Otorynolaryngologia dziecięca Tom 1

Lidia Zawadzka-Głos

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-23054-8

DOI:

https://doi.org/10.53271/2023.097

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2023

Liczba stron:

479

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Otorynolaryngologia dziecięca Tom 1. Red. Zawadzka-Głos, Lidia . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2023, 479 s. ISBN 978-83-01-23054-8, doi: https://doi.org/10.53271/2023.097

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Zawadzka-Głos, L.

T1 Otorynolaryngologia dziecięca Tom 1

PB PZWL Wydawnictwo Lekarskie

PP Warszawa

YR 2023

SN 978-83-01-23054-8

DOI https://doi.org/10.53271/2023.097

Bibliografia BibTex:

@Book{ 289929, author = "", editor = "Zawadzka-Głos, Lidia", title = "Otorynolaryngologia dziecięca Tom 1", publisher = "PZWL Wydawnictwo Lekarskie", year = "2023", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-23054-8", doi = "https://doi.org/10.53271/2023.097" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Zawadzka-Głos, Lidia

TI - Otorynolaryngologia dziecięca Tom 1

PB - PZWL Wydawnictwo Lekarskie

CY - Warszawa

PY - 2023

SN - 978-83-01-23054-8

ER -

DOI - https://doi.org/10.53271/2023.097

Netografia (standard APA):

. Red. Zawadzka-Głos, Lidia. Otorynolaryngologia dziecięca Tom 1 [baza danych online] Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2023 [dostęp: 06 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/otorynolaryngologia-dziecieca-tom-1-lidia-zawadzka-glos-289929. doi: https://doi.org/10.53271/2023.097

Z wielką radością przyjąłem wiadomość o przygotowaniach do wydania „Otorynolaryngologii dziecięcej”, pod redakcją dr. hab. med. Lidii Zawadzkiej-Głos, profesora UM w Warszawie. (…) W recenzowanym przeze mnie podręczniku, w 13 roz...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-23054-8

DOI:

https://doi.org/10.53271/2023.097

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2023

Liczba stron:

