Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wykonaniaciężkichlubdługotrwałychwysiłkówfizycznychzudziałemdużych
grupmięśniowychibezszybkonarastającegozmęczeniaiwarunkującychroz-
wójzmianwśrodowiskuwewnętrznymorganizmu.Wramachpowyższejdefinicji
mieścisięrównieżpojęcietolerancjizmianzmęczeniowychizdolnośćdoszybkiej
ichlikwidacjipozakończeniupracy.Doczynnikówwarunkującychzdolność
dowykonywaniatlenowychwysiłkówfizycznychnależą:
.sprawnośćfunkcjiwspółdziałającychwtransporcietlenudotkanek;
.sprawnośćtermoregulacji;
.sprawnośćogólnoustrojowychmechanizmówkontrolimetabolizmu-
pojemnośćukładówbuforowychobniżającychzakwaszenieiusuwających
mleczany;
.tolerancjazmianzmęczeniowych,wtymtolerancjaobniżonejglikemiioraz
czynnikipsychologiczne;
.właściwościukładuruchu;
.objętośćirodzajtreningufizycznegoorazaktualnacodziennaaktywność
fizyczna;
.wiek,płeć,czynnikigenetyczne.
Onajważniejszymczynnikuwarunkującymzdolnośćdowykonywaniatlenowych
wysiłkówfizycznychijednocześnieodpowiedzialnymzasprawnezaopatrzenie
tkanekwtlenwczasiewysiłkufizycznegodecydują:
.maksymalnaobjętośćminutowaserca,którauosóbniewytrenowanych
wynosiok.20l/min,auwytrenowanychmożeosiągaćnawet40l/min;
.tętniczo-żylnaróżnicawysyceniakrwitlenem(AVdO
2),którazależyod:
regulacjinaczynioruchowej,
mięśniowegoprzepływukrwi;
.objętośćipojemnośćtlenowakrwi(m.in.stężeniehemoglobiny);
.pojemnośćdyfuzyjnapłuc;
.maksymalnawentylacjapłuc.
Pomiaruwydolnościfizycznejogólnej,czylizdolnościdowykonywaniatlenowych
wysiłkówfizycznych,dokonujesięwwarunkachlaboratoryjnychlubnaturalnych
(tab.1.7).MetodąuznanązaHzłotystandard”wdiagnostycewydolnościtleno-
wejjestsercowo-płucnytestwysiłkowy(badaniespiroergometryczne),wczasie
któregomożnaocenićilościowowskaźnikVO
2max,tj.maksymalneminutowe
pobieranietlenu(maximaloxygenuptake).
Interpretacjapomiaruwydolnościfizycznejzależyodpłciiwiekuosobybadanej.
Najczęściejstosowanekategorieocenywydolnościfizycznejokreślająjako:bar-
dzomała,mała,przeciętna,dobraibardzodobra.Największewartościwydolności
fizycznejorganizmuczłowiekaokreślonejwskaźnikiemVO
2maxosiągająwarto-
ściok.7l/mini94ml/min/kgm.c.Szczegółoweprzedziałykategoriiwydolności
10
10Fizjologiawysiłkuitreningufizycznego