Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
żewczasachmłodościpoety„małemiasteczkoNowogródek
niewielesięróżniłoodwsi,dworówizaściankównaszych.[...]
[Młodzi]przypatrzylisiękiermaszom,targomiodpustom,bywali
naweselachchłopskich,dożynkachipogrzebach”[4].Zrzadka
pojawiającysięprzybyszezdalszychstron,prezentującynową
modęwubiorzeizachowaniu,wzbudzalizgorszenie,wydawalisię
zagrożeniemdlarodzimejtradycji–tematkontrastumiędzy
uświęconymdawnościąobyczajemaszkodliwyminowinkami
częstobędziepowracałwPanuTa
de
uszu.
Byłtowtedywspaniałyprowincjonalnyświatczasujeszczenie
kolei,leczkoni,powozów,bryczekispławianychrzekąłodzi;świat
dobrzeułożony,wktórymmieszkańcyzachowujądawneobyczaje,
wktórymczasinaczej,podawnemu,płynie:nawetdwadzieścialat
późniejwieśćoupadkupowstanialistopadowegopotrzebowała
aższesnastudni,bydotrzećzWarszawydoParyża.Wlatach
porozbiorowych,aprzedNapoleonem,naowejLitwiewszystko
przebiegałowciążwolniej;iMoskwabyłajakbydalej,ijej
panowaniemniejodczuwalne,imoskiewskiuciskmniej
uciążliwy–świadcząotymchoćbyzarysowanewPanuTadeuszu
postacierosyjskichoficerów,odrażającegomajoraPłuta,który
zostaniezabitywczasiezajazdu,ikapitanaRykowa,osobliwie
zadomowionegowśródszlachty.Rolarozlokowanegotamwojska
rosyjskiegosprowadzałasięniejakodouczestnictwa
wmiejscowychniesnaskach,dozaprowadzaniakarnegoporządku.
Niespieszniedochodziłyzarównowieścipolityczne,jakimodne
nowinkiobyczajowe,witaneniechętnie,leczzdystansem
wyrozumiałości.Utrzymywałasięwiarawprzyjazneobliczeświata,
agłębszezmianynadeszłydopierozwielkąburządziejową–
zmarszemfrancuskiejarmiinaMoskwęizwracającymiprzez
LitwęwynędzniałymiżołnierzamirozbitychwojskNapoleona.
Litewskaprowincja.Charakterystycznymrysem
prowincjonalnegożyciabyłynieustanne,toczoneprzezpokolenia,