizm władzy lokalnej w XX-wiecznych państwach niewolnych i po ich upadku144
1. Uwagi wprowadzające144
2. Władza lokalna w doktrynie i praktyce państw faszystowskich i autorytarnych145
2.1. Faszystowskie Włochy145
2.2. Państwa faszyzujące i autorytarne148
2.3. III Rzesza149
2.4. Austria151
3. Władza lokalna w doktrynie i praktyce państwa socjalistycznego152
3.1. Władza lokalna w doktrynie marksistowskiej152
3.2. Porewolucyjne modele ustrojowe władzy radzieckiej w terenie154
3.3. Stalinowski model władzy lokalnej161
3.4. Postalinowskie modele władzy lokalnej166
3.5. Antystalinowski model władzy lokalnej w Jugosławii177
4. Kres państw niewolnych a pluralizm władzy lokalnej w nowych demokracjach u schyłku XX wieku183
4.1. Trzecia fala demokratyzacji: upadek państw niewolnych i nowe demo-kracje183
4.2. Ku nowym modelom władzy lokalnej w państwach postkomunistycznych187
IV. Monizm i pluralizm a reformy władzy lokalnej we współczesnej Europie192
1. Przemiany relacji między samorządem i państwem192
1.1. Podstawowe kierunki reform192
1.2. Decentralizacja i dekoncentracja we Francji202
1.3. Konfrontacja lokalizmu i centralizmu w Wielkiej Brytanii210
1.4. Samodzielność władz lokalnych i ujednolicenie ustroju w Niemczech216
2. Monizm i pluralizm nowego lokalnego ładu ustrojowego w Europie220
2.1. Problem decentralizacji220
2.2. Problem integracji223
3. Samorząd wobec miejscowej ludności: lokalne przywództwo a de-mokracja229
3.1. Główne linie przemian ustroju władzy lokalnej229
3.2. Trzy koncepcje reformy modelu organu wykonawczego235
4. Refleksje końcowe części pierwszej: tradycje myślenia o władzy lo-kalnej i jej współczesny charakter253
Część druga: MONIZM I PLURALIZM SAMORZĄDOWEJ WŁADZY LOKALNEJ W POLSCE WSPÓŁCZESNEJ258
V. Samorządowa władza lokalna w systemie władzy terytorialnej258
1. Podstawy i struktura władzy terytorialnej258
1.1. Dualizm władzy terytorialnej258
1.2. Struktura i funkcje terenowej administracji rządowej a samorząd terytorialny263
1.3. Samorząd lokalny i regionalny277
1.4. Wspólnota samorządowa jako podmiot władzy publicznej285
1.5. Obywatelskie prawo do samorządu289
2. Wspólnota mieszkańców jako pierwotny podmiot samorządowej władzy terytorialnej291
2.1. Kryteria podmiotowości wspólnoty mieszkańców291
2.2. Wspólnota mieszkańców a organy samorządowe293
3. Organy stanowiące i organy wykonawcze jako pochodne podmioty samorządowej władzy terytorialnej296
3.1. Wyodrębnienie prawne organów stanowiących i organów wykonawczych296
3.2. Organ stanowiący i organ wykonawczy a przedstawicielstwo wspólnoty samorządowej299
3.3. Ku nowym koncepcjom organów wspól-noty samorządowej305
VI. Podział władzy między organy wspólnoty samorządowej310
1. Zasady podziału władzy we wspólnocie samorządowej310
1.1. Trzy warianty podziału funkcji organów samorządowych310
1.2. Względność kryteriów podziału funkcji314
2. Podział funkcji w zakresie kształtowania polityki samorządowej315
2.1. Określanie kierunków działania organu wykonawczego315
2.2. Podejmowanie aktów o charakterze programowym317
3. Podział funkcji w zakresie zarządzania jednostką samorządu terytorialnego325
3.1. Podział kompetencji w zakresie stanowienia aktów prawa miejscowego w dziedzinie zarządzania325
3.2. Kompetencje wyłączne organu stanowiącego w dziedzinie zarządzania331
3.3. Funkcje organu wykonawczego i innych podmiotów w zakresie zarzadzania334
4. Podział funkcji w zakresie kształtowania wewnętrznego ustroju i struktur zarządzania j.s.t343
4.1. Określanie ustroju wewnętrznego jednostki343
4.2. Określanie organizacji wewnętrznej i trybu pracy organów j.s.t349
4.3. Określanie organizacji wewnętrznej aparatu zarządzania349
