Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Wychowaniewrodzinie
17
szerzoną”.Współcześnietakiepodejściejestpodstawąbadańikoncepcjidotyczących
jednostekwkontekścierodziny,relacji:mąż–żona,rodzice–dzieci(równieżdziad-
kowieorazczłonkowierodzinydalszej),atakżerólpełnionychprzezposzczególnych
członkówrodziny.Takimodelbadańnadrodzinąwykorzystywanyjestgłówniewba-
daniachpsychologicznychipedagogicznych.
Ujęciestrukturalno-funkcjonalne–traktujesięwnimrodzinęjako„podsystem
społecznypodporządkowanysystemowicałościowemu.Wramachtegopodsystemu
analizujesięrolękażdegoczłonkarodziny,układtychrólumożliwiającychfunkcjono-
wanierodzinyisystemucałościowego.Społeczeństwooczekujeodrodzinyzazwyczaj
reprodukcjiorazkonformizmuwobecnormspołecznych,tzn.socjalizacjijejczłonków
zgodniezistniejącymiustaleniamispołecznymi,czylisystememnormiwartościoraz
pracy.Rodzinanatomiastofiarowujeswoimczłonkomformowanieosobowości,zdo-
bywaniestatusuiwsparcieemocjonalne.
Ujęciesytuacyjne–tutajrodzinajestpewnąsytuacjąspołecznąwyznaczającą
zachowaniejejczłonków.Wprzeciwieństwiedoujęciainterakcyjnegobadasięjejod-
niesieniedośrodowiskaiwarunkówzewnętrznych.Badaczeusiłujątuustalić,naile
owewarunkizewnętrznemogąwyznaczyćzachowaniajednostkiorazpulęizmienność
ichrólspołecznychwrodzinieipozarodziną.
Ujęcieinstytucjonalne–traktującerodzinęjakoinstytucjęhistoryczną,wktórej
kształtujesięokreślonysystemwartościipotrzebludzkichispełniającąokreśloneza-
dania,np.ekonomiczneiciągłościbiologicznejnarodu.Rodzinamiałaimazaspokajać
tepotrzeby,aformyisposobyowegozaspokajaniabyłyisąuzależnioneodwpływów
środowiskakulturalnego,znajdująteżsweuzasadnieniewewzorachkultury,religii,
obyczaju,wzorachkonsumpcji,itd.
Ujęcierozwojowe–rodzinajesttutraktowanajakoswegorodzajupoleinterakcji,
któreprzybieraokreśloneformy,zależnieodcykliżyciajejczłonków.Pełnioneprzez
poszczególnychczłonkówroleulegajązmianiewrazzezmianąichwiekuiskładuro-
dziny,ichstrukturąizmiennościąrólwrodziniepochodzeniaorazwrodzinieprokre-
acji.
Wliteraturzeprzedmiotuspotkaćmożnarównieżcharakterystykętakichteoriiro-
dziny,jaknp.etologicznakoncepcjarodziny(por.S.Skrzypiec1992,s.3–8),czyteż
etnograficznypunktwidzeniawbadaniachnadrodziną(por.J.Burszta1980,s.63–71).
2.Wychowawczafunkcjarodziny
Charakterystykawychowawczejfunkcjirodzinypoprzedzonazostaniewskaza-
niemnapojęciewychowania.Pojęcietojestjednymzpodstawowychwnaukachpe-
dagogicznych,stanowirównieżprzedmiotbadańwinnychnaukachhumanistycznych,
takichjakpsychologia,socjologia,filozofiaczyhistoria(M.Przetacznik-Gierowska
1994,s.7–8).Wliteraturzeprzedmiotufunkcjonujewieleróżnychdefinicjiwycho-
waniaformułowanychdlapotrzebokreślonychnaukczyteżbędącychwyrazemteorii
inurtówznimizwiązanych(M.Łobocki2003,s.32–33).Pojęcietoniedoczekałosię
dotychczasjednoznacznegookreślenia.JakpodkreślaB.Śliwerski,przywołującmyśl
