Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kolejneksięgizawierajądługiciągobrazówzżyciaszlachty
(godnychwprowadzeniadoawanturniczejpowieści),dzieło
zamykasięznowupatetycznym,tryumfalnymtonem:napoleońską
wyprawąnaRosjęzudziałemwojskpolskich.
Tłopolityczne.NazawartąwPanuTadeuszuwizjędziejów
wpłynęłykształtowaneirozwijaneprzezMickiewiczawParyżu
upoczątkulattrzydziestychideepolityczne.Szybkogasłynadzieje,
jakiewiązałpoetazdziałalnościąwysyłanychdokrajuemisariuszy,
którzymieliprzygotowywaćnowepolskiepowstanie.Zmieniając
niecosensikolejnośćwydarzeńhistorycznych,Mickiewiczukazał
emisariuszynatleprzeszłości,wkontekścieroku1812,przyarmii
NapoleonaidącejnaMoskwę.Epopejęientuzjazmtamtegoczasu
poetanosiłwewłasnej,prywatnejpamięci:częśćwielkiejarmii,
dowodzonaprzezHieronimaBonaparte,bratacesarza,szławtedy
doRosjiwprawdzienieprzezpoetyckieSoplicowo,leczmiędzy
innymiprzezrealnieistniejącyNowogródek...Czternastoletni
wówczasAdam(jakpodobnoopowiadałOdyńcowi)zakradałsię
wtedypodobóziprzyglądałodpoczywającemuwojsku[126].
Soplicowo.Mickiewiczulokowałakcjępoematuwfikcyjnej
nowogródzkiejwsi(„Soplicowoleżałotużprzywielkiejdrodze,
/KtórąodstronyNiemnaciągnęlidwajwodze”[127],XI79–80),
wzasobnymdworzeimajątkusędziegoSoplicy.Ichociaż
wrzeczywistościtaknazwanejwsitamniebyło,tozjawiska
składającesięnaobrazSoplicowaniewykraczająpozarealia
ówczesnegoświata.
NadSoplicowemgórujepodupadłyzamek,pamiętanyprzez
ludzistarychjakodawniejświetnasiedzibaHoreszków.
Pobezpotomnejśmierciostatniegozroduzamekprzeszedłwręce
Hrabiego,krewnego,lecztylkopokądzieli[128],ipopadłwruinę:
„wydartychzwierciadełstałypusteramy,/Oknabezszyb”(II247–
248),aspodgęstejmgłyprzeświecałyznakirozkładu–rozpadliny
iszczerbywmurach.