5. Podział funkcji w zakresie kierowania aparatem zarządzania353
4.4. Wpływ na inne struktury administracji terytorialnej353
5.1. Obsada stanowisk i kierowanie pracą skarbnika i sekretarza j.s.t353
5.2. Wpływ organu stanowiącego na działalność aparatu zarządzania356
5.3. Kierowanie aparatem zarządzania przez organ wykonawczy (i jego przewodniczącego)357
VII. Podległość organu wykonawczego wobec organu stanowiącego wspólnoty samorządowej364
1. Prawnoustrojowy charakter relacji między organami wspólnoty samorządowej364
1.1. Ewolucja modelu organu wykonawczego a jego podległość wobec organu stanowiącego364
1.2. Wójt wobec rady gminy366
1.3. Zarząd i starosta wobec rady powiatu374
1.4. Zarząd i marszałek wobec sejmiku województwa377
2. Powiązania personalne między organami wspólnoty samorządowej378
2.1. Sens ustrojowy relacji personalnych378
2.2. Wójt jako piastun mandatu publicznego wobec rady gminy379
2.3. Wójt jako pracownik samorządowy wobec rady gminy382
2.4. Ingerencje zewnętrzne w sprawach personalnych wójta a jego podległość wobec rady gminy388
2.5. Powią-zania personalne między członkami organu wykonawczego a organem stanowiącym powiatu i województwa391
2.6. Tendencje ograniczania wpływu organu stanowiącego na sprawy personalne piastunów organu wykonawczego397
3. Powiązania kontrolne między organami wspólnoty samorządowej398
3.1. Zależności kontrolne a zakres podległości organu wykonawczego398
3.2. Zakres kontroli samorządowego aparatu zarządzania przez organ stanowiący401
3.3. Szczególna pozycja komisji rewizyjnej403
VIII. Odpowiedzialność demokratyczna organów wspólnoty samorządowej408
1. Odpowiedzialność demokratyczna organów wspólnoty samorządowej jako instytucja prawa ustrojowego408
1.1. Porządek myślenia o odpowiedzialności władz publicznych408
1.2. Pojęcie demokratycznej odpowiedzialności organów samorządowych411
1.3. Odpowiedzialność demokratyczna organów samorządowych jako forma odpowiedzialności prawnej416
1.4 Szczególne cechy praw-ne demokratycznej odpowiedzialności organu wspólnoty samorządowej419
1.5. Struktura odpowiedzialności demokratycznej421
2. Bezpośrednia odpowiedzialność organów wspólnoty przed wspólnotą423
2.1. Rodzaje odpowiedzialności demokratycznej organów samorządowych423
2.2. Mechanizmy odpowiedzialności demokratycznej426
3. Odpowiedzialność organu wykonawczego przed organem stanowiącym wspólnoty samorządowej432
3.1. W myśl klasycznych kanonów parlamentaryzmu ten rodzaj odpowiedzialności ciał wykonawczych jest podstawowy432
3.2. Odwołanie organu wykonawczego z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium454
4. Zanik odpowiedzialności demokratycznej jako symptom kryzysu demokracji lokalnej458
IX. Refleksje końcowe i konkluzje: kierunki doskonalenia modelu władzy lokalnej w Polsce462
1. Interpretacja przemian: od wielkich nadziei do kryzysu samorządu terytorialnego462
1.1. Swoistość polskiej drogi do samorządu terytorialnego462
1.2. Diagnoza choroby i pierwsze próby terapii władzy lokalnej468
1.3. Zmiana oczekiwań pod adresem władzy lokalnej, nowe rozwiązania ustrojowe i nowe rozczarowania470
2. Propozycja drogi wyjścia z kryzysu: ku rzeczywistemu pluralizmowi władzy lokalnej479
2.1. Idea pluralizmu związanego z aktywnym uczestnictwem obywateli w ramach przedstawicielskich i bezpośrednich form demokracji lokalnej jest kluczem do przyszłej reformy479
2.2. Podstawowe znaczenie ma reforma ustroju władzy w gminach487
2.3. Radykalnej zmiany wymaga model ustrojowy powiatu489
2.4. Istotnych zmian wymaga model władz publicznych województwa489
2.5. Zakończenie491
Bibliografia494
Od Redakcji518

