Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
leczrównieżnakazującaotaczaćjeczciąiopiekązmyśląotym,
conadejdzie–owolnejojczyźnie.Naplanpierwszywysuwasię
tukształtowananapodstawienarodowejtradycjiświadomość
ciągłościpolskichdziejów[134].
Zewspomnieńwalkizlokalnychawanturniczychopowieści
bohaterówwyłaniasięhistoriaPolski;możnawniejodnaleźćzarys
zbiorowegoportretuszlachty.Wszystkojestujętewformę
gawędowychopowieści[135],wkładanychwustanarratora,lub
długich,adokładnieizlubościąprzytaczanychwspomnień
bohaterówpoematu.Głównymtematemrozmówstawałysię
historieoheroicznychczynachLitwinów,aletakżeżyweprzekazy
osąsiedzkichkłótniach:staleprzewijałsięwątekobronyczyjegoś
honoru(lubschedypoprzodkach),przypominanolokalne
szlacheckiezatargiispory,przeciąganewnieskończoność.
ZawiązekakcjiwPanuTadeuszułączysięzmomentem
nagłegoprzeskokuzwyżyninwokacyjnegopatosukumiłym
realiomSoplicowa:oto„dwókonnąbrykąwjechałmłodypanek
/Iobiegłszydziedziniec,zawróciłprzedganek”[136](I41–42),
poukończeniunaukwracałondorodzinnegodomu.Był„jak
wszyscySoplicowie”,odprzodkówsię„nieodrodził”,wprawdzie
„tępyniebył”,leczdonauki„mniejpilny”.Odmomentupierwszej
prezentacjiMickiewiczpodkreślałprzeciętnośćTadeusza(kipiał
żywotnością,leczwaloramiintelektualnymiszczególniesięnie
wyróżniał).Osobliwytowizerunektytułowegobohatera,
uwydatniającygłównieniedostatkiwświatowejedukacji
młodzieńca.Jakbyważniejszeniżrozległaedukacjabyły
uczciwość,skromność,prostotamyśliizachowań.Tadeuszjeszcze
niewybiłsięnatleinnychosóbaniznaczeniem,aniszczególnymi
zasługami,nieznałświata,ledwowchodziłwdorosłeżycie.
Dopieropatriotycznapotrzebamiałaodsłonićprzymiotyjego
charakteru.
DwawizerunkiMickiewiczowskiejNowogródczyzny.Warto