479

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wykaz skrótów tom 1–220
1.1. Rozwój jamy ustnej i gardła28
1. Choroby jamy ustnej i gardła Anna Zakrzewska28
1.2. Anatomia jamy ustnej i gardła29
1.2.1. Przestrzeń przygardłowa i zagardłowa31
1.3. Fizjologia procesu połykania31
1.4. Wady wrodzone jamy ustnej i gardła32
1.4.1. Niewykształcenie nozdrzy tylnych (patrz podrozdz. 5.1.1)32
1.4.2. Przepuklina oponowo-mózgowa32
1.4.3. Wady kieszonek skrzelowych33
1.4.4. Wady języka33
1.4.5. Inne nieprawidłowości wrodzone w obrębie jamy ustnej i gardła34
1.4.6. Anatomiczne przyczyny niewydolności podniebienno-gardłowej37
1.5. Choroby jamy ustnej37
1.5.1. Mechanizmy obronne błon śluzowych jamy ustnej i gardła37
1.5.2. Choroby infekcyjne jamy ustnej38
1.5.2.1. Zapalenia bakteryjne39
1.5.2.2. Zapalenia o etiologii wirusowej41
1.5.2.3. Grzybicze zapalenie jamy ustnej42
1.5.2.4. Inne postacie zapaleń błony śluzowej jamy ustnej43
1.5.3. Nowotwory jamy ustnej44
1.5.3.1. Brodawczaki44
1.5.3.2. Naczyniaki45
1.5.3.3. Włókniaki45
1.5.3.4. Nadziąślaki45
1.6. Choroby gardła46
1.6.1. Choroby infekcyjne gardła46
1.6.1.1. Zapalenia błony śluzowej gardła pochodzenia wirusowego46
1.6.1.2. Zapalenia gardła i migdałków pochodzenia bakteryjnego48
1.6.2. Guzy gardła60
1.6.2.1. Guzy zlokalizowane w obrębie gardła górnego i środkowego60
1.6.2.2. Naczyniakowłókniak młodzieńczy61
1.6.2.3. Chłoniaki nieziarnicze61
1.6.2.4. Mięsak prążkowanokomórkowy62
1.6.2.5. Rak nosogardła62
1.6.2.6. Rak gardła środkowego62
2. Choroby gruczołów ślinowych Elżbieta Hassman-Poznańska, Maria Makuszewska66
2.1. Wady wrodzone (congenital anomalies)67
2.1.1. Żabka (ranula)68
2.2. Zapalenia gruczołów ślinowych (sialoadenitis), zapalenie ślinianki przyusznej (parotitis), zapalenie ślinianki podżuchwowej (sialoadenitis submandibularis)70
2.2.1. Wirusowe zapalenia gruczołów ślinowych (acute viral sialoadenitis)70
2.2.2. Ostre ropne zapalenie gruczołów ślinowych (acute purulent sialoadenitis)72
2.2.3. Nawracające zapalenie ślinianki przyusznej (juvenile recurrent parotitis)75
2.2.4. Zespół Sjögrena (Sjögren’s syndrome)77
2.2.5. Choroby ziarniniakowe (granulomatous sialadenitis)79
2.2.6. Kamica ślinianek (sialolithiasis)81
2.3. Nowotwory gruczołów ślinowych83
2.3.1. Niemowlęcy naczyniak krwionośny ślinianki przyusznej (infantile haemangioma)83
2.3.2. Nowotwory nabłonkowe gruczołów ślinowych85
3. Choroby wrodzone krtani i tchawicy Jarosław Szydłowski90
3.1. Embriologia91
3.2. Objawy kliniczne91
3.3. Diagnostyka92
3.4. Jednostki chorobowe93
3.4.1. Zespoły chorobowe102
4. Zagadnienia foniatryczne w praktyce pediatrycznej Agata Szkiełkowska106
4.1. Zaburzenia głosu w wieku rozwojowym109
4.1.1. Epidemiologia110
4.1.2. Etiologia111
4.1.3. Obraz kliniczny113
4.1.4. Diagnostyka117
4.1.5. Leczenie121
4.1.5.1. Higiena głosu124
4.1.5.2. Rehabilitacja głosu124
4.1.5.3. Terapia manualna krtani (TMK)125
4.1.6. Rokowanie126
4.2. Głos w zaburzeniach słuchu126
4.2.1. Epidemiologia127
4.2.2. Etiologia128
4.2.3. Obraz kliniczny129
4.2.4. Diagnostyka133
4.2.5. Leczenie134
4.2.6. Rokowanie135
4.3. Głos w zaburzeniach mowy135
4.3.1. Etiologia136
4.3.2. Epidemiologia137
4.3.3. Obraz kliniczny137
4.3.4. Diagnostyka138
4.3.5. Leczenie140
4.3.6. Rokowanie140
5.1. Wady wrodzone144
5. Choroby nosa i zatok przynosowych Lidia Zawadzka-Głos144
5.1.1. Niewykształcenie nozdrzy tylnych145
5.1.2. Wady rozwojowe środkowej linii twarzoczaszki150
5.1.2.1. Torbiel dermoidalna grzbietu nosa150
5.1.2.2 Glioma i encephalocele152
5.1.3. Zwężenie otworu gruszkowatego, nozdrzy przednich i jam nosa155
5.1.4. Dysplazje czołowo-nosowe, arhinia, rozszczepy i zespól szczelin bocznych twarzy158
5.1.5. Wrodzone skrzywienie przegrody nosa161
5.1.6. Odmiany rozwojowe zatok przynosowych164
5.1.6.1. Zatoki szczękowe164
5.1.6.2. Zatoki czołowe167
5.1.6.3. Zatoka klinowa169
5.1.6.4. Błędnik sitowy170
5.2. Stany zapalne nosa i zatok przynosowych170
5.2.1. Czyrak przedsionka nosa170
5.2.2. Zapalenie błony śluzowej nosa – nieżyt nosa172
5.2.3. Ostre zapalenie zatok przynosowych177
5.2.4. Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych182
5.2.5. Zapalenie zatok sitowych – powikłania190
5.2.6. Zapalenie zatok czołowych – powikłania194
5.2.7. Zapalenie zatok szczękowych – powikłania197
5.2.8. Zapalenie zatok klinowych – powikłania198
5.2.9. Powikłania wewnątrzczaszkowe zapalenia zatok przynosowych200
5.3. Nowotwory nosa i zatok przynosowych202
5.3.1. Nowotwory włóknisto-kostne206
5.3.2. Pierwotne guzy neuroektodermalne211
5.3.2.1 Esthesioneuroblastoma (ENB)211
5.3.2.2. Prymitywne guzy neuroektodermalne (PNET)213
5.3.2.3 Rhabdomyosarcoma (RMS)216
5.3.2.4 Angiofibroma juvenile218
6. Choroby szyi u dzieci Bożena Skotnicka, Justyna Rutkowska, Mateusz Zonenberg226
6.1. Zmiany zapalne szyi228
6.1.1. Wirusowe odczynowe zapalenie węzłów chłonnych (łac. lymphdenitis colli reactiva; ang. viral adenitis)230
6.1.1.1. Mononukleoza zakaźna (łac. mononucleosis infectiosa; ang. infectious mononucleosis); inne nazwy: gorączka gruczołowa, angina monocytowa, choroba Pfeiffera231
6.1.1.2. Cytomegalia (CIBD, cytomegaly, cytomegalic inclusion body disease)233
6.1.2. Bakteryjne zapalenie węzłów chłonnych (bacterial lymphadenitis)234
6.1.2.1. Bakteryjne zapalenie węzłów przestrzeni zagardłowej i przygardłowej (łac. lymphadenitis regionis retropharyngealis parapharyngealis; ang. retropharyngeal/ parapharyngeal suppurative lymphadenitis)237
6.1.2.2. Choroba kociego pazura (choroba Mollareta) (łac. lymphoreticulosis infectious benigna; ang. cat-scratch fever, cat-scratch disease)240
6.1.2.3. Gruźlica węzłów chłonnych szyjnych (łac. lymphadenitis tuberculosa; ang. tuberculous cervical lymphadenitis)242
6.1.2.4. Zapalenie węzłów chłonnych szyi wywołane przez prątki niegruźlicze (NTM, nontuberculous mycobacteria), atypowe (nontuberculous mycobacteria lymphadenitis)244
6.1.3. Inne przyczyny limfadenopatii szyjnej246
6.1.3.1. Choroba Kawasakiego (KD, Kawasaki disease)246
6.1.3.2. Choroba Kikuchi-Fujimoto, histiocytarne martwicze zapalenie węzłów chłonnych (HNL, histiocytic necrotizing lymphadenitis)248
6.1.3.3. Choroba Rosai i Dorfmana, zatokowa histiocytoza z masywną limfadenopatią (RDD, Rosai-Dorfman disease, sinus histiocytosis with massive lymphadenopathy)250
6.2. Wady wrodzone szyi253
6.2.1. Torbiel środkowa szyi, torbiel przewodu tarczowo-językowego (TGDC, thyroglossal duct cyst; łac. cystis ductus thyreoglossi, cystis colli mediana)254
6.2.2. Torbiele skórzaste (dermoidalne) (łac. cystis dermoidalis; ang. dermoid cyst)258
6.2.3. Potworniaki (łac. teratoma; ang. teratoma)260
6.2.4. Torbiel boczna szyi (łac. cystis colli; ang. lateral cervical cyst, cervical lymphoepithelial cyst)263
6.2.5. Anomalie kieszonek krtaniowych265
6.2.5.1. Wady pierwszej kieszonki skrzelowej (first branchial cleft anomalies)268
6.2.5.2. Wady drugiej kieszonki skrzelowej (second branchial cleft fistula)271
6.2.5.3. Wady trzeciej i czwartej kieszonki skrzelowej (third and fourth branchial cleft sinus)274
6.2.6. Torbiel grasicza (łac. thymus cyst; ang. cervical thymic cyst)278
6.2.7. Żabka nurkująca (łac. ranula; ang. plunging ranula)279
6.2.8. Fibromatoza szyi, guz mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego noworodków (łac. fibromatosis colli; ang. sternocleidomastoid tumour in neonate, pseudotumor of infancy)282
6.2.9. Naczyniak limfatyczny (łac. lymphangioma; ang. lymphatic malformation)284
6.3. Nowotwory szyi u dzieci289
6.3.1. Nowotwory łagodne szyi292
6.3.1.1. Nerwiakowłókniak (NFM, neurofibroma)292
6.3.1.2. Nerwiak osłonkowy (schwannoma, neurilemmoma, neurinoma)294
6.3.1.3. Tłuszczak (lipoma)296
6.3.2. Nowotwory złośliwe szyi297
6.3.2.1. Chłoniaki (lymphoma)298
6.3.2.2. Mięsaki tkanek miękkich u dzieci (MTM)307
6.3.2.3. Neuroblastoma (NBL, nerwiak zarodkowy współczulny)314
6.3.2.4. Obwodowy niedojrzały guz neuroektodermalny (PNET, pozaszkieletowy guz Ewinga, dawniej primitive neuroectodermal tumor)318
6.3.3. Przerzuty do węzłów chłonnych szyi (metastatic head and neck carcinoma)321
6.3.3.1. Limfadenopatia w chorobach nowotworowych322
6.3.3.2. Przerzuty do węzłów chłonnych szyi325
7.1. Wady wrodzone ucha zewnętrznego i środkowego u dzieci330
7.1.1. Embriologia ucha zewnętrznego330
7. Choroby uszu u dzieci Jolanta Jadczyszyn330
7.1.2. Epidemiologia331
7.1.3. Etiologia332
7.2. Wady rozwojowe małżowiny usznej332
7.2.1. Przetoka przeduszna i torbiele332
7.2.1.1. Etiologia332
7.2.1.2. Objawy332
7.2.1.3. Obraz kliniczny333
7.2.1.4. Metody diagnostyczne334
7.2.1.5. Leczenie334
7.2.1.6. Rokowanie334
7.2.2. Przydatki okołouszne335
7.2.2.1. Objawy335
7.2.2.2. Obraz kliniczny335
7.2.2.3. Leczenie336
7.2.2.4. Różnicowanie336
7.2.2.5. Rokowanie336
7.2.3. Nieprawidłowe ustawienia małżowiny usznej (ucho odstające)336
7.2.3.1. Etiologia336
7.2.3.2. Obraz kliniczny336
7.2.3.3. Leczenie336
7.2.4. Nieprawidłowe położenie małżowiny usznej (tzw. ucho szyjne)337
7.2.4.1. Etiologia337
7.2.4.2. Obraz kliniczny337
7.2.4.3. Leczenie337
7.2.5. Małe i zniekształcone małżowiny uszne (microtia)337
7.2.5.1. Definicja337
7.2.5.2. Epidemiologia338
7.2.5.3. Etiologia338
7.2.5.4. Obraz kliniczny338
7.2.5.5. Klasyfikacje339
7.2.5.6. Leczenie340
7.2.6. Przerost małżowiny usznej (macrotia)340
7.2.6.1. Etiologia340
7.2.6.2. Obraz kliniczny340
7.2.6.3. Leczenie340
7.2.7. Wrodzony brak małżowiny usznej (anotia)340
7.2.7.1. Etiologia340
7.2.7.2. Obraz kliniczny341
7.2.7.3. Leczenie341
7.2.8. Inne malformacje małżowiny usznej341
7.3. Wady rozwojowe przewodu słuchowego zewnętrznego344
7.3.1. Zwężenie przewodu słuchowego zewnętrznego344
7.3.1.1. Definicja344
7.3.1.2. Etiologia344
7.3.1.3. Obraz kliniczny344
7.3.1.4. Leczenie344
7.3.2. Niewykształcenie (atrezja) przewodu słuchowego zewnętrznego344
7.3.2.1. Epidemiologia344
7.3.2.2. Etiologia345
7.3.2.3. Obraz kliniczny345
7.3.2.4. Leczenie345
7.4. Wady rozwojowe ucha środkowego345
7.4.1. Epidemiologia345
7.4.2. Etiologia346
7.4.3. Obraz kliniczny346
7.4.4. Metody diagnostyczne347
7.4.5. Leczenie348
7.4.6. Rokowanie348
7.5. Choroby infekcyjne349
7.5.1. Zapalenia ucha zewnętrznego349
7.5.1.1. Zapalenie ochrzęstnej małżowiny usznej (perichondritis auriculae)349
7.5.1.2. Liszajec zakaźny (impetigo contagiosa)352
