Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Roladramatuwbudowaniutożsamościnietylkoliterackiej
33
namodnedopowiadaniaprywatnychtekstówaktorskichdoroli,wceluwzbudze-
niaentuzjazmupubliczności.AargumentynatakiestwierdzeniaHamlet,czyli
Szekspirmanastępujące:nGdyżzdarzająsiępomiędzynimiitacy,którzywybu-
chająśmiechem,abydoprowadzićtakżedośmiechubezmyślnączęśćwidowni,
choćrównocześniemazostaćwypowiedzianajakaśkwestianiezbędnadlasztuki”
[Słomczyński],ncobędąśmialisięsamiizarazemrozśmieszalipewnąilośćniemą-
drychwidzów,choćtymczasemnależałobyrozważaćjakieśżywotnezagadnienia
dramatu”[Tarnawski].Jesttorównieżukrytaradadlapolitykówiwładców,aby
każdyznichmówiłtylkoto,codoniegonależy,wrozumieniugraniatejroli,jaką
wyznaczamusztukaczyfunkcjapaństwowalublos.Ajakktoś-aktorczypolityk
-niemapredyspozycjidoswojejroli,powinienzrezygnowaćzuprawianegozawo-
du.KończyHamlettak:nJesttołajdactwoukazującejaknajbardziejżałosnąpy-
chęwbłaźnie,którysiętegodopuszcza”[Słomczyński],nToszkaradneidowodzi
ubłazna,którytakpostępuje,wszelkiegopolitowaniagodnejzarozumiałości”[Tar-
nawski].Prosijużtylkoaktorów,abysięprzygotowalidoprzedstawienia:nIdźcie
sięprzygotować”[Słomczyński],nidźciesięubierać”[Tarnawski].USłomczyńskie-
goHamletmanamyślicałośćprzygotowańaktorskich(włożeniekostiumu,cha-
rakteryzację,możejakieśćwiczenia),uTarnawskiegoaktorzytylkozapewnewłożą
kostiumy.
102050Tłumaczeniejakofascynacjatwórcza
Hamletjestutworem,któryjużodczasujegopowstaniabudziłemocje,spo-
ry,dyskusje.Dużokłopotówprzysparzałówznakomitydramattakżetłumaczom,
alebyłutworemnajchętniejtłumaczonym.Poszczególnescenyiichfragmentytłu-
maczylim.in.S.Trembecki,C.K.Norwid,S.Wyspiański.Alepierwszym,który
pokazałHamletanapolskiejscenieTeatruNarodowegopopolskubyłWojciech
Bogusławski,aktor,reżyser,dyrektorscenpolskich,posługującsięprzeróbkąnie-
mieckiejwersjiFranciszkaLudwikaSchroedera.TekstHamletatłumaczylim.in.
JanNepomucenKamińskiorazarcybiskupIgnacyHołowiński(podpseudoni-
memKefaliński),któryposługiwałsięrymamiprostymi,tzw.nczęstochowskimi”,
adośćsłaboznającj.angielskiiniebędącpoetąaniniemającdoświadczenialite-
rackiegodokonałprzekładudośćnieudolnieizmarnymskutkiem.Podobnienie-
udanebyłotłumaczeniedokonaneprzezJózefaKomierowskiego,którebyłozbyt
archaizowane,rojącesięodbłędówlogicznych,pełneniezrozumieniatekstu.Jed-
nymznajznakomitszychtłumaczeńjesttodokonaneprzezJózefaPaszkowskie-
go-pełneartyzmu,różnorodnościjęzykowej,maestriistylu,obrazowości,będące
przekłademznakomiciesprawdzającymsięwwielkimaktorstwienawielkiejsce-
nie.PrzekładPaszkowskiegodajeznakomitemożliwościpokazaniacałegokunsztu
aktorom,reżyserom,inscenizatorom,stwarzającpoledopopisudlawielkichna-
miętnościiwielkiegosłowa.Szekspirolodzyzwracająuwagęnajeszczedwóchau-
torówtłumaczeń:WładysławaMatlakowskiego,któryprzełożyłHamletaprozą,