Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
CzęśćI.Podstawyepistemologiczne,ontologiczneiaksjologicznedyscypliny...
miejscawspołeczeństwie,podatnejnaradykalnehasłaiideaływsytuacjinieobciążeniaod-
powiedzialnością;drugichjakokierującychsięrealnościązadań,gotowychdopokonywaniaprzeszkód
itrudów,skupionychwokółspołecznychobowiązków,odpowiedzialnychzaprzyszłośćgeneracji
młodszych”(ibidem).
Problematykapokoleniahistorycznegoniebyła,jakdotychczas,wpełni
rozwijanawbadaniachspołeczno-pedagogicznych.Przywołujesięjąrozwijając
koncepcjęmałejojczyzny,edukacjispołecznej(Theiss,1996).Rozwijającideę
edukacjispołecznejzwracasięuwagęnato(Laot,2005),żetworzeniusię
świadomościpokoleniahistorycznegowśródczłonkówdanejzbiorowościzróż-
nicowanychwedługwieku,statusu,pozycjispołecznej,alezłączonychwspólnymi
ideami,sprzyjadoświadczanie,przeżyciesolidarnegostowarzyszaniasię,które,
jakpodkreślatwórcakoncepcjinaukioedukacjispołecznej,LéonBourgeois,uczy
wielucnótspołecznych,jakwiernośćwzajemnymzobowiązaniom,powściągnięcie
chęcizysku,„nieegoistyczna”przezorność,poczucieodpowiedzialności.Tak
pojmowanaedukacjaspołecznaniemożebyćinaczejnauczana,jakprzezodczucie
(przeżycie)wsytuacjachrzeczywistych,stądteżpomysłnakłanianiadorosłychdo
włączaniasięwdziałaniawramachspołeczności(stowarzyszeń,spółdzielni,
związków,ruchówpomocywzajemnej),abyzrozumiećdogłębnie,czymjest
solidarnośćorazpodzielaniewartościiideałów.Takwłaśniekształtujesię
społecznafunkcjastowarzyszaniasię,którarealizujesięiznajdujeodbicie
windywidualnejbiografiikażdegoznas.
Pewienprzykładwspółistnieniaróżnychgeneracjiwpokoleniuhistorycznym
natereniesąsiedztwaznaleźćmożnawrozdz.10,wktórymm.in.jestanalizowany
opiszagrożeńprzebieguprocesuwrastaniaspołecznegowspołecznościlokalnej.
Podobnie,ważnąkategoriąpojęciową,którejdopieroniedawnonadanoformę
konceptualizacji(Modrzewski,2004)jestrównieżwprowadzoneprzezRadlińską
pojęciewiekuspołecznego,któryodróżniasięodwiekubiologicznego(chrono-
logicznego).Wyznaczajągozadaniapokoleniahistorycznegoikontekstspołeczny
orazwynikającaztegoniezbędnośćprzyspieszeniapodejmowaniazadańin-
dywidualnychbądźteżichopóźnieniawstosunkudowiekuchronologicznego.Jak
interpretujetoKowalski(1980,s.75),wkoncepcjitejprzyjmujesię,że
„źródłemróżnicyjestodmiennasytuacjaspołecznakażdejztychkategoriimłodzieży,sprzyjająca
zaspokajaniudążeńspołecznych,braksamodzielnościmłodzieżywiejskiej,mimoobciążenia
obowiązkamidorosłych,iprzeszkadzającezaspokajaniutychdążeń,pełneobciążenieod-
powiedzialnymiobowiązkamiwcześnieusamodzielniającejsięmłodzieżyproletariackiej(Radliń-
ska,1961,s.197–215).Jużtychkilkaprzykładówwskazujewymownienato,żewynikibadań
przeprowadzonychzzastosowaniemomawianychpojęćweszływsamosednosocjologicznych
problemówdotyczącychstosunkówmiędzypokoleniowych,wiekuadolescencjiiprocesów
uspołecznienia”.
Obiewyżejwymienionekategorie,związanezpojęciamiwzrostu,wrastania
społecznego,wprowadzaniawwartości,stanowiąmatrycę,naktórejmożna
budowaćkoncepcjęjednostki,człowiekawpedagogicespołecznejizuwagina