Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Nieadekwatnośćinieoperatywnośćtradycyjnychkonstrukcji...
55
ntrzecich”tracizasadniczepodstawy)98.Faktczłonkostwamazaśnatyle
istotneimplikacjedlakształtowaniasięzachowańwpodmiociegospodar-
czym,zresztąkwestietebędąjeszczeodstronysocjologicznej,socjopsycho-
logicznejorazkryminologicznejszczegółowiejanalizowane99,żepominięcie
goprzyprawnokarnymwartościowaniutychże,niewydajesięsprzyjaćani
trafnościisprawiedliwościostatecznegorozstrzygnięcia,animetodologicz-
nejpoprawnościdrogidochodzeniadoniego.Innymizatemsłowy,wrów-
nymstopniubudzioporysłusznościowe,coteoretyczne.Powtóre,nauka
oprzypisaniusprawstwawwarunkachkumulatywnegowytworzeniaryzy-
kasamaznajdujesięjeszczenaetapie,naktórymdasięmówićozdecydo-
wanejprzewadzezgłaszanychwjejramachwątpliwościnadjakimikolwiek
rozwiązaniami,któremiałabyoferować.Teostatniezaścechujetakdaleko
posuniętaspornośćiniejasność100,żeupatrywaniewjejschematachjakie-
gokolwiekoperatywnegonarzędziawydajesięconajmniejprzedwczesne.
Potrzeciewreszcie,jeżeliodrzucimy-cowydajesięobecniedominującym
98Powyższeotwierazresztąciekawyproblem,jakzakwalifikowaćprzypisaniewkontekście
organizacyjnymwświetlejużistniejącychpodziałówkryteriównormatywnych.Możemywstęp-
niewyobrazićsobiebowiem,żezagadnienieprzypisaniasprawstwawwarunkachkumulatywnego
wytworzeniaryzykadałobysiępostrzegaćjakobardziejzaawansowanąformęwpływuukładów
wieloosobowychizachodzącychwichramachwzajemnychpowiązańnamodyfikacjęogólnego
schematuprzypisywalnościsprawstwa.Argumentemzatakimzałożeniemmogłobybyćprzyjęcie,
żeniechodzidlatychkonstelacjijużozakreślenierzeczywistychgranicwytworzenianieakcepto-
wanegoryzykaprzezkażdegopojedynczegosprawcę,mającegojednakswoistegopecha,żenajego
zachowanienałożyłysięteżzachowaniainnychosób(jakdlatzw.kryteriówkolizjiodpowiedzial-
nościzaskutek),aniowygenerowanietakichkryteriównormatywnych,któredopieroumożliwią
spojeniezachowańposzczególnychosób,poto,byzprawnokarnegopunktuwidzeniadałosięje
postrzegaćjakojedność,podlegającąprzypisaniukażdemuzesprawców(jakdlanp.współspraw-
stwa),leczna-niejakotrzecimetapie-przekształceniasumarycznejjednościwkładówspraw-
czychwjednośćsprawcy,tyleżekolektywnego.Takanewolucyjna”próbaopisuiusystematyzo-
waniaetapówprzechodzeniaodprzypisaniaściśleindywidualistycznegowkierunkuzabarwiania
goocorazdalejidąceelementykolektywistycznemogłabysłużyćtemu,byzamiastwkwestiiodpo-
wiedzialnościpodmiotówzbiorowychwidziećzupełnieoderwanąiswoistąkonstrukcję,cowięcej
obcąwszelkimdotychczasowymzasadomiregułomobowiązującymwprawiekarnym,zintegro-
waćjązdotychczasowymischematamiprawnokarnegowartościowaniazachowań.
99Zob.rozdziałII.
100J.Giezekzaznaczawręczsceptycznie,żedrogadouczynieniazprzesłanekkumulacjiza-
chowańryzykownychpowszechniestosowanychkryteriówobiektywnegoprzypisanianjestjeszcze
bardzodaleka”-J.Giezek,Teoriezwiązkuprzyczynowegoorazkoncepcjeobiektywnegoprzypisa-
nia[w:]SystemPrawaKarnego,t.3,Naukaoprzestępstwie.Zasadyodpowiedzialności,red.R.Dęb-
ski,Warszawa2017,s.521.Tożsamekonkluzjeformułujątakżeautorzyniemieccy,itomimo
znaczącejróżnicyilościowejopracowańpoświęconychobiektywnemuprzypisaniu.
