Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.Pojęciesądu
33
iobywatelazyskująrangępaństwową.Państwostajesięwzwiązkuztymzobowiązane
dorealizacjizapadłychnadrodzesądowejorzeczeń48.
Wpolskiejustawiezasadniczejzostałumieszczonyzamkniętykatalogorganówspra-
wującychwymiarsprawiedliwości(sądów),doktórychzaliczasię:
-SądNajwyższy,
-sądypowszechne,
-sądyadministracyjne,
-sądywojskowe.
Poszczególneorganyzajmująsięrozstrzyganiemsprawnależącychdoichwłaściwości
określonejprzezustawynormująceustrójsądów.Zpunktuwidzeniaochronypraw
jednostkiważnejest,żeniematakiejsprawy,któraniemogłabyzostaćrozpoznanana
drodzesądowej,copozbawiłobyjednostkęochrony,ustrojodawcabowiemzobowiązał
sądypowszechnedorozpatrywaniatychspraw,któreniesąustawowozastrzeżonedla
właściwościinnychsądów(art.177KonstytucjiRP).
KonstytucjaRPwart.175wyraźnieokreślapodstawowezadaniesądówwRP
,którym
jestsprawowaniewymiarusprawiedliwości.Dojegoistotynależyrozstrzyganiesporów
prawnych(sporówzestosunkówprawnych),którychjednązestronjestjednostka(osoba
fizyczna,osobaprawna,osobanieposiadającaosobowościprawnej).Zwymiaremspra-
wiedliwościniemamynatomiastdoczynieniawsytuacji,gdywspórniejestuwikłany
choćbyjedenpodmiotprawaprywatnego.nDotyczytowszczególnościsporówwewnątrz
aparatupaństwowego,awięcm.in.sprawzestosunkównadrzędnościipodporządkowa-
niamiędzyorganamipaństwowymiorazsprawpodległościsłużbowejpomiędzyprzeło-
żonymiipodwładnymiworganachpaństwowych”49.TrybunałKonstytucyjnywwyroku
z2.06.1999r.,K34/98
50
,stwierdził,żesądowywymiarsprawiedliwościjestintegralnie
związanyzgwarantowanymkonstytucyjnieprawemdosądu(art.45ust.1Konstytu-
cjiRP)orazkonstytucyjnymzakazemzamykaniadrogisądowejdochodzenianaruszo-
nychwolnościipraw(art.77ust.2KonstytucjiRP).Sądowywymiarsprawiedliwości
nieoznaczajednak,żewszystkiesprawydotyczącesytuacjiprawnejjednostkimusząbyć
odpoczątkudokońcarozstrzyganeprzezsądy(np.postępowaniadyscyplinarne).Sądy
powinnyjednaksprawowaćprzynajmniejkontrolęnadorzecznictwemorganówquasi-
-sądowychidokonywaćweryfikacjiwydanegowtymtrybierozstrzygnięcia51.
KażdysądmożeponadtozwrócićsiędoTKzpytaniemprawnymcodozgodnościaktu
normatywnegozKonstytucjąRP
,ratyfikowanymiumowamimiędzynarodowymilub
48P
.Kuczma,Rolasądówwprocesieochronywolnościiprawjednostki[w:]Realizacjaiochronakonsty-
tucyjnychprawiwolnościjednostkiwpolskimporządkuprawnym,red.M.Jabłoński,Wrocław2014.
49WyrokTKz9.06.1998r.,K28/97,OTK1998/4,poz.50.
50OTK1999/5,poz.94.
51J.Oniszczuk,KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiejworzecznictwieTrybunałuKonstytucyjnego,Kra-
ków2000,s.736-737.
22
23
