Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
§4.Stosowanieprawa
nalnościprawodawcy.Dotyczytoprzedewszystkimterminówwykorzystanychwtym
samymakcienormatywnym.Niemożnajednemuterminowinadawaćróżnychzna-
czeń59.Opierającsięnadomniemaniuracjonalnościprawodawcy,należyprzyjąć,iż
wjęzykuprawnymniewystępująterminywieloznaczne.Założenietookreślasięmia-
nemzakazuwykładnihomonimicznej.Zakaztendotyczyprzedewszystkimterminów
wykorzystanychwtymsamymakcienormatywnym.Niemożnawtrakciewykładni
pomijaćfragmentówprzepisów,zakładając,żesąonezbędne60-matouzasadnienie
wdomniemaniuracjonalnościustawodawcy.Jeśliustawodawcaustanowiłprzepispraw-
ny,tonależyuznać,iżchciał,abybyłonbranypoduwagęwprocesiestosowaniaprawa.
2)Wykładniasystemowa
Wykładniasystemowapoleganaustaleniuznaczeniaprzepisówprawnychzuwzględ-
nieniemszerszegokontekstu,jakimsą:ogółnormprawnychobowiązującychwdanym
systemieprawnym,normydanejgałęziprawaczynawetogółprzepisówprawnych
wakcienormatywnym.
Przeprowadzaniewykładnisystemowejdokonywanejestwoparciuonastępujące
dyrektywy:
-
wprocesiewykładninależyuwzględniaćobowiązującenormyzasadyprawnewten
sposób,byrezultatwykładniniebyłsprzecznyztymizasadami,wszczególności
zwartościamileżącymiuichpodstaw;dotyczytoszczególniekonstytucyjnychza-
sadprawnych,tj.wyrażonychwkonstytucji61;istotnewtymkontekściesątzw.
klauzulegeneralne,tj.reguływskazująceaprobowanysposóbwykładni-często
sprowadzasiętodoodesłaniapozasystemowego;
-
wykładniapowinnauwzględniaćprawomiędzynarodoweorazUniiEuropejskiej62.
Wart.9KonstytucjiRPwyrażonazostałanormadotyczącastosunkuRPdoogółu
prawamiędzynarodowego.Zgodnieztymprzepisem:nRzeczpospolitaPolskaprze-
strzegawiążącegojąprawamiędzynarodowego”.Opróczumówmiędzynarodowych
chodzituzatemozwyczajmiędzynarodowyorazogólnezasadyprawamiędzynaro-
dowego.PrawoUniiEuropejskiejpowinnobyćwtymprzypadkurozumianejako
gałąźprawamiędzynarodowego;
-
wykładnianiepowinnaprowadzićdosprzeczności63-regułykolizyjnebędąmieć
zastosowaniedopierowtedy,gdyrealizacjatejdyrektywyniebędziemożliwa;
-
należytakprzeprowadzaćwykładnięprzepisów,byuniknąćlukwprawie64;
-
proceswykładnipowinienuwzględniaćumiejscowieniedanegoprzepisuwsyste-
mieprawnymczyteżgałęziprawa(systematykazewnętrzna),atakżewdanymak-
59Ibidem,s.127.
60Ibidem,s.128.
61Z.Pulka,op.cit.,s.116;J.Wróblewski,Sądowestosowanie…,1988,s.136.
62L.Morawski,Zasadywykładni…,s.126-129.
63Ibidem,s.129-130.
64Ibidem,s.131.
47
