Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
bliżejprzyjrzećsięprzekazywanemu–wedługpamięciiwedług
wyobraźniMickiewicza–obrazowikrajulatdziecinnych,
Nowogródczyzny,przestrzeninatury,ludziiemocji[137].Ukażąsię
wtedy,nieoczekiwanie,kształtowanewróżnychutworachpoety,
dwaodmienneświaty.
Światpierwszy–zmłodzieńczychballad–pasujedotkwiącego
wnimnarratora;bliskośćnatury,dotykwiatruwyzwalająemocje,
rozmaicieukazujesięwoda:jezioro,ruczaj,rzeka.Wodafascynuje,
tożywiołgroźnyizdradliwy–zwierzchujestkrystaliczna,wabi
niebiańskimpięknem,lecztotylkopozór,przestroga:wgłębikryje
sięprzepaść,toń,topieliśmierć.WodaŚwitezijestsina,ażwir
dziewczynie„oczkiwyjada”,nadniejeziorawidaćciała,przy
rzece–grobyimgły.Toteżmrocznąatmosferępejzażukształtują
nocnapora,ciemniadrzewidzikość.
ŚwiatwPanuTadeuszu–aprzecieżtotasamaokolica–
oglądanyzdaleka,jakżejestodmiennyodświataballad!
Rozświetlanyróżnymikoloraminaturyodwschodudozachodu
słońca,anocąbezżadnychzwidów;szlachtapoprostuśpi,tylko
Tadeusztajemniczosięskrada.Wballadach,pisanychnaLitwie,
współmieszkańcówprezentowałpoetajakoludzimądrych
iwszystkimzaintrygowanych.Szlachtabadałanawetdnojeziora,
ludbyłpełenciekawości...Porównanietychdwóchpejzaży
(araczejjednego–leczwidzianegonocnąlubdziennąporą)
uświadamiawielkośćiskalęwyobraźniMickiewicza.Oba
sąprawdziwe,odpowiadającerealiomprzyrody,azarazem–tak
odmienne.Wpejzażuzballadgrozaiśmierćkryjąsięwszędzie;
polatach,zParyża,zamiastbezdennychwód(obokprzestrzeni
zwierząt,matecznikaiwspaniałegospokojuichcmentarza)wstawi
poetazagradzająceścieżkędwamałe,błotnistestawki.
Dygresjaotlehistorycznym.Wtlewszelkichkłótni
inieporozumieńmiędzybohateramiPanaTadeuszależązdarzenia
nieodległejhistorii:rozbioryiTargowica[138].Uczestniczyliwnich
