Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Elementyprawoznawstwa
regulujeorganizacjępodmiotów,doktórychnależyzastosowanietychnormsankcjonu-
jących.PrzykłademaktunormatywnegoocharakterzeustrojowymjestUstawazdnia
27lipca2001r.Prawooustrojusądówpowszechnych82.
3)Gałęzieprawa
Gałąźprawatoczęśćsystemuprawa,którazawieranormyprawnepowiązanezesobą
merytorycznie,tj.wszczególnościodnoszącedookreślonegorodzajusytuacji.Trady-
cyjniejużwyróżniasiętrzypodstawowegałęzieprawa:prawocywilne,prawokarne
iprawoadministracyjne.Naukaprawaposługujesięnastępującymikryteriamiwyróż-
nianiagałęziprawa:
-
przedmiotemregulacji-kryteriumtoopierasięnarodzajustosunkówregulowanych
przezgałąźprawa,takwięcnp.prawopracydotyczystosunkówmiędzypracodawcą
apracownikiem,prawolotniczezaśdotyczyruchulotniczego;zewzględunazmia-
nyspołeczneirozwójtechnologicznyprawoobejmujekolejnesferyżycia-tozaś
wiążesięzwyróżnianiemkolejnychgałęziprawa;
-
metodąregulacji-wyróżniasiętrzymetodyregulacji:cywilistyczną,karnąiadmi-
nistracyjną.Podziałmetodregulacjidobrzecharakteryzujepodstawowegałęzie
prawa.
Cywilistycznametodaregulacjipoleganatym,praworegulujestosunkimiędzy
swoimipodmiotamiprzyzałożeniu,żeonewzględemsiebierówneiautonomiczne83.
Chodzioto,podmiotymogąsamodzielnieibezprzymusuzestronypaństwakształ-
towaćizmieniaćstosunkiprawnewzględemsiebie.Niemawięcmowyotym,byjeden
podmiotprawamógłnarzucićinnemuswojąwolę,gdyżniematumowyorelacjinad-
rzędności.Zatempodmiotyprawakształtująstosunkimiędzysobązaobopólnązgodą,
porozumieniem(konsensem),conagruncieprawacywilnegodokonywanejestzazwy-
czajprzezzawarcieumowy.Możnawięcwskazaćtrzypodstawowecechycywilistycz-
nejmetodyregulacji:autonomiępodmiotówprawa,ichrównośćikształtowanierelacji
międzynimiwoparciuoporozumienie.
Całkowitymzaprzeczeniemcywilistycznejmetodyregulacjijestkarnametodare-
gulacji.Polegaonanaregulowaniupostępowaniapodmiotówprawaprzedewszystkim
poprzezzakazy84.Zaichzłamaniegrozisankcja,którąwtymprzypadkunazywasiępo
prostukarą.Owenakazyizakazypochodząoczywiścieodprawodawcy.Tozaśoznacza,
żemusituwystąpićstosunekpodporządkowaniapodmiotówprawaprawodawcy.
Równieżadministracyjnametodaregulacjiopierasięnapodporządkowaniu85.
Jednaknakazylubzakazyniepochodząwtymprzypadkuodprawodawcy,leczza-
wartewdecyzjijednostkowejpochodzącejodorganupaństwowegostosującegoprawo.
Decyzjatamacharakterjednostronnyiwładczy.Przykłademmożebyćchociażbyrela-
82Dz.U.2001Nr98,poz.1070.
83Z.Pulka,op.cit.,s.71.
84Ibidem,s.72.
85Ibidem.
54