Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
I.Pamięćzbiorowa-definicje,typy,funkcje
stronyhistoriajestrekonstrukcją,zawszeproblematycznąiniekompletną
(Nowak2011:35).
Innezestawieniacechpamięciihistoriiwskazująopozycjebinarne:
▪
ciągłość/nieciągłość:pamięćwidzitylkopodobieństwoiciągłość,podczas
gdyhistoria-różnicęinieciągłość;
▪
podmiotowość/uniwersalność:istniejetylepamięci,ilegrupspołecznych,
którejeprzechowująiprzekazują,alejednauniwersalna,bezpodmiotowahisto-
ria,ponieważBhistoria,którawyzbyłasięwszelkiegoodniesieniadopojedyn-
czejzbiorowości,tożsamościczypunktuwidzenia[ś]rekonstruujeprzeszłość
wprzestrzeniocałkowicieabstrakcyjnejtożsamości”(J.Assmann2008:59);
▪stronniczość/bezstronność:
historiajestświadomazłożonościzjawisk,zachowujedystanswobectego,
oczymmówi,wie,żenawszystkomożnapatrzećzróżnychperspektyw,
godzisięzniejasnościąiwieloznacznościąmotywówizachowania.Pamięć
zbiorowanatomiastupraszcza,jeststronniczaiuznajetylkojedenpunkt
widzenia.Nieznosiżadnychwieloznaczności,anadtosprowadzawydarzenia
domitycznycharchetypów(Szacka2012:15);
▪
interesowność/bezinteresowność:historięcharakteryzujekrańcowa
bezinteresowność,zainteresowanieprzeszłościądlaniejsamej.ZdaniemM.
Oakeshotta(1962),przywoływanegoprzezSzpocińskiego,whistorycznym
odniesieniudoprzeszłościjestonapostrzeganajakdziewiczyświat,który
czekanaodkrycie:
wpamięcispołecznejzwracaniesiękuprzeszłościsłużypraktycznymcelom,
używanejestdolegitymizacjiokreślonychporządków(kulturowych,politycz-
nych,społecznych)orazdostarczabudulcaniezbędnegoprzykonstruowaniu
tożsamościzbiorowej(Szpociński2006:19);
▪uproszczenie/złożoność;
▪żywa/martwa:pamięćzbiorowaobecnajestwżyjącymspołeczeństwie;
▪czasteraźniejszy/czasprzeszły:pamięćzbiorowajestzawszezjawiskiem
teraźniejszym,wiążącymnaszteraźniejszością,ahistoriajestprzedstawieniem
przeszłości(Nowak2011:35).JakzauważaMarcinBrocki,Bprzeszłośćaktua-
lizujesięwnarracjiwsposóbtwórczy,jestwrzeczywistościzajęciempostawy