I.Monizmipluralizmjakodwiekoncepcje...

snejpoliarchii.Pokrywająsięoneztrzemapodstawowymiwymiarami

demokracji:współzawodnictwem,uczestnictwemorazwolnościamioby-

watelskimi.Sątowartościzmienne:uwarunkowaniawposzczególnych

krajachmogąpowodowaćwprowadzenielubrozszerzenie,bądźna

odwrót–ograniczenie,anawetupadekpoliarchii.Dopoliarchiiwiedzie

ścieżkademokratyzacjisystemupolitycznego.

StopieńdemokratyzacjijestwedługR.Dahlafunkcjądwuzmien-

nych:możliwościkontestacjidecyzjirządzących,tzn.stopnialiberaliza-

cjisystemuorazprawaudziałuwwyborachidostępudourzędów

publicznych,tzn.stopniapartycypacjiobywateliwprocesachdecyzyj-

nychsystemu.Wkonsekwencjimożliwesączterytypysystemów

politycznych:hegemoniezamknięte(niskistopieńliberalizacji,niska

partycypacja),hegemoniewłączające(niskistopieńliberalizacji,wysoka

partycypacja),oligarchiewspółzawodniczące(wysokistopieńliberaliza-

cji,niskapartycypacja)orazpoliarchiecharakteryzującesięwysokim

stopniemliberalizacjiiwysokąpartycypacjąpolitycznąobywateli.

Systempolitycznymożeewoluowaćwkierunkuliberalizacji,gdy

zwiększająsięmożliwościkontestacjirządzących,lubwkierunku

popularyzacji,gdyszerszekręgispołecznedopuszczanesądoudziału

wprocesachdecyzyjnych.Teoretyczniemożliwa,choćrzadkospotyka-

na,jestteżwypadkowaobydwutendencjidemokratyzacyjnych

Utopijnebyłobyjednakoczekiwanie,żeprocesdemokratyzacjidopro-

wadzidorealizacjiideałudemokracji;wpraktycemożnamiećnadzieję

tylkonapewnezbliżeniesiędoniego.Ztejracjitrudnowskazać

równieżnaprzykładcałkowitejrealizacjikoncepcjipoliarchii.Zdaniem

tegoautora,zuwaginaczterygłównekryteria:wolneiuczciwewybory,

swobodęzrzeszaniasię,wolnośćsłowaorazdostępdowszelkichźródeł

informacji,istniejącepaństwamogąbyćpodzielonenapełnepoliarchie,

poliarchiezmałymiograniczeniami,poliarchiezeznacznymiograni-

czeniamiorazanalogiczniezróżnicowanepodwymienionymiwzględami

systemyniedemokratyczne(zdominacjąjednejpartiiiwielopartyjne,

zograniczonąswobodąsłowa,zpełnąkontroląorganizacji,mediów

iwolnościsłowa)

.Niektórzyautorzywskazują,iżnawetstabilne

poliarchie,czyliliberalnedemokracjenaZachodzie,wcaleniesą

jednakoweanibezwzględniepluralistyczne:niektóreznichskłaniają

siękucentralizmowiiwładzywiększości(tzw.demokracjewiększo-

R.Dahl,1971,s.34–35;krytyczneomówienie

M.Śliwiński

2005

Analizaporów-

nawczasystemówpolitycznych

,t.1:

Drogidonowoczesności

StudiumEuropy

Wschodniej

,Uniw.Warszawski,Warszawa,s.80–83.

R.Dahl,1995,s.332.

Brak wyników

Monizm i pluralizm władzy lokalnej

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra