Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WedługautoraNaukinowej–wanalizieiomówieniuAleidy
Assmann–pamięćjest:
1.siłąwpierwszejkolejnościproduktywną,anastępnie
reproduktywną–cooznaczałoodwróceniedotychczasowe-
goprzekonania,którezakładałowtórnośćmemoriiwobec
inventio;
2.kulturotwórcząsiłąepokprzedpiśmiennych;
3.początkiemludzkiegomyśleniaikultury32.
Pamięćstałasięwtejrefleksji–zdaniemAssmann–
immanentnąsiłą,rodzajemenergiirządzącejsięwłasnymi
prawami;rozumianajakovis,dziękiVicozaczęławspół-
tworzyć,obokrozumuiwyobraźni,nowypsychologiczny
dyskurs.Byławedługtegomyśleniasiłąodnoszącączło-
wiekadojegopoczątków,zarównowwymiarzepojedyncze-
goistnienia,jakiszerszym–początkówduchowegorozwo-
juludzkości.
Rozróżnieniepamięcipojmowanejjakovisipamięciro-
zumianejjakoarsbyłokonsekwencjąnakładaniasię
dwóchodmiennychtradycjimyśleniaopamięci,ukształ-
towanychjeszczewstarożytności–tradycjiretorycznej,
wktórejpamięćjakoarsmemoriaejestrodzajemsztucznej
pamięcikonstytuującejsięzmiejsciwyobrażeń33–idru-
giejtradycji,wedługktórejpamięćjakovis(ingenitavirtus)
jestistotnąwładząludzkiejduchowości.Uprzywilejowanie
przezVicopamięcirozumianejjakovisbyłooznakądoko-
nującejsięwXVIIIwiekuprzemianyparadygmatupamię-
ci,jejprzestrzennywymiarwłaściwydlatradycjiretorycz-
nejwiążącejprocespamiętaniazlocizostałzastąpiony
___
____
___
___
___
32A.Assmann,Przestrzeniepamięci,op.cit.,s.116–123.
33Zob.uwaginatentematwklasycznejdziśrozprawieFrances
A.Yates,Sztukapamięci,przeł.W.Radwański,posłowiemopatrzył
L.Szczucki,Warszawa1977,s.18in.
24