7.5.1.3. Wirusowe zapalenie ucha zewnętrznego – półpasiec uszny, zespół Ramsaya Hunta (herpes zoster oticus)354
7.5.1.4. Wyprysk skóry małżowiny usznej i/lub przewodu słuchowego zewnętrznego (eczema)358
7.5.1.5. Ograniczone zapalenie przewodu słuchowego zewnętrznego (otitis externa circumscripta, furuncule)360
7.5.1.6. Rozlane zapalenie przewodu słuchowego zewnętrznego (otitis externa acuta diffusa, OEAD)363
7.5.1.7. Złośliwe zapalenie przewodu słuchowego zewnętrznego (malignant otitis externa)368
7.5.1.8. Grzybicze zapalenie przewodu słuchowego zewnętrznego (otomycosis)370
7.5.2. Zapalenia ucha środkowego (otitis media)373
7.5.2.1. Wprowadzenie373
7.5.2.2. Ostre wirusowe zapalenie ucha środkowego (viral acute otitis media)375
7.5.2.3. Ostre pęcherzowo-krwotoczne zapalenie błony bębenkowej (bullosa myryngitis, BM)379
7.5.2.4. Ostre martwicze zapalenie ucha środkowego (otitis media acuta necroticans)381
7.5.2.5. Ostre ropne zapalenie ucha środkowego – OZUŚ (acute otitis media, AOM)383
7.5.2.6. Ostre nawrotowe zapalenie ucha środkowego (recurrent otitis media)392
7.5.3. Powikłania ostrego zapalenia ucha środkowego u dzieci396
7.5.3.1. Wstęp396
7.5.3.2. Etiologia397
7.5.4. Powikłania wewnątrzskroniowe397
7.5.4.1. Ostre zapalenie wyrostka sutkowego (mastoiditis)397
7.5.4.2. Porażenie nerwu twarzowego (facial nerve paralysis)405
7.5.4.3. Zapalenie części skalistej kości skroniowej, zespół Gradenigo (petrositis)408
7.5.4.4. Zapalenie błędnika u dzieci (labyrintitis)410
7.5.4.5. Przetoka perylimfatyczna (perilymphatic fistula)411
7.5.5. Powikłania wewnątrzczaszkowe412
7.5.5.1. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (meningitis purulenta acuta)412
7.5.5.2. Zakrzepica zatok żylnych mózgowia (thrombophilia)415
7.5.5.3. Ropniaki (empyema)418
7.5.5.4. Ropień mózgu (abscessus cerebri)419
7.5.5.5. Wodogłowie uszne (otitic hydrocephalus)421
7.5.6. Przewlekłe zapalenia ucha środkowego u dzieci (otitis media chronica)423
7.5.6.1. Wstęp423
7.5.6.2. Wysiękowe zapalenie ucha środkowego (OMS, otitis media secretoria; OME, otitis media exudativa)426
7.5.6.3. Przewlekłe proste zapalenie ucha środkowego (otitis media chronica simplex)429
7.5.6.4. Przewlekłe ziarninowe zapalenie ucha środkowego (otitis media chronica granulomatosa)431
7.5.6.5. Przewlekłe gruźlicze zapalenie ucha środkowego (otitis media chronica tuberculosa)433
7.5.6.6. Przewlekłe zapalenie ucha środkowego z perlakiem (otitis media chronica cholesteatoma, cholesteatoma)434
7.5.6.7. Perlak wrodzony u dzieci (congenital cholesteatoma)438
7.5.6.8. Przewlekłe zapalenie ucha środkowego z myringosklerozą i/lub tympanosklerozą u dzieci (myryngosclerosis/tympanosclerosis)440
7.5.6.9. Przewlekłe zapalenie ucha środkowego z atelektazją (atelectasis)442
7.5.6.10. Przewlekłe zarostowe zapalenie ucha środkowego (adhaesiva)445
7.6. Nowotwory wieku dziecięcego446
7.6.1. Nowotwory łagodne ucha446
7.6.1.1. Naczyniak małżowiny usznej (haemangioma)446
7.6.1.2. Kostniak przewodu słuchowego zewnętrznego (osteoma)448
7.6.1.3. Wyrośla kostne (exostosis) przewodu słuchowego zewnętrznego449
7.6.1.4. Przyzwojak jamy bębenkowej (glomus tympanicum tumor, paraganglioma)450
7.6.1.5. Histiocytoza z komórek Langerhansa (LCH, Langerhans cells histiocytosis)452
7.6.1.6. Potworniak (teratomata) ucha środkowego454
7.6.2. Nowotwory złośliwe ucha456
7.6.2.1. Mięsak prążkowanokomórkowy (RMS, rhabdomyosarcoma)456
7.6.2.2. Mięsak Ewinga (skeletal Ewing sarcoma)458
Skorowidz464

klinowatepodniebieniepierwotne,zrastającesięzwyrostkamipodniebienny-

mi.Zprzedniejjegoczęścirozwijasiępodniebienietwarde,atylnapozostaje

błoniasta,tworzącpodniebieniemiękkie.

Językrozwijasięz5guzowatychzawiązkówwdniejamyustnejw5.tygo-

dniużyciapłodowego.Guzeknieparzystywzagłębieniupomiędzypierwszymi

kieszonkamiskrzelowymi,dwaguzkibocznezpierwszegołukuskrzelowego

tworzątrzoniwierzchołek,azłukówskrzelowychIIiIV-takżesymetrycznie-

dwaguzkitylne,tworzącenasadęjęzyka.Złożonyrozwójjęzykawiążesięzjego

unerwieniem:aferentnym(gałęzien.żuchwowego,n.twarzowy,n.językowo

-gardłowy)ieferentnym(n.podjęzykowy).

Rozwójgardłazwiązanyjestzukłademłukówikieszonekskrzelowych.

Zwewnętrznejczęści2.kieszonkiskrzelowejpowstajezachyłekRosenmulle-

ra,azjegotylnejczęści-zagłębieniadlazawiązkówmigdałkówpodniebien-

nych.W3.i4.miesiącużyciapłodowegopowstająskupiskatkankilimfatycznej

wmiejscu,wktórymgromadząsiępodfałdemnabłonkowymlimfocytypocho-

dzącezleżącychpodnabłonkowokomórekmezenchymalnych.Mięśniegardła

rozwijająsięzmiotomówIIIiIVłukuskrzelowego[1].

1.2.Anatomiajamyustnejigardła

Jamaustnaodprzoduotwartajestszparąustnąograniczonąwargami,bocz-

neograniczeniestanowiąpoliczki,odgóry-podniebienie(miękkieitwarde),

oddołu-mięśniednajamyustnej.Tylneograniczeniastanowicieśńgardła,od

dołuograniczonabruzdągranicznąjęzyka,bocznie-łukamipodniebienno-

-gardłowymi,odgóry-podniebieniemmiękkimzjęzyczkiem.Dnojamyustnej

stanowiprzeponamięśniowautworzonaprzezsymetrycznemięśnieżuchwowo-

-gnykowe,apowyżej-mięśniebródkowo-gnykowe(odżuchwydokoścignyko-

wej).Nabrzusznejpowierzchnijęzykaznajdująsięfałdybłonyśluzowej.Fałd

pośrodkowynosinazwęwędzidełkajęzyka,jegoroląjestumocowaniejęzyka

dodnajamustnejiograniczeniejegowysuwania.Wdniejamyustnejzlokalizo-

wanesągruczołyślinowe.Największeznichtośliniankapodżuchwowa,mająca

swojeujściaobokwędzidełkajęzyka,orazśliniankapodjęzykowa.Natomiast

ujścieśliniankiprzyusznejznajdujesięnabrodawcepołożonejnawysokości

drugiegozębatrzonowegogórnego,wprzedsionkujamyustnej.Łukizębowe

(górnyidolny),zwyrostkamizębodołowymigórnymiidolnymi,oddzielają

przedsionekjamyustnejodjamyustnejwłaściwej.Pierwszezęby(dolnesie-

kacze)wyrzynająsięok.6.miesiącażycia.Wymianazębówrozpoczynającasię

OTORYNOLARYNGOLOGIADZIECIĘCA

Brak wyników

Otorynolaryngologia dziecięca Tom 1

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra