Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
DorotaSikora
socjalizacjiukładziestosunków,któryjestzbytzłożonyitrudnydowychowawczego
opanowania(S.Kowalski1986,s.141).
Liczbadzieciwrodzinieróżnicujewarunkispołeczno-psychologicznerozwoju
dziecka,stwarzaróżnemożliwościdoświadczeńspołecznych,atakżeróżnicujeza-
kresspołecznegouczeniasiędzieci(M.Tyszkowa1985,s.9).Różnicezachodzące
wsytuacjidzieckawychowywanegowrodziniemałodzietnejiwielodzietnejmoż-
narozpatrywaćwzwiązkuzilościąsystemówwzajemnychoddziaływańpomiędzy
poszczególnymiczłonkamirodziny.Wrodzinachwielodzietnychdzieckopozostaje
winterakcjachzwielomaosobaminietylkozmatkąiojcem,lecztakżezrodzeń-
stwem,costwarzakorzystnebodźcerozwojuosobowościdziecka(T.Parsons1955,
za:E.Jackowska1980,s.64).Ponadtoliczbadzieciwrodzinie„modyfikujeposta-
wyrodzicielskie”orazróżnicujesposobypostępowaniarodzicówwobecdziecka,
„oddziałujenacharakterstosunkówłączącychdzieckozrodzicami”(M.Tyszkowa
1985,s.9).Inaczejukładająsięstosunkiemocjonalneispołecznewewspółczesnej
rodziniemałej,dwupokoleniowej,posiadającejnajwyżejtrojedzieci,gdzieinterakcje
dzieciirodzicówbardzoczęste,opiekarodzicielskazaśskoncentrowananapo-
tomstwie,wprzeciwieństwiedorodzintrzypokoleniowychlubdwupokoleniowych,
alewielodzietnychtamsystemopiekijestbardziejrozproszony,różnorodne
teżinterakcjeposzczególnychczłonkówrodziny(M.Przetacznik-Gierowska1994,
s.121).Wrodzinienielicznejrodzicemogąpoświęcićdzieckuwięcejzainteresowa-
niaiuwagi,zaspokajającjegopotrzebyafiliacyjne,poznawcze,potrzebysamourze-
czywistnienia.Jednaknierzadkoskoncentrowanieuwagidorosłychnadzieciach
wmałolicznychrodzinach,możesięwiązaćzciągłymstrofowaniem,upominaniem
dziecka,powodującjegolękliwośćczyteżbrakkoncentracji.Zdrugiejstrony,wta-
kiejrodzinieistniejeniebezpieczeństwociągłegozachwycaniasięwszystkim,coma
związekzdzieckiem,prowadzącdojegoegocentryzmu,atakżebrakusamodzielno-
ści(B.Wilgocka-Okoń1972,s.140).Stylwychowaniabywaczęstowtakichrodzi-
nachliberalny,apostawymateknadmiernieochraniające(M.Przetacznik-Gierowska
1994,s.121).Rodzinawielodzietnadajedzieckuwiększepoczuciebezpieczeństwa.
Mającopróczrodzicówtakżerodzeństwo,nieczujesięonoemocjonalniesamotne
(E.Jackowska1980,s.65).Podkreślasiętakżedużeznaczeniewychowaniadziecka
wrodziniewielodzietnejdlajegolepszegoprzystosowaniadozmiennychwarunków
życiaorazdosytuacjitrudnych,korzystniejszewarunkidonabywaniaumiejętności
współdziałaniaiwspółpracy.Jeślinatomiastwarunkimaterialnerodzinyzlicznym
potomstwemniekorzystnearodziceprzeciążeninadmiaremobowiązków,sytuacja
takamożestaćsiępodłożemobarczaniadziecinadmiaremobowiązkówipracdomo-
wych,atakżezaniedbywanialubodrzucenia(M.Przetacznik-Gierowska1994,s.121).
Napodstawieanalizywychowawczegofunkcjonowaniarodzinwielodzietnych(powy-
żejtrojgadzieci),E.Jackowskawnioskuje,żewielodzietnośćsprzyjaprawidłowemu
rozwojowidziecka,oilenietowarzysząjejzłewarunkibytowe,arodzicewywiązu-
sięnależyciezeswychobowiązkówopiekuńczo-wychowawczychwobecdziecka
(E.Jackowska1980,s.66).Zagrożeniadlaprawidłowegorozwojudzieciistniejąna-
tomiastwrodzinachwielodzietnychprzejawiającychsymptomypatologiispołecznej.
Dzieciwychowującesięwtakichrodzinachprzejawiajączęstosymptomyniedo-