Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Roladramatuwbudowaniutożsamościnietylkoliterackiej
27
więcgryzipiórków,pismakówzwalczającychteatryludowe.Szekspirdotkliwieod-
czułkonkurencyjnośćdworskichzespołówchłopięcych,którewywołałypraw-
dziwąwojnęteatrów,kierowanąnieopatrznieprzezBenaJonsona,dostarczyciela
tekstówscenicznychdlachłopców30.JednocześnieSzekspirzwracałuwagę,żepóki
takidworskiaktorjestmłodyiatrakcyjny,maciekawe(wrozumieniu:chłopięce,
młodzieńcze)warunkifizyczneigłosowe,będziemiałzatrudnieniewtakichzespo-
łach,alecobędziepotem,gdybędziestarszy?Niebędziesięmógłnigdzieindziej
zatrudnić,jaktylkowteatrzeludowym.Dokogowięcbędziemiałpretensje,żenie
będziegochciałatrupaludowa,jeżeliterazźlesięwyrażaoprzyszłymmiejscuswo-
jejpracyiżycia?Podobnienależyrozumiećiinterpretowaćtenfragmentuidzisiaj.
Pókiaktorjestmłodyigrawtelenowelilubwfilmie,jestpotrzebny,aleprawdziwą
wartośćjakoaktorujawniadopierowwielkimrepertuarzeklasycznym,grającna
deskachteatrudramatycznego,występująckażdegowieczoraprzedżywąpublicz-
nością.MonologtenjestkwintesencjąprzemyśleńsamegoSzekspira,pojegoponad
dziesięcioletnichdoświadczeniachaktorskich31.
102020Tłumaczeniearecytacja
Tłumaczeróżnieokreślająjakośćtejrecytacji.Słomczyńskiproponujenwygło-
szenieprzemowy”poprzezjejnwyrecytowanie:lekkoiposuwiście”,aTarnawski
proponujenwygłoszeniemowy”inaczej:nżywoipłynnie”
.obajwiedzą,jakmabyć
zrealizowanewypowiedzenietekstunagłos.AjakąwskazówkęotrzymujePierw-
szyAktorodHamleta?Trzebatekstwygłosićbezpatosu,bezzbytniegogłębokiego
namysłu,bezdukania,czylitakjakwżyciu-naturalnie,kiedywiemy,comówi-
my,alejednaknależymiećświadomość,żejesttotekstsztuki,którybędziemówio-
nyprzedzgromadzonąwzamku-teatrzepublicznością,awięcbędzietomowainna
niżcodzienna-niechlujna,podnosem,niewyraźnie,bylejak.Prezentowanybę-
dziebowiemprzezaktorówdramatZabójstwoGonzagi,abędzieongranynaproś-
Hamleta.PowyjściuPoloniuszaHamletprosiPierwszegoAktora,abyodegrali
konkretnąsztukąwrazzdodatkowymtekstem,któryHamletnapisze,aktóregodo-
datkowoPierwszyAktornauczysięnapamięć;jednocześnieHamlet,wie,żeakto-
rzyprośbienieodmówią,cojeszczepodkreślakwestiąpytającą,aletaknaprawdę
stwierdzającą:nNiemógłbyś?”[Słomczyński],nPrawda,żetak?”[Tarnawski],copo-
twierdzasamPierwszyAktor[patrz:aktII,scena2]:
[Słomczyński]
Hamlet:
Słyszyszstaryprzyjacielu?CzymoglibyścieodegraćnZabójstwoGonzagi”?
30
S.Helsztyński,ReminiscencjeSzekspirawHamlecie,[w:]W
.Szekspir,Hamlet,(tł.)W
.Tarnawski,
Zakładim.ossolińskich,Wrocław1955,Wstęp,s.XXVII.
31
Ibidem.Zob.M.Pietrzak,JęzykSzekspiraijęzykteatru,nJournalofLanguageofLiterature”
,
nr2/2010,s.88-94.