Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
promieniejącazokolicznejprzyrodyipoczynań
bohaterów[132].Rozkwitapełniażyciaswary,spory,miłości
irozmaiteanimozje,aktualneiprzywoływaneobficiezdawnychlat,
domoweirodowerelacjeobrastającedygresjami.Wszystko
toskładasięnasięgającywprzeszłość,takdalekojakpamięć
pokoleń,konterfektiprzekazszlacheckiejhistoriiojczystej,
wnowogródzkichrealiachosadzanej.
NiktwPanuTadeuszupowiedzęodawnychlatachniesięgał
doksiąg;wwiększymposzanowaniubyłazbiorowapamięć
iwyłaniającesięzniejwartości,przekazywanezpokolenia
napokolenie.Byłyto„dziejepowiatu”ihistorialokalna,bliska,
„żyjąca”,jednoczącapanówiszlachtę.Tempoakcjiczęsto
przyspieszaprzezzderzaniekontrastówlubnagłewprowadzanie
zewnętrznegoincydentu,przerywającegowmomentachpełnych
napięcia[133].
Przeszłośćprzywoływanoprzystoleztęsknotą,była
idealizowanazarównowwypowiedziachnarratora,jak
iwrozmowachbohaterów:
...upanówrozmowa
Byłatohistoryjażyjącakrajowa,
Amiędzyszlachtądziejedomowepowiatu:
Dawanoprzeztopoznaćszlachcicowibratu,
Żewszyscyonimwiedzą,lekcegonieważą;
(I372–376)
Czybyłatojejgloryfikacja?raczejwyrażałasiętuświadomość
patriotycznejpotrzebychronieniatego,codawne,wczym
przechowująsięduchoweimaterialnewartościicnoty.Zazwyczaj
zpojęciemprzeszłościłączysięmyślopielęgnowaniutradycji
izachowaniudziedzictwa;wpoemacieMickiewiczadominuje
wtymmiejscukategoriadawności,obejmującanietylkopamiątki
potym,cobyłoicomapozostaćwpamięci(obiekty,obyczaje),