Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
§1.Istotaprawaijegofunkcje
Tegorodzajudefinicjeustalająznaczenieterminówobecnychwjęzykupotocznym,nie-
kiedyodnichodstępując17.
Definicjelegalnemogąbyćdefinicjamiklasycznymi,tj.realizującymimaksymęde-
finitiofitpergenusetdifferentiamspecificam.Definicjeklasycznesąopartenaschema-
cienAznaczytylecoBposiadającewłaściwośćC”,gdzieBtongatunek”(genus),
awłaściwośćCtonróżnicagatunkowa”(differentiaspecifica)18.Łącznikiemoznaczają-
cymrównowartośćczłonudefiniowanego(A)idefiniującego(Bposiadającewłaści-
wośćC)możebyćm.in.jedenznastępującychzwrotów:nznaczytyleco”,njest”,nnale-
żyprzeztorozumieć”oraznza[…]uważasię”.Przykłademdefinicjilegalnejbędącej
definicjąklasycznąjestdefinicjawyrażonawart.221k.c.,którybrzmi:nZakonsumenta
uważasięosobęfizycznądokonującączynnościprawnejniezwiązanejbezpośrednio
zjejdziałalnościągospodarcząlubzawodową”.Członemdefiniowanymjestwtym
przypadkunkonsument”,aczłondefiniującytonosobafizycznadokonującaczynności
prawnejniezwiązanejbezpośredniozjejdziałalnościągospodarcząlubzawodową”.In-
nymprzykłademmożebyćdefinicjalegalnaterenubudowywyrażonawart.3pkt10
Ustawyzdnia7lipca1994r.Prawobudowlane19,zgodniezktórym:n[Ilekroćwustawie
jestmowao:]tereniebudowy-należyprzeztorozumiećprzestrzeń,wktórejprowadzo-
nesąrobotybudowlanewrazzprzestrzeniązajmowanąprzezurządzeniazapleczabu-
dowy”.
Spotkaćmożnarównieżdefinicjelegalnesformułowanewinnysposób.Przykładem
jestwyjaśnieniezwrotunumowadarowizny”wyrażonewart.888§1k.c.,którybrzmi:
nPrzezumowędarowiznydarczyńcazobowiązujesiędobezpłatnegoświadczeniana
rzeczobdarowanegokosztemswegomajątku”.Gdybyskorzystaćzeschematudefinicji
klasycznej,powyższadefinicjamiałabynastępującąpostać:umowadarowiznyjestumo-
wą,poprzezktórąjednastrona(darczyńca)zobowiązujesiędobezpłatnegoświadczenia
narzeczdrugiejstrony(obdarowany)kosztemswojegomajątku.Występujątakżezłożo-
nedefinicjelegalne,wktórychzarównongatunek”,jakinróżnicagatunkowa”sąwielo-
członowe.Definicjelegalnetegorodzajumogąbyćm.in.zbudowanenastępująco:nAto
tylecoB
1lubB
2lub[…]B
xposiadającewłaściwośćC
1lubC
2lub[…]C
x”-wtym
przypadkujesttotzw.definicjaalternatywna.Przykłademtegorodzajudefinicjilegalnej
jestdefinicjanosobynajbliższej”cytowanawcześniej.
Opróczdefinicjilegalnychrównoważnychspotkaćmożnarównieżdefinicjecząst-
kowe,czylitakie,któreniewyjaśniająznaczeniaczłonudefiniowanegowsposóbwy-
czerpujący.Przykłademdefinicjitegorodzajujestdefinicjalegalnawyrażonawart.23
k.c.,zgodniezktórym:nDobraosobisteczłowieka,jakwszczególnościzdrowie,wol-
ność,cześć,swobodasumienia,nazwiskolubpseudonim,wizerunek,tajemnicakore-
spondencji,nietykalnośćmieszkania,twórczośćnaukowa,artystyczna,wynalazcza
iracjonalizatorska,pozostająpodochronąprawacywilnegoniezależnieodochronyprze-
17K.Ajdukiewicz,Zaryslogiki,Warszawa1959,s.43.
18Ibidem,s.30in.
19Dz.U.1994Nr89,poz.414,zpóźn.zm.
31
