Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Organizacjawśrodowiskumiędzynarodowym
Teoriezwiązanezmiędzynarodowądziałalnościąfirm
35
Teoriapodobieństwapreferencji
Jednązpierwszychteoriikładącychnacisknarolęfirmwhandlumiędzynaro-
dowymbyłateoriaSteffanaLindera(1961),zwanateoriąpodobieństwaprefe-
rencji.Linderdowodził,żerodzajtowarówpodlegającychwymianiepomiędzy
krajamizależynietylkoodrodzajuiobfitościczynnikówprodukcjidostępnych
wdanymkraju,lecztakżeodrodzajupopytu,któryzkoleijestuwarunkowany
poziomemdochodunarodowegonamieszkańca.Naprzykładziekrajówowy-
sokimdochodzienarodowympercapitaLinderargumentował,żewwypadku
dwóchkrajówopodobnymdochodzienamieszkańcakonsumenciwobukrajach
będązgłaszaćpopytnapodobnetowary,wzwiązkuzczymfirmypochodzące
ztychkrajówbędąmiałymożliwośćkonkurowanianaoburynkachnarodowych.
Teoriacyklużyciaproduktu
Kolejnąteoriąrozpatrującąhandelmiędzynarodowyodstronyfirmbyłateo-
riacyklużyciaproduktu,przedstawionaprzezRaymondaVernona(1966),
jednązczołowychpostacipowiązanychzrozwojempowojennychinstytucji
ponadnarodowych,takichjakMiędzynarodowyFunduszWalutowyiOgólne
PorozumienieoCłachiHandlu.Biorączapunktwyjściarozróżnienienatrzy
stadiawcyklużyciaproduktu–czylirozwój,dojrzałośćistandaryzację–Vernon
tłumaczył,żewpierwszymstadiumnowyproduktjestwytwarzanyprzezfirmy
wkrajujegopochodzeniaieksportowanydoinnychkrajów,następnieproduk-
cjarozprzestrzeniasięgeograficzniedoinnychkrajów,awkońcowymstadium
cyklużyciaproduktujestonprodukowanywmiejscachonajwyższejwydajno-
ścikosztowejiwrezultacieimportowanydokraju,wktórymbyłwytwarzany
wpierwszymstadiumcyklu.TeoriiVernonamożnaużyćdowyjaśnienia,jak
np.niektóretechnologicznieinnowacyjneproduktypoczątkowoprodukowano
wkrajach,wktórychfirmybyływstaniewyłożyćniezbędneśrodkinabadania
irozwój,azczasemprodukcjęichprzejmowałykrajerozwijającesię.Model
Vernonasugeruje,żedziękigeograficznemuprzenoszeniuprodukcjiwróżnych
stadiachcyklużyciaproduktufirmywkrajachzarównobardziej,jakimniej
ekonomiczniezaawansowanychmająszansęnakorzystaniezpozytywnychskut-
kówinnowacji.Krytycytejinterpretacjiwskazująjednak,żenajwyższekorzyści
zinnowacjiwystępująwpoczątkowymetapiewprowadzeniaproduktunarynek
izczasemwygasają,dlategoteżdlakrajówsłabiejrozwiniętychekonomicznie
