Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
CzęśćI.Podstawyepistemologiczne,ontologiczneiaksjologicznedyscypliny...
powinnobyćiconiepowinnobyćpożądane,acoodnosisiędootoczenia
człowiekaijegozwiązkówzinnymiludźmi”(Kluckhohn,1962,s.411;za:
Marody,1976,s.190).
GutekwksiążceFilozoficzneiideologicznepodstawyedukacji(2003)dokonuje
następującegorozróżnieniamiędzyideologiąafilozofią(tab.1.1):
Tab.1.1.Filozofiaaideologia(oprac.napodst.Gutek,2003,s.157)
Kategoriaanalizy
Umiejscowienieanalizy
Cel
Metoda
Środki
Filozofia
uniwersalne,umieszczonepoza
określonymczasemimiejscem
„objaśnianieświata”,sensuizna-
czeniaposługującsięuogólnie-
niami
spekulacjamyślowa,analiza
dyskurs,którymożenakłonićdo
zaangażowania,dodziałania
kontekstowe,związanezokreś-
lonymkontekstem,którywyzna-
czadanyczasimiejsce
motywowaniedodziałaniaprzez
dostarczanieargumentówjeuza-
sadniających
perswazja,wktórejużywasię
zarównoelementówracjonalnych,
jakiemocjonalnych;jejcelem
jestnakłonieniedodziałania
iprzekonaniedodanegopomysłu,
odwoływaniesiędopoczucia
misji
retoryka,stylpublicystyczny
Ideologia
Pojmującideologięjakozespółprzekonań,możnaprzytoczyćopinię
A.PrzecławskiejiW.Theissa(1994,s.12),iż„klasycznapedagogikaspołeczna,
prezentowanaprzezH.Radlińską,R.WroczyńskiegoorazA.Kamińskiego,
przyjmowałairespektowałagłówneidee.Byłyto:
–ideapodmiotowości:twórcąświataspołecznego,strukturydynamicznejizmien-
nej,są«siłyludzkie»,
–ideasprawiedliwościspołecznej:wszyscyludziepowinnimiećrównydostępdo
warunkówrozwoju:szansętędajeładspołecznyopartynademokracji,
–ideapomocniczości:społeczeństwomaobowiązekniesieniapomocywrozwoju
wszystkimpotrzebującymjednostkom,grupom,środowiskomspołecznym,
–ideaedukacjispołecznej:wychowaniejestjednymzelementówżyciaspołeczno-
-kulturowego”.
Autorzyciuznają,żeteidee(przekonania)„sąnadalaktualneiważne[...].
Nietrzebaichzmieniać,zastępowaćczypośpiesznieszukaćnowych,«słusznych»
racji.Ideenatomiast,podobniejakiinneustaleniateoretyczneczymetodologiczne,
wymagająnowegooświetleniairozwinięcia”(ibidem,s.13).
