Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kobietatłumaczkawśredniowieczu...
27
rezultatu.Zachowałsiędokument,wktórymRudolfzHürnheimudarowu-
jeklasztorowiznacznąsumęmającąpokryćkosztyprzyjęciadoklasztoru
jednejzjegocórek.Imieniacórkiniemawdokumencie,alerozpatrzenie
sięwgenealogiipanównaHürnheim-Hohenhausenpozwoliłostwierdzić,
żeoddanadoklasztoruw1262rokucórkamiałanaimięHiltgarda(Hilde-
garda).Przyjmujesiępowszechnie,żejestonatożsamaztłumaczkądzieła
Pseudo-Arystotelesa.Wynikałobystąd,żegdyw1282rokukończyłapra-
cę,miaładwadzieściasiedemlat.
Takżeinnedanezawartewprologupozwalająnapotwierdzenietejtoż-
samości.Hildegardapisze,żepracępodjęłazazgodąprzełożonejElżbiety,
pierwszejksieniwZimmern,natomiastinicjatywaprzekładunależałado
brataRudolfazKaisheimu,mianującegosiętakże(odgniazdarodowe-
go)„zHürnheimu”,amożenawetdojegoprzełożonego,opataTrutwina
(1268–1288),októrymwiadomo,żemiałponadprzeciętnezainteresowania
czytelniczeiuchodziłzabibliofila.RudolfzHürnheimubyłzHildegardą
nawetspokrewniony,choćnależałdoinnejliniirodu.Onprzetodostarczył
Hildegardzieegzemplarzłacińskiegotekstu,którymiałzostaćprzełożony
najęzyk„ludowy”.Trzywymienionewprologumiejscowości–Zimmern,
KaisheimiHürnheim–tworząjakbygeograficznytrójkąt,aodległość
międzyniminieprzekraczadwudziestupięciukilometrów.Ztegoniewiel-
kiego,oddalonegoodgłównychośrodkówobszaruwyszłazatemizostała
pomyślniezrealizowanainicjatywapierwszegoniemieckiegoprzekładu
jednejznajbardziejtajemniczychprac,jakiepowstaływśredniowieczu.
Prawdopodobnywydajesięwysuniętywnaucedomysł,żedziełoHil-
degardyzHürnheimubyłoprzejawemintelektualnegoożywieniaśrodo-
wiskcysterskich,rozpoczętegonapoczątkuXIIIwieku,awymuszonego
niejakoekspansjąiintelektualnąaktywnościąnowychzakonówmendy-
kanckich(żebraczych)–franciszkanówidominikanów.Pozostajejednak
pytanie,dlaczegowybranoakurat„Tajemnicętajemnic”,dziełobardzosu-
rowoocenianewnowożytnejnaucejakopełneprzesądówizabobonów,
wdodatkuniewolneodbłędów,któreniekiedynawetdlaśredniowieczne-
goczytelnikaniemogłybyćniewidoczne,atakżeniezręczności,powtó-
rzeńisprzeczności.
Wiemy,oczywiście,żeniewolnodoludziśredniowieczabezkrytycznie
przykładaćnaszychmiar.„Tajemnicatajemnic”miałajużwśredniowieczu
krytyków,leczjakorzekomedziełoArystotelesanaogółcieszyłasięnie
tylkopoczytnością,aleizaufaniem.Zupełniepoważnietraktowałjąna
przykładtakwybitnyumysłXIIIwiekujakRogerBacon.Napewnona